Askeri rahatlatmanın yolları

ZÜBEYİR KINDIRA
İNTERNETHABER-ÖZEL

ANKARA- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 'gece yarısı operasyonu' ile çıkartılan ve büyük tartışmalara neden olan 'Askere sivil yargı' yasasını onayladı. Ancak, 'tereddütler giderilsin' uyarısını da yaptı. Hükümet ve AKP Grubu 'tereddütleri gidermek' için formül arıyor. TSK da kendi formülünü hazırlıyor. Formül çok ancak her formülün kendi içinde sıkıntıları var.

FORMÜL MECLİS DIŞINDA HAZIRLANIYOR
TBMM Milli Savunma Komisyonu ve TBMM'deki askeri danışmanın bilgisi ve görüşü olmadan çıkartılan düzenleme için hükümet; komisyonu devre dışında tutmaya devam ediyor. TSK ile hükümet arasında formül tartışmaları resmi alana taşınmadan sürdürülüyor.

İPTAL EDİLEBİLİR
Anayasa'nın 145. maddesi ve Askeri Ceza Kanunu'nun 9 ve 12. maddeleri ile çeliştiği hukukçu uzmanlar tarafından dile getirilen düzenlemenin Anayasa Mahkemesi'nce bozulacağı iddia ediliyor. CHP Anayasa Mahkemesi'ne gitmek için hazırlığa başladı. İmzaları toplamak için grubunu toplayacak. MHP ise bu konuda henüz bir değerlendirme yapmadı.

MHP DEĞERLENDİRECEK
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, CHP'nin imza desteği istemediğini ve parti olarak kendilerinin henüz bu açıdan bir değerlendirme yapmadıklarını söyledi. Vural, "Mütereddit Cumhurbaşkanı bu yasayı onaylayarak, hata yapmıştır. Hukukta boşluk olmaz. teröddüt varsa onaylamayıp Meclis'e gönderip, tereddütlerin giderilmesini istemeliydi. Ama ne yazık ki,'Ben AKP'liyim . Beni onlar seçti. Onaylamak zorundayım. Ama siz tereddütleri giderin' diyor. Bu olmaz" dedi.

YASA YETERSİZ Mİ?
Hukukçular, bir konuda iki ayrı düzenleme varsa sıkıntı yaşanmasının kaçınılmaz olduğunu belirterek; "biri genel düzenleme diğeri özel düzenleme ise öncelik özel düzenlemedir. TCK'da yapılan bu düzenleme geneldir. Ama askeri hukukta özel bir düzenleme var. Bu nedenle özel düzenleme hükümleri geçerli olur" yorumu yapılıyor.

Anayasa'nın 145. maddesinin de askeri yargılama ile ilgili bu yeni düzenleme ile çeliştiğini ve Anayasa Mahkemesi'nden iptalin kaçınılmaz olduğu ileri sürülüyor.

ARA FORMÜLLER
TSK'nın üst düzey komutanları için ortaya atılacak bir iddianın hemen bir sviil savcı tarafından dava konusu yapılması gibi hukuki kaos ve TSK'yı yıpratacak girişimlerin önüne geçilmesi için bu tür iddiaların bir süzgeçten geçirilmesi isteniyor. Bunun için;
- Hakkında iddia olan her muazzaf askerin yargılanabilmesi için bir üst amirinin izin vermesi 'Anayasa'nın 129. Maddesinde yer alan ve her memurun yargılanması için üst amirin izin şartı' gibi bir düzenleme yapılması,
- Üst düzey komutanların hakkında dava açılabilmesi için başbakandan izin şartı,
- Genel Kurmay Başkanı ve Kuvvet komutanları hakkında dava açılabilmesi için cumhurbaşkanının izni,
- Ya da özel bir mahkeme tarafından dava açılabilmesi ve yargılamanın burada yapılması (Yüce Divan benzeri bir düzenleme. Yargıtay ceza Daire'sinin bu görevi üstlenebileceği belirtiliyor.)

ALT KADROLAR SIKINTILI
Ara formül olarak düşünülen seçeneklerin üst düzey komutanları korumaya dönük olarak sınırlandırılması da tepki çekiyor. Özellikle düşük rütbeli askeri personelin böyle bir düzenleme sonrası tepki göstereceği yorumları yapılıyor. 'Genç Subaylar'ın kendilerini de kapsayacak bir 'zırh' oluşturulmaması halinde göstereceği tepkilerin giderilmesi için TSK'nın genel bir düzenleme yapılmasında ısrarlı olduğu bildirildi.

TBMM'nin açılması sonrasında Adalet Komisyonu'na bu konuda bir düzenleme geleceği; Milli Savunma Komisyonu'nun ise tali komisyon olarak görüş bildireceği öğrenildi. Ancak düzenlemenin hangi formül üzerine oturtulacağı henüz netleşmiş değil.