Asker kaçakları bu habere sevinecek
Abone olMahkeme, sahte çürük raporu davasındaki gerekçeli kararda, zorunlu askerliğin angarya olduğunun altını çizdi.
Kamuoyunda 'Sahte çürük raporu davası' olarak bilinen
davanın gerekçeli kararında Türkiye'deki 'zorunlu askerlik'
sistemine sert eleştiriler yöneltildi.
Radikal'e göre kararda, askere alınanların ekonomik ve sosyal
durumunun dikkate alınmadığı, askerlerin psikolojik ve sosyal
açıdan mağdur edildiği ifade edilirken, Türk Silahlı
Kuvvetleri'ndeki (TSK) fiziksel koşulların yetersizliği "Askerlerin
yattıkları yerler, yedikleri-içtikleri standartların bir hayli
altındadır" sözleriyle ifade edildi.
İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Balyoz sanığı emekli askeri
hâkim Ahmet Zeki Üçok ile beraber 17 sanığın yargılandığı, 11'inin
ceza aldığı davanın gerekçeli kararı açıklandı. Dr. Salih
Akyürek'in 'Zorunlu Askerlik ve Profesyonel Ordu' adlı
çalışmasından, uzmanların görüşlerinden ve köşe yazarlarından
alıntılara yer verilen kararda özetle şöyle denildi:
SİSTEM MAĞDUR EDİYOR
Zorunlu askerliği temel alan yasa 1927'de çıktı. Bugüne kadar,
süresi kısalmakla birlikte, askere alma usul ve esaslarında önemli
bir değişiklik olmadığı görülmektedir. Türkiye'deki zorunlu
askerlik sürecinin, Avrupa ile kıyaslandığında daha katı ve
toplumdan yalıtılmış bir uygulama olduğunu tespit etmek
gerekmektedir. Sistem, evli olan ve ailesine bakacak kimsesi
olmayan insanları dahi yaşadığı yerden farklı ve uzak bir
garnizonda, ailesi için bir sosyal güvence sağlamadan askere alıp,
şahsı ve aileyi sosyal, psikolojik ve ekonomik açıdan mağdur
edebilmektedir. Askerliği süresince ailesini birkaç defa görebilen
pek çok asker ve ailesi için bu sürecin tahmin edilenden çok daha
yıkıcı olabileceğinin düşünülmesi gerekmektedir.
EKONOMİYE DARBE
Askere alınan her bir kişi, en verimli çağında en verimsiz
olabileceği bir iş için ekonomiden çekilen bir girişimci veya
çalışan demektir. Ekonomiden çekilme süresi 19 - 27 ay arasına
kadar çıkmaktadır. Bunun ekonomiye zararını ölçmek zor olmakla
birlikte, buna motivasyon kaybı da eklendiğinde ekonomiye maliyetin
her yıl 10 milyar doların çok üzerine çıkabileceği görülür. İş
gücünü 15 ay kadar tecrübe ve eğitimden uzak tutmak ekonomide
uzmanlaşmaya darbe vurmaktır.
20 TL'YE ASKERLİK Mİ OLUR
Almanya'da bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuk veya annesi bulunan
kişiler devlet tarafından maaşına yakın bir gelir elde ediyor.
Bizde insanlar bazen çocuğunu terk eder gibi askere gitmek zorunda
kalıyor. Bu şekilde askere alınan erlere devletin verdiği aylık 19
- 20 TL civarında. Bu rakam angarya ve kölelikten daha beter, çünkü
bu rakamla yakınlara bakmak bir yana şahsi ihtiyaçları dahi
karşılamaz." Karardaki bu cümle ayrıca, Anayasa'da yer alan
'angarya yasağı'nı da hatırlatıyor.
BARINMA İMKÂNI KÖTÜ
Askerlerin yattıkları yerler, yedikleri -içtikleri standartların
bir hayli altında. 150 metrekareyi bulmayan 150 kişilik
yatakhaneler bile mevcut. Geçmişte Türk halkına temizlik ve hijyen
öğretmeye çalışan TSK bu süre içinde bu konularda Türkiye
standartlarının bir hayli gerisinde kalmıştır.
SANIKLAR MAĞDURİYETİ KULLANDI
Kararda sanıklarla ilgili de şu ifadeler kullanıldı: "Türk
toplumunda askerlik kavramının kutsal bir niteliği bulunduğu
aşikardır. Toplumda askerlik çağına gelen gencin bu ödevini yapmaya
gönderilmesi törensel anlamda kurallara bağlandığı gibi bu ödevi
yapmayanın yeteri olgunluğa ulaşamadığı varsayılmaktadır. Anayasal
bir ödev olan, toplumsal olarak yapılmasına önem atfedilen askerlik
hizmetini yapma çağındaki birçok kişi erteleme, bakaya kalma,
yoklama kaçağı kalma şeklinde bu görevden kaçınmaktadır. Sanıkların
yargılandığı birçok olayda da mağdurların bulundukları sosyal
çevre, gelir durumları, çalıştıkları sektör itibariyle askerlik
görevini sonra yapma ya da rahat yapma arayışı içinde oldukları,
sanıkların ise bu durumu kullandığı sonucuna varılmıştır.
DÜNYADAN ÖRNEKLER
Kararda zorunlu askerlikle ilgili dünyadaki uygulamalar da anlatıldı:
Askerlerin yıllık izinleri dışında tüm mesai ve gecelerini kışlada geçirdiği ordular, sağlıklı vatandaşların seçim süreci olmadan askere alındığı ordular... (Türkiye, İran ve Mısır)
Devletin yükümlüler arasından seçim yaptığı ordular
(Çin ve İsrail gibi.)
Yükümlülerin zorunlu askerlik veya alternatif kamu hizmeti arasından seçim yaptığı ordular (Danimarka, Almanya gibi pekçok AB ülkesi)
AB ülkelerinde askerlerin 5 gün ve 4 gece kışlada kalıyor, Meksika'da haftasonları sadece bir gece kışlada kalınıyor. İsviçre'deki 260 günlük zorunlu askerlikte ise askerlik yılda 3'er haftalık eğitimlerle yapılıyor.