AP Raporu'nda laiklik sürprizi

AP Türkiye Raportörü Hollandalı Hristiyan Demokrat Ria Oomen-Ruijten tarafından kaleme alınan Türkiye raporunun oylaması öncesinde Avrupa Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, yaptığı konuşmada, Türkiye rapor taslağında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin "laik bütünlüğüne" vurgu yapan paragrafın yanlış anlamalara izin vermemek için değiştirilmesini istemişti.

Dünkü oylamayla laiklik vurgusundan vazgeçilen söz konusu paragrafta, ordu üzerindeki sivil denetimi güçlendirme çabaları memnuniyetle karşılanarak askeri harcamaların bütünüyle yargı denetimine açılması, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sivil yargıya tabi olması ve jandarmanın ombudsmanın görev alanına dahil edilmesi çağrısı yapıldı.

Bağlayıcı niteliği olmayan AP raporunda, yeni anayasa çağrısı güçlendirilirken Türkiye'den bu süreçte tüm etnik grupları tanıması ve anadil haklarını güvence altına alması talep edildi. Raporda Türkiye'ye "gerçek anayasal reform için yakalanan bu emsalsiz fırsatı kaçırmaması" çağrısı yapılarak yeni anayasanın demokrasiyi, hukukun üstünlüğünü, temel hak ve özgürlükleri, çoğulculuğu, kapsayıcılığı, iyi yönetimi, şeffaflığı ve Türk toplumunun birliğini güçlendirecek şekilde kaleme alınması ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'yle tam uyumlu olması istendi. Raporda, bütün siyasi partiler ve ilgili aktörlere yeni anