Aspendos faciası bakanlığın açıklaması da olay
Abone olASPENDOS antik tiyatrosu restorasyon faciasına kurban gitti. Koyu gri mermerler yerine beyaz mermer kullanıldı. Tarihi antik tiyatronun yeni hali şoke etti. Bakanlığın açıklaması da olay.
ANTALYA’da dünyanın en önemli kültürel varlıklarından
Aspendos Antik Tiyatrosu restorasyon faciasına kurban oldu.
Aspendos'un basamakları ve oturakları orjinal koyu gri yerine beyaz
mermer kullanılarak restore edilince ortaya şoke eden görüntü
çıktı. Tepkiler üzerine bakanlıktan gelen açıklama da olay
oldu.
Serik İlçesi’nde iki tepe üzerinde milattan sonra 2’nci yüzyılda
Marcus Aurelius döneminde inşa edilen Aspendos Antik Tiyatrosu,
geçen hafta sona eren Uluslararası Aspendos Opera ve Bale Festivali
öncesinde restorasyon için 7- 8 ay kapalı tutuldu. Antalya Rölöve
ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından restorasyon sonrasında ortaya çıkan
manzara şaşkına çevirdi. Aspendos oturak ve merdivenleri orjinali
olan koyu gri yerine beyaz mermerle kaplanmıştı. Aspendos'un
restorasyona kurban gittiğini söyleyen uzmanlar sert tepki
gösterdiler.
2 BİN YIL SONRA AYNI OLUR
Bunun üzerine Kültür ve Turizm bakanlığından bugün bir açıklama
geldi. Bu açıklama da tepkileri dindirmek yerine daha da artırdı.
Bakanlık beyaz mermerin iklim ile değişerek istenen renge
dönüşeceğini açıkladı. Aspendos'un orjinal taşlarının 2000 yıllık
olduğu göz önüne alındığında beyaz mermerlerin söz konusu renge
dönüşmesi için de bu kadar süre gerekiyor.
BAKANLIĞIN ASPENDOS AÇIKLAMASI
Bakanlığın Aspendos açıklamasında şunlar söyledi;
"Laboratuvar sonuçları doğrultusunda ve Antalya Kültür Varlıklarını
Koruma Bölge Kurulu'nun yerinde yaptığı inceleme sonucu 'eksik
taşların yerine, laboratuvar testleri sonucu, renk, doku gibi
fiziksel özelliklerinin yanında, basınç dayanımı, kütlece su emme,
yoğunluk vs mekanik özellikleri ile de özgün taşlara en yakın
özelliklere sahip, homojen yapıda, 'Korkuteli Beji' rengindeki
kireç taşının kullanılması' kararı alınmıştır. Bu karar
doğrultusunda eksik basamak taşlarının tamamlama uygulamaları
Antalya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü uzmanları denetiminde
yapılmıştır.
Ayrıca söz konusu tiyatronun orijinal taşları yaklaşık
2000 yıllık olup çevresel etmenlerle (yağmur, rüzgar vb.)
yıpranmış ve üzeri grileşmiştir. Geçen zaman içerisinde
taştaki renk ve doku deformasyonu taşın içine kadar nüfuz etmiştir.
Restorasyonda kullanılan taşların rengi iklim ve tabiat
şartlarının etkisi ile zamanla değişerek patina oluşturacak ve
orijinal taş malzemenin rengini alacaktır.”
KASIMDA DÜNYA LİDERLERİNİ AĞIRLAYACAK
Bu yıl Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı ve Serik’e bağlı Belek
Turizm Bölgesi’nde düzenlenecek G-20 Liderler Zirvesi’nin
programında da Aspendos Antik Tiyatrosu bulunuyor. Obama, Merkel,
Putin gibi dünya liderlerinin 2 günlük Antalya’daki zirve
programının düzenleneceği Belek’e yaklaşık 6 kilometre uzalıktaki
Aspendos Antik Tiyatrosu’na gezi düzenlenmesi ve burada bir konser
etkinliği de planlanıyor.
