AR-GE için teşvik var ama...

19 Şubat 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6518 sayılı Kanun, AR-GE merkezi kurulması yönünde vergi ve mevzuat anlamında birçok önemli teşvik sunuyor. Tüm bu gelişmeler sonucunda Ar-Ge merkezi sayısında artış beklenirken, 100 birim Ar-Ge harcamasının 88 birimini devlet karşılamasına rağmen teknokentlerdeki toplam projeler arasından tescil edilenlerin sayısındaki düşük seviye dikkat çekiyor.

19 Şubat 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6518 sayılı Kanun ile belli şartları sağlayan Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine kurumlar, gelir ve katma değer vergisi istisnası getirildi. Ayrıca söz konusu Kanun ile Ar-Ge merkezi kurulması için gerekli olan personel sayısı şartlarında esneklik sağlanması yönünde Bakanlar Kurulu’na yetki verildi.

Kanun, Ar-GE konusunda birçok teşvik sağlıyor

6518 sayılı Kanun ile Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında araştırma ve geliştirme faaliyetlerinden kaynaklı gelirlere % 50 kurumlar vergisi istisnası getiriliyor. İstisna kapsamına, patent veya faydalı model belgesi verilen ve belirli şartları sağlama koşuluyla Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri sonucu elde edilen hakların kiralanması, doğrudan veya seri üretime tabi tutularak satışından elde edilen kazançlar ile bu hakların başka ürünlerin üretiminde kullanılması sonucu elde edilen gelirin hakka isabet eden kısmı giriyor.

Ayrıca, söz konusu Kanun ile bu hakların satışı ve kiralanması KDV’den de istisna olacak.

AR-GE konusunda Resmi Gazete’de yayınlanan kanunun vergisel avantajlarını yorumlayan denetim ve danışmanlık şirketi EY Türkiye Vergi Bölümü Ortağı Serdar Altay, gelir vergisi mükelleflerinin bu kapsamda elde edeceği gayrimenkul sermaye iratları ve serbest meslek kazançları üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranın da %50 indirimli olacağını belirtti.

Kanunla birlikte Ar-Ge merkezi kurulması konusunda istihdam sıkıntısının da aşılacağını belirten Altay, “1.1.2015’ten itibaren elde edilecek kazançlara uygulanacak bu teşviklerden yararlanmak için Ar-Ge merkezi kurmaya veya teknokentte faaliyet göstermeye gerek olmayacak. Bir diğer olumlu gelişme ise; Ar-Ge merkezi kurulması için gereken asgari 50 tam zamanlı Ar-Ge çalışanı şartında yumuşatmaya gidilmesi. Düzenleme ile Bakanlar Kurulu, asgari 50 kişi şartını 30 kişiye kadar indirmeye yetkili kılınıyor” dedi.

100 birim Ar-Ge harcamasının 88 birimi teşvikten 

Türkiye’de Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine sağlanan desteklerin farklı başlıklar altında toplanabileceğini kaydeden Altay, “Bunların başta gelenleri kurumlar vergisi, gelir vergisi, ücret stopajı, KDV, sigorta primi işveren payı ve damga vergisi olarak sayılabilir. Ayrıca proje maliyetlerinin %60’ına kadar kamu desteği de dikkate alındığında, yaklaşık olarak 100 birim Ar-Ge harcamasının 88 birimi devletin nakit destek ve vergi harcaması ile karşılanabilmektedir” ifadesini kullandı.

Toplam 18.224 proje içerisinden sadece 268’i patent tescilli

Ar-Ge merkezlerinde Eylül 2013 tarihi itibariyle 15 bin 686 kişi istihdam edildiğini belirten Altay, “2008 – 2012 yılları arasında 7,3 milyar TL Ar-Ge harcaması yapıldı. Teknokentlerde 27 bin 224 kişi istihdam ediliyor ve toplam proje sayısı 18 bin 244. Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinin ürüne dönüşmesi oranındaki düşük seviye ise dikkat çekilmesi gereken diğer bir nokta. Toplam 18 bin 224 proje sonucunda patent tescili yapılmış 268, faydalı model tescili yapılmış 79 proje bulunuyor. Aralık 2013 dönemi itibariyle halen değerlendirilmesi yapılan patent ve faydalı model tescil başvurusu ise 448. Bu düşüklüğün en önemli sebeplerinden birinin, teknokentlerde en çok faaliyet gösteren sektör olan yazılım projelerinin patent tescili dışında kalması olmakla birlikte, yine de toplam projelerin çoğunluğunun ürün veya yeniliğe dönüşme oranı oldukça düşük görünüyor” diye konuştu.

Ar-Ge merkezleri içerisinde otomotiv ağırlığını koruyor

Türkiye’de son yıllarda gerek Ar-Ge faaliyetlerinin, gerekse de Ar-Ge konusunda sağlanan desteklerin hızla artış gösterdiğine vurgu yapan Altay, “31 Temmuz 2008 – 30 Eylül 2013 tarihleri arasında 153 işletmeye Ar-Ge merkezi belgesi verildi ve bunların 142’si halen faaliyet gösteriyor. 142 Ar-Ge merkezinin 55’i Otomotiv ve otomotiv yan sanayi sektörüne ait ve bu rakam yaklaşık toplam Ar-Ge merkezi sayısının %39’una tekabül ediyor. Otomotiv sektörünü sırasıyla Bilgi ve İletişim (13 adet), Dayanıklı Tüketim Malları (12 adet) ve Savunma (11 adet) sektörleri takip ediyor” dedi.

Diğer Ülkelerde Ar-Ge Destekleri

Türkiye’nin Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine sağladığı desteklerin diğer ülkeler ile karşılaştırıldığında küçümsenmeyecek kadar çeşitlilik gösterdiğini ifade eden Altay, son yapılan düzenleme ile teşvik ve destek anlamında Türkiye’nin, civar ve gelişmekte olan birçok ülkeye göre avantajlı durumda olduğuna dikkat çekti.

EY Hakkında

EY bağımsız denetim, vergi, kurumsal finansman ve danışmanlık hizmetlerinde bir dünya lideridir. Anlayışımız ve kaliteli hizmetlerimiz dünya ekonomisi ve sermaye piyasalarında güvenin oluşmasına katkıda bulunmaktadır. EY, güçlü yönetim ekibiyle tüm paydaş gruplarına verdiği sözleri yerine getirmekte ve bu şekilde çalışanları, müşterileri ve içinde yer aldığı diğer çevreler için daha iyi bir çalışma hayatı oluşturulmasında önemli bir rol üstlenmektedir.