Avukatlığa yeni düzenleme

Yeni Ceza Kanunu’yla yürürlüğe giren ücretsiz avukatlık uygulamasında değişiklik gündemde. Adalet Bakanlığı, ücretsiz avukatlığın, sadece avukatı bulunmayan sanıklar ile cezasının alt sınırı 5 yıl olan suçlarda uygulanmasını istiyor.

Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu’yla (CMK), ceza davalarında zorunlu avukatlık uygulamasına geçilince barolar ödenek sıkıntısına girdi. Sanık haklarını korumak amacıyla getirilen sistemin bedava avukatlığa dönüşmesi üzerine zorunlu avukatlık uygulamasının daraltılması gündeme geldi.

Hafta başında Türkiye Barolar Birliği ile Adalet Bakanlığı bürokratları ve akademisyenlerin katıldığı toplantıda baroların avukat görevlendirmesiyle ilgili sorunlar masaya yatırıldı. Toplantı sonucunda Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ‘Müdafiin görevlendirilmesi’ başlıklı maddesinde zorunlu avukatlık uygulamasını daraltacak şekilde değişiklik yapılması kararlaştırıldı. Maddenin ikinci fıkrasında yapılmak istenen değişiklikle sadece avukatı bulunmayan sanıklara baro tarafından ücretsiz avukat atanması öngörülüyor. Hapis cezasının üst sınırı 5 yıl olan suçlarda ücretsiz avukat görevlendirilmesini düzenleyen üçüncü fıkrada da değişiklik yapılarak zorunlu avukatlığın cezasının alt sınırı 5 yıl olan suçlarla sınırlanması teklif ediliyor. Ancak bu düzenleme çok sayıda suçu ücretsiz avukatlık kapsamının dışına çıkaracağı için TBB bu öneriye karşı çıktı. Değişiklik önerisi TBB’nin karşı görüşüne rağmen Adalet Bakanlığı bürokratları ve akademisyenlerin oyçokluğuyla kabul edildi. Çalışmaların tamamlanmasının ardından CMK’da yapılacak değişikliklerin kısa bir süre içinde TBMM Adalet Komisyonu’nda görüşülmesi bekleniyor. 1 Haziran 2005’te yürürlüğe giren CMK’yla zorunlu avukatlık uygulamasına geçilmesinin ardından barolarca sanıklara atanan ücretsiz avukat sayısında büyük bir artış oldu. TBB kanalıyla gönderilen ödenekler, ücretsiz olarak görevlendirilen avukatların ücretlerini karşılamaya yetmeyince barolar avukatlara borçlandı. Bunun üzerine Adalet Bakanlığı’nın 2006 yılı için ayırdığı toplam 48 milyon YTL tutarındaki ödenek yılın ilk iki ayında tükendi. Şubat ayının başında Adalet Bakanı Cemil Çiçek’i ziyaret eden TBB Başkanı Özdemir Özok, barolar tarafından ücretsiz olarak görevlendirilen avukatlara ödenmek üzere 150 milyon YTL ödenek aktarılması talebinde bulunmuştu. Maliye ise bu talebe olumlu cevap vermedi.