Atatürk ve Halide Edip'in görüntüleri Yeni Zelanda arşivinden çıktı
Abone olMilli Mücadele’nin önemli isimlerinden Halide Edip, Falih Rıfkı, Yakup Kadri, Adnan Adıvar, Mehmet Asım ve Yusuf Tengirşenk’in bir arada olduğu bir video ortaya çıktı.
Videoyu arşivlerde arayıp ortaya çıkaran araştırmacı Saadet Özen, videoyu sosyal medya hesabından paylaştı.
Özen videoyu şöyle anlattı: “Çok şaşkınım. Halide Edip, Falih Rıfkı, Yakup Kadri, Adnan Adıvar, Mehmet Asım, galiba Yusuf Tengirşenk bir arada. Büyük ihtimalle Batı Anadolu’da savaş tahribatını tespit için kurulan Tetkik-i Mezalim Heyeti olarak kamera karşısındalar. Yeni Zelanda arşivlerinden çıktı film.
Bu sahne savaş filmlerinden bir kolajın içinden çıktı. Yakup Kadri’ye Yaban’ı yazdıran, bu heyetle birlikte Batı Anadolu’da gördükleri, dinledikleri. Yıl 1921-22. H. Edip, Falih Rıfkı ve Y. Kadri’nin izlenimlerini içeren ‘İzmir’den Bursa’ya’ diye bir kitap da var. Sanırım bir gemi seyahati bu. Kameraman yanlarındaysa bu film bu kadarla kalmamıştır. Devamı mutlaka çıkar bir yerden. Arkada teşhis edemediğim iki kişi var, emin olamadım, kesinleştirebilirsem söylerim onları da.”
BİR İHTİMAL DAHA VAR: Videoyla ilgili diğer ihtimalleri de sıralayan Saadet Özen “Bir ihtimal daha var: 1923’te İzmit’te Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı basın toplantısı. Acaba oraya mı gidiyorlardı? Bu durumda Ahmet Emin Yalman uyar. Her halükârda hepsini bir arada görmek çok heyecan verici” dedi.
Mustafa Kemal Atatürk’ün de göründüğü ikinci bir video paylaşan Özen “Sanırım çözüyoruz. Bu görüntü 1923, İzmit’ten. Gazeteciler basın toplantısına topluca gelmemişler, ama acaba toplantı dönüşü çekilmiş olabilir mi ilk paylaştığım görüntü? Halide Hanım aynı” ifadelerini kullandı.
“GEMİYE HİÇ BİNMEDİLER” YORUMU
Saadet Özen’in bu paylaşımları çok sayıda yorum aldı. Sosyal medya kullanıcıları videolarla ilgili tahminlerini dile getirdi. Bazı kullanıcılar ise videoyla ilgili “Tetkik-i Mezalim görevinde İzmir Alaşehir ve Bursa’ya gittiler. Diğer gazeteciler Bursa'da kaldı. Halide ise onlardan ayrılarak kamyon ve tren ile Ankara’ya geçti. Gemiye hiç binmediler” yorumunda bulundular.
Videoların sessiz olduğunu söyleyen araştırmacı Özen, bir kişinin dudak okuma yöntemiyle Halide Edip’in söylediklerini anlamaya çalıştığını belirtti. Özen, arşivlerde görüntülerle ilgili çalışmalarının devam ettiğini duyurdu.