’RESTORASYON FACİASI’
Aspendos’taki restorasyonu gördüğünde çok üzüldüğünü belirten
Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, son
zamanlarda ülkemizde restorasyon faciaları yaşandığını söyledi.
Hatta bunların birkaçının, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın
müdahalesiyle tekrar elden geçirildiğini kaydeden Recep Yavuz
şunları söyledi:
"Hakikaten dönemi yansıtmayan, biraz karışık, anlamsız
restorasyonlarla karşı karşıyayız. Restorasyon bence o dönemi
yansıtan ve o eserin korunmasına önayak olan bir çalışma. O dönemi
yansıtan derken, üstü fanuslarla kaplanmış bir İshakpaşa Sarayı,
sanki sera görüntüsü veriyor. Veya geçtiğimiz günlerde gündeme
gelen kalenin restorasyonu var. Kaş’ta tiyatronun içine dökülen
betonlar. Bunların hepsi o eserin değerini önemli ölçüde zedeliyor.
Tabi ki bunlara müdahil olunuyor, birtakım düzeltmeler oluyor ama
Aspendos’ta yaşadığımız da çok üzücü."
MUTFAK MERMERİ GİBİ
Aspendos’taki tadilatta oturak yerleri ve merdivenlerin beyaz,
mutfak mermeri tarzında kaplandığını kaydeden Yavuz sözlerini şöyle
sürdürdü:
"Aspendos’un taşının rengi koyu ve açık gri. Tabii ki bunu bilim
adamları ve işinin ehli kişiler daha iyi bilecektir ama bir
izleyici, turizmci ve kokartlı bir rehber olarak şunu
söyleyebilirim; girdiğiniz anda restore edilen yerin göze
çarpmaması gerekir. Zaten restorasyonda amaç budur. Siz oraya
gittiğinizde zaten direkt o bembeyaz mermerleri görüyorsunuz ki çok
can sıkıcı. Tiyatronun resmini bize vermeyen bir görünüm çiziyor. O
yüzden çok üzücü buldum. O basamaklar yokken tiyatronun görünümü
çok daha iyiydi."
’RESTORASYON HİSSEDİLMEYECEK GİBİ OLMALI’
Aspendos’un UNESCO Dünya Miras Listesi’ne aday ve dünyanın en
önemli kültürel eserlerinden biri olduğuna dikkat çeken Recep
Yavuz, burada çok daha itinalı olunması gerektiğini söyledi.
Tarihi, kültürel varlıkların restorasyonla ayakta tutulabildiğini
belirten Yavuz şöyle konuştu:
"Ama o restorasyon hissedilmeyecek. Yaklaştıkça, belki el sürünce
veya iyice yakından bakınca anlaşılması gerekiyor. Ama bizde öyle
değil. Aspendos’a girince bembeyaz mermerler. Oraya girerken 2 bin
yıl öncesinin dünyasına hazırlıyorsunuz kendinizi. 2 bin yıl
öncesinde orda yapılan etkinliklere hazırlıyorsunuz ve birden
günümüz taşları, mermerleriyle yapılmış oturma düzeni çok zavallı
bir görünüm veriyor."
ÇİRKİN GÖRÜNTÜ
Aspendos’a turlar düzenleyen rehber Alper Erpolat da, tarihi mekanı
gezdirmek için getirdikleri turistlerden de bu yönde eleştiriler
aldıklarını belirterek, turistlerin ilk gördüklerinde kötü bir
restorasyon görüntüsü olduğunu söylediklerini kaydetti. Orjinaline
yakın bir renk bulunabileceği ama neden bunun tercih edildiğini
bilmediğini belirten Erpolat, "İlk tepkiler renkler çok bozuk ve
fotoğraflarda çirkin bir görüntü yaratıyor" dedi.