Avrupa Birliği tarihi kararın eşiğinde
Abone olAB ülkeleri Türkiye kararı eşiğinde 17 Aralık Zirvesi, Türkiye’nin Avrupa kulübüne üye olması için müzakerelere başlayıp başlayamayacağı açısından tarihi önem taşıyor.
Kulübün farklı görüşe sahip başlıca üyeleri ise Türkiye’nin
üyeliğiyle ilgili yaptıkları açıklamalarla kararlarının rengini
belli ediyorlar. EN BÜYÜK DESTEK İNGİLTERE’DEN İngiltere, AB içinde
Türkiye’nin üyeliğini en çok destekleyen ülke. Başbakan Tony Blair,
müzakereler için erken bir tarih konusunda bastırıyor. Bu durum,
Türkiye’nin üyeliğini destekleyen ABD yönetiminin istekleriyle de
paralel görünüyor. BELÇİKA İMTİYAZLI ORTAKLIĞA KARŞI Belçika
hükümeti, 17 Aralık’ta yapılacak AB zirvesinde Türkiye’ye müzakere
tarihi verilmesinden yana tavır koyuyor. Hükümet son olarak,
Türkiye ile üyelik müzakerelerinin sadece üye olup olmaması
konusunda yapılacağını, başka bir seçeneğin kabul edilmeyeceğini
açıklamıştı. İSPANYA ÇOK KÜLTÜRLÜ AB’DEN YANA İspanya Türkiye’nin
AB’ye tam üye olması gerektiğini düşünüyor. İspanya Başbakanı Jose
Luis Zapatero, “Kültürler veya dinler arası çatışmayı engellemek
için tüm gücümüzle çalışmalıyız” diyerek, çok kültürlü bir AB’den
şüphe duymadığını göstermiş oldu. İtalya Başbakanı Silvio
Berlusconi de, muhalefetteki sağ parti Kuzey Birliği’nin referandum
taleplerine rağmen müzakerelerin en kısa zamanda başlatılmasını
istiyor. Portekiz’de ise hem sağ hem sol partiler Türkiye’nin
üyeliğine tam destek veriyor. FRANSA ‘REFERANDUM’ DİYOR Fransa
Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Türkiye’yle müzakereleri destekliyor
ama AB anayasasının referanduma sunulmasının Türkiye’nin üyeliğiyle
ilgili bir oylamaya dönüşmesinden korkuyor. Paris hükümeti bu
nedenle müzakerelerin referandum sonrası bir tarihte başlamasını
talep ediyor. Chirac Fransa halkına seslendi Fransa ayrıca,
müzakereler başlamadan Türkiye’nin Ermeni soykırımını tanımasını ve
müzakerelerin sonunda tam üyelik dışında bir çözüm olasılığının da
müzakere metnine girmesini istiyor. ALMANYA’DA MUHALEFET ENGELİ
Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Türkiye’nin üyeliği konusunda
hevesli, müzakerelerin başlaması için de çaba gösteriyor. Ancak
ülkede yeni bir göç dalgası olabileceği ve Avrupa’da Hıristiyan
değerlerin yıpranabileceği konusundaki korkular nedeniyle karşı
çıkanların sayısı da oldukça fazla. Muhalefetteki Hıristiyan
Demokratik Birlik Partisi lideri Angela Merkel, imtiyazlı ortaklık
konusunda ısrarlı ve bu fikir ortalığı fazlasıyla bulandırdı.
HOLLANDA: ADİL OLMALIYIZ Hollanda, çok kültürlü bir birlik fikrine
şüpheyle yaklaşmaya başladı ve Müslüman Türkiye’nin birliğe katılma
olasılığı bu endişeleri derinleştirdi. Hollandalı AB Komiseri Frits
Bolkestein, görevinden ayrılmadan önce Türkiye’nin üyeliğinin
Avrupa’yı Müslümanlaştıracağı uyarısında bulunmuş ve ‘Şayet bu
gerçekleşirse, Viyana’nın 1683 yılında kurtarılması boşuna olacak’
demişti. Ancak, AB dönem başkanı Hollanda’nın Başbakanı Jan Peter
Balkenende, Türkiye’ye tam üyelik dışında bir alternatif sunulması
için kurallarda değişiklik yapılması önerilerini reddetti ve “Bence
Türkiye’ye karşı adil olmalıyız. Bir anda yeni kriterler ortaya
atamayız” diyerek desteğini gösterdi. DANİMARKA’DAN MÜZAKERELERE
EVET Türkiye’nin AB üyeliğine mesafeli yaklaşımıyla bilinen
Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen son olarak, “Danimarka,
Türkiye ile müzakerelerin başlamasına evet diyecek” diye konuştu.
AVUSTURYA KARŞI, VETO DA BEKLENMİYOR Avusturya, Türkiye’nin üyeliği
konusunda üyelik dışında alternatif bir statü için bastırıyor.
Birçok ülke gibi Avusturya’nın da, Türkiye’nin üyeliğinin ekonomiye
ve Avrupa kültürüne muhtemel etkileri nedeniyle endişeleri var.
Ancak müzakerelerin başlatılmasını veto etmesi de beklenmiyor.
KOMŞU’DAN ‘RUM KESİMİ’Nİ TANI’ ŞARTI Yunanistan, Türkiye’nin
üyeliğini desteklediğini açıklamıştı. Yunan hükümeti, bölgesel
güvenlik ve yeni ekonomik olanakları da dikkate alıyor. Ancak,
Başbakan Kostas Karamanlis, Türkiye’nin Rum Kesimi’ni tanımasını
açık bir şart olarak belirtiyor. Papadopulos: Türkiye kriz
çıkarabilir Kıbrıs Rum Kesimi Türkiye’yi, AB üyeliği için destek
istiyorsa Rum Yönetimi’ni tanıması gerektiği yönünde uyarmıştı.
AB’ye yeni katılmış bir ülke olarak, Rum Yönetimi’nin Ankara’dan
taviz koparma şansına çok bel bağladığı riskli bir oyun oynadığı
düşünülüyor. LİDERLER NE DİYOR? Türkiye hakkında nihai kararın
verileceği Avrupa Birliği liderler zirvesi başladı. Kararın
netleşeceği çalışma yemeği için AB konsey binasına gelen liderler,
AB düğümünün yarın öğle saatlerinde 'Türkiye lehine' çözüleceği
mesajı verdi. CNN TÜRK'e açıklama yapan AB Karma Parlamento
Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk, "nihai amaç tam üyelik.
İmtiyazlı ortaklık gibi ihtimalleri kabul etmiyoruz. Konseyin bu
yönde karar alacağız" dedi. Türkiye'nin elinden geleni yaptığını da
belirten Lagendijk, "biz de yapmalıyız diye düşünüyorum. Konsey'in
de parlamento kadar net olacağını umuyorum. Artık bundan Ab olarak
üzerimize düşeni yapıp 'evet' demeliyiz" dedi. Schröder, uzlaşma
sağlanacağını umuyor Yaptığı her açıklamada Türkiye'ye en güçlü
desteği veren Almanya Başbakanı Gerhard Schröder de 17 aralık
zirvesinde AB liderlerinin Türkiye ile müzakerelere başlanması
konusunda uzlaşacağını umduğunu söyledi. AB Zirvesi başladı Tarihi
Avrupa Birliği zirvesi liderlerin Konsey binasına gelmelerinin
ardından başladı. Zirvenin bu akşamki bölümünde, devlet ve hükümet
başkanları çalışma yemeğinde buluştı. Dışişleri bakanları ise ayrı
bir yemekte biraraya gelecek. Devlet ve hükümet başkanları, çalışma
yemeğinde, zirve ortak bildirisinde Türkiye'ye ilişkin ifadelerin
en önemli bölümlerini belirlemek için mutabakat arayacak. Türkiye
ile ilgili ifadeler netleşecek Liderler, Türkiye ile tam üyelik
müzakerelerinin başlatılıp başlatılmayacağı, bu müzakerelerin
başlangıç tarihi, şekli ve amacı gibi konularını tartışacaklar. AB
Dönem Başkanlığı'nın yemekten sonra bir basın toplantısı
düzenleyerek habercileri bilgilendirmesi öngörülüyor. Aynı anda AB
üyesi ülkelerin ulusal delegasyonları da devlet ve hükümet
başkanlarının katılacağı çeşitli basın toplantıları
düzenleyecekler. Ortak bildiri metni yarın açıklanacak Programa
göre, yarın ortak bildiri metninin resmen açıklanmasının ardından
zirve sonunda aday ülkeler Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve
Hırvatistan ile AB ülkelerinin temsilcileri bir araya gelecek. AB
zirvesinin yarınki gündeminde, genişleme dışında, terörizme karşı
mücadele konusu da yer bulacak. BM Genel sekreteri Kofi Annan ve
Avrupa Parlamentosu Başkanı Josep Borrell ile görüşmeler de yarın
yapılacak. Kaynak: NTV ve diğer ajanslar