Aşılar ne kadar güvenilir yan etkileri neler? Uzmanlar yanıtladı

Çinli Sinovac şirketinin aşısı Coronavac'ın ardından Alman- ABD ortaklığında geliştirilen Biontech aşısının da gelmesiyle aşı randevusu alanlara seçenek sunulmaya başlandı. Bu durum, aşı yaptıracaklarda, tercih konusunda soru işaretlerine neden oldu.

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, her iki aşıda da koruyuculuk oranının yüzde 80'den fazla olduğunu belirterek, "Bilinmeli ki her ikisinin de etkinliği yüksek, yan etkileri de birbirine çok benzer. Sinovac'ın Türkiye'de yapılan çalışmasına göre yüzde 83, Biontech'in yurt dışında yapılan çalışmasına göre yüzde 90'lar civarında koruduğu söz konusu. Aşı olmak, bulaşı engellemiyor; kişi hasta olursa ağır hastalık geçirmesini engelliyor. Vatandaşların yapması gereken, aşılama sırası kendisine geldiğinde hangi aşı varsa sistemde o aşılardan birini tercih etmek. Tercihte önemli bir kriter yok, tamamen vatandaşların isteğine bağlı. Bakanlığın web sayfasında da yayımlanmış, topluma yönelik 'şu kişiler bu aşıyı olsun', 'bu kişiler şu aşıyı olsun' diye bir şey söz konusu değil. Her iki aşı için de en çok görülen yan etkiler; aşı yapılan yerde kızarma, ağrı, sistemik yan etkiler açısından baktığımızda ise en çok alerjik reaksiyon her iki aşı sonrasında görülebiliyor" diye konuştu.

'Aşılar güvenilir ciddi yan etkileri yok'
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da insanlara aşı tercih hakkı verilmesinin güzel olduğunu; ancak karışıklığa da yol açabileceğini söyledi. Ceyhan, "Seçme hakkının olumlu sonuç vermesi için insanların aşılar hakkında, salgın hakkında belli bir bilgi birikiminin olması lazım. 'Aşılar arasında şu fark vardır, bu fark vardır' şeklindeki verilere bakmak lazım. Aslında 'etkinlik' diye baktığımız zaman iki aşıyı kıyaslamak son derece zor. Böyle bir kıyaslama yapmak için aynı toplumda, aynı anda ve aynı şartlarda iki aşıyı farklı gruplara yapıp karşılaştırmak lazım. Böyle bir çalışma yapılmadı. Yan etki açısından baktığınızda inaktif aşının vücutta çoğalmayan bir aşı olduğu için daha az yan etki olmasını bekleriz. Şu an kullanımda olan aşılar güvenilir, ciddi yan etkisi yok. Bu bilgileri kullanarak insanlar karar verecekler" dedi. 

'Yanlış öneriler var'
Prof. Dr. Ceyhan, aşı tercihi konusunda hekimlerden kaynaklanan yanlış önerilerin olduğuna dikkat çekerek, "Hekimlerden kaynaklanan bazı yanlış öneriler var. Farklı gruplara farklı aşı uygulanması, 'şu yaş grubundaysan şunu yaptır,' 'şu hastalığın varsa bunu yaptır' diye böyle bir şey kesinlikle yok. Biz Biontech gelene kadar herkese Sinovac yaptık. Dolayısıyla farklı gruplarda farklı aşıların tercih edilmesi, diye bir olay yok. Aşıyı yaptırabiliyorsa eğer Biontech de olabilir Sinovac da olabilir" diye konuştu. 

'Alerji konusu yanlış anlaşılıyor'
Prof. Dr. Ceyhan, aşılara karşı alerji konusunun da yanlış anlaşıldığına vurgu yaparak, "Kişilerin herhangi bir yaşam döneminde herhangi bir gıda maddesi ya da ilaca karşı alerjisini hesaba katarsanız toplumun zaten 3'te 1'inde bu alerji hikayesi vardır. Burada kastedilen o değil. Burada kastedilen milyonda bir görülen ve insanı şoka sokan eğer alerji varsa gerçekten şoka sokan bir olay varsa yapılmaz. Bu da insanın çoğu zaman farkında olduğu bir şey değildir. Aşının içerisinde bulunan herhangi bir maddeye karşı anafilaksi gelişmiş olması, insanların çoğunun hikayesinde yoktur, ilk defa orada öğrenilir. Böyle bir şüphesi varsa insanların sağlık merkezlerinde ilk 30 dakikayı geçirmeliler; çünkü yüzde 90'ından fazlası ilk 30 dakikada çıkar bunların" dedi.