Ayak uyuşması neden olur öyle bir sebebi var ki!

Genellikle ayak uyuşmasının basit bir açıklaması vardır ama farklı hastalıkların belirtilerinden biri olarak da ortaya çıkabilir. Her ayak uyuşması endişelenmeyi gerektirmese de ayak uyuşmasının nedenleri hakkında genel bilgiye sahip olmak doğru zamanda tıbbi yardım almayı sağlayabilir.

Ayaklardaki uyuşmanın yaygın nedenlerinin başında, 'periferal nöropati' denilen sinir hasarlanması gelir. Sinirlerde bir tür hasar ya da kan dolaşımında bir sorun olması söz konusudur. Ayaklarda bir türlü geçmeyen uyuşmalar ayakta durmakta, yürümekte ya da araba sürmekte zorlanmalara yol açar.

Uzun süren ayak uyuşmaları dikkate alınmalı ve mutlaka bir nöroloji veya iç hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.

AYAK UYUŞMASININ YAYGIN NEDENLERİ

SİNİR SIKIŞMASI

Sinirlerin sinyal iletimini engelleyen herhangi bir duruş şekli ya da hastalık uyuşmaya yol açabilir. Uzun süre ayağınızın üzerine oturduktan sonra ayağa kalkmak istediğinizde ayağınızın tamamen hissizleştiğini görebilirsiniz. Bunun nedeni oturma pozisyonunuzun bacak, bilek veya ayaktaki sinirleri sıkıştırmasıdır. Ayak kendine gelirken hissedilen karıncalanma veya iğne batma hissi genellikle, sinir fonksiyonunun kendini toparladığının işaretidir.

Tarsal tünel sendromu ayaklarda ve bacaklarda sık görülen bir sinir sıkışması türüdür. Ayak iç yanında ve tabanında uyuşma, yanma hissi ve karıncalanma belirtileri arasındadır.

Omurgada fıtık ya da dejenere diskler veya omurilik kanalında daralma sinirlere baskı yaparak vücudun bu sinirlerle ilgili herhangi bir yerinde ama sıklıkla bacaklarda uyuşmaya veya diğer normal olmayan hislere neden olabilir.

Herhangi bir kitle, skar dokusu, genişleyen damar, enfeksiyon veya yaralanmadan kaynaklanan şişlik sinirlerin bölgesel sıkışmasına yol açabilir. Sık rastlanan örneklerden biri el bileklerinde görülen karpal tünel sendromudur. Karpal tünel sendromunda bilekteki median sinir, çevresindeki doku tarafından sıkıştırılır ve bu durum elde karıncalanma ve uyuşmaya neden olur.

OKSİJEN VE BESİN EKSİKLİĞİ

Eğer sinirler yeterince oksijen almıyor veya beslenmiyorsa sinir sinyalleriyle ilgili problemler yüzünden uyuşma hissedilebilir. Ateroskleroz veya periferik arterlerde kolesterol birikmesi (periferik arter hastalığı) sinirlerine kan akışını engelleyebilir. Donma, aşırı soğuk hava ve Raynaud sendromu gibi durumlarda kan damarları büzülür ve sinirler, düzgün işlemeleri için gereken oksijen, glikoz ve diğer besinlerden mahrum kalır. Bunun sonucunda uyuşma görülür.

Beyne az oksijen gitmesi ya da hiç gitmemesi (inme ya da geçici iskemik atak gibi nedenlerle) vücudun herhangi bir bölümünde ani uyuşmaya yol açabilir.B12 ve tiyamin de dahil olmak üzere vitamin eksiklikleri ayakta uyuşmalara yol açablir. Alkolik kişilerde bu vitamin eksiklikleri daha yaygındır. Kurşun benzeri ağır metaller yüzünden zehirlenme kalsiyum, potasyum ve sodum seviyelerinde dengesizliğe neden olarak uyuşmaya yol açabilir.

SİNİR HASARI

Sinirlerin hasara uğraması veya iltihaplanması uyuşukluğa yol açabilir. Diyabet ilk paragrafta sözünü ettiğimiz periferal nöropatiye neden olarak genellikle ayaklarda, ayak ve el parmaklarında sinir hasarı ve uyuşmaya yol açabilir. Yanıklarda ve radyoterapi tedavisinin sinirlere zarar vermesi halinde olduğu gibi, benzeri cilt problemlerinde uyuşma görülebilir. Zona ve Lyme hastalığında olduğu gibi, enfeksiyonlar da uyuşukluk neden olabilir.

BEYİNDEKİ SORUNLAR

Beyni ilgilendiren bazı durumlarda uyuşma belirtiler arasındadır. MS hastalığında uyuşma ilk belirtilerden biridir ve vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Migren, inme ya da tümörler beynin sinyal iletimini etkileyerek uyuşmaya neden olabilir. Anksiyete (kaygı) ve hiperventilasyon (çok hızlı ve derin soluk alma) geçici uyuşmalara yol açabilir. Hipotiroidi (tiroit bezinin az çalışması), alkolizm ve lupus hastalığı da ayaklarda uyuşmaya sebep olabilir. Bazı kalp ilaçları ya da antibiyotikler benzeri ilaçlar, sinirleri etkileyerek uyuşma gibi yan etkilere neden olabilir.

AYAK UYUŞMASI SEBEBİYLE HANGİ HALLERDE DOKTORA GİDİLMELİ?

Bir yaralanma ya da bel fıtığı gibi bir rahatsızlık nedeniyle ayağınız uyuştuğunda, uyuşmanın nedeni hakkında fikir yürütebilirsiniz. Yine de bazı durumlarda uyuşmanın sebebi bilmek uyuşmaya ilgi göstermeyeceğiniz anlamına gelmemelidir. Uyuşmanın nedeni ile ilgili görünürde bir neden yoksa ve bir fikir yürütemiyorsanız. Uyuşma belli bir seviyede başladıktan sonra giderek kötüleşiyorsa. Uyuşma belli aralıklarla geçip sonra yeniden ortaya çıkıyorsa ya da belli hareketlerin tekrarlanmasıyla yaşanıyorsa. Uyuşmayla birlikte idrara çıkma da sıklaştıysa. Yürüdükçe uyuşma ya da karıncalanma kötüleşiyorsa. Yukarıdaki hallerde uyuşmanın kendi kendine geçmesini beklemek yerine bir doktora görünmek en iyisidir.