Arçelikten geleceğe yatırım

 Arçelik'i 56,8 milyon YTL ile Vestel ve 56,3 milyon YTL ile BMC izledi.

Deloitte Türkiye'nin ''Türkiye'de Araştırma Geliştirme Faaliyetleri, Teşvik Programları ve Ar-Ge Harcamalarının Vergisel Boyutu'' çalışması yayınlandı.

Çalışma Türkiye'deki Ar-Ge faaliyetlerinin mevcut durumunu aktarırken, bu alandaki çalışmaların gelişmiş ülkelerin gerisinde kaldığını gösteriyor. Kamu sektörüne yasal düzenlemeleri hızlıca tamamlamasını ve özel sektörün Ar-Ge yatırımlarını desteklemesini öneriyor.

Ayrıca, özel sektörün de inovasyon kültüründeki farkındalığını artırarak etkin bir şekilde yeni projeleri hayata geçirmesi üzerinde duruyor.

Çalışma, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini de büyük oranda belirleyen Ar-Ge harcamalarının Türkiye'de gayri safi yurt içi hasılaya oranının 2006 yılında yüzde 7,6 olduğunu belirtiyor. Bu da 4 milyar 399 milyon YTL'ye (2,5 milyar avro) karşılık geliyor. Çalışmada, ''Bu harcama rakamı dünyanın araştırma geliştirme faaliyetlerine en çok kaynak ayıran şirketlerinin aynı yıl içindeki harcamalarıyla karşılaştırıldığında anlam kazanıyor. ABD'li üç şirket, Ford Motor 6,78 milyar dolar; Pfizer 6,30 milyar dolar; General Motors ise 5,68 milyar dolar ile ilk üç sıradalar. Türkiye'nin yıllık Ar-Ge harcama tutarı bu şirketlerin her birinin Ar-Ge harcamalarının yarısından daha az...'' denildi.

Gelişmiş ülkelerin Ar-Ge harcamalarında özel sektörün başı çektiğini de ifade edilen raporda, Türkiye'de bu durumun ters bir şekilde işlediğini ve kamu ağırlının bu alanda daha etkin olduğu, AB ülkeleri gibi gelişmiş ülkelerde mevcut Ar-Ge harcamalarının yüzde 70'i özel sektör tarafından gerçekleştirilirken, Türkiye'de bu oranın yüzde 37 düzeyinde olduğu aktarıldı.

Şirketlerin halka açık finansal tablolarına göre oluşturulan Ar-Ge 100 listesine göre 2006 yılında Türkiye'de Ar-Ge alanında en çok harcama yapan şirket 76 milyon YTL ile Arçelik. Arçelik'i 56,8 milyon YTL ile Vestel ve 56,3 milyon YTL ile BMC izliyor. Raporda, ''Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu TÜPRAŞ ise şaşırtıcı bir şekilde 26 bin YTL ile listenin sondan üçüncü sırasında yer alıyor'' denildi.

Şirketlerin yaptıkları Ar-Ge harcamaları net satış gelirlerine oranlandığında ise ilk sırada yüzde 5,79 oranıyla sanayi kuruluşu BMC yer alıyor. Arçelik'in oranı ise yüzde 1,09. Listenin tamamına bakıldığında ise 100 şirketten 73 tanesinin Ar-Ge harcamalarının net satış gelirlerine oranının yüzde 1'in altında olduğu görülüyor, yüzde 10 barajını ise sadece altı şirket aşabiliyor.

İlk 100 şirket arasında başı 11 şirketle bilişim şirketleri izliyor. Bilişimi takiben tekstil ve metal eşya sanayi listeye en çok şirket veren sektörler. En çok harcama tutarı ise metal eşya sanayine ait. Sektörün listedeki temsilcileri 2006 yılında 180 milyon YTL'lik Ar-Ge harcaması gerçekleştirmiş. Buna rağmen, bu listede yer alan metal eşya üreticilerinden hiçbirisi sektörleri için oluşan Ar-Ge Harcaması/Net Satış oranı olan yüzde 2'yi yakalayamıyor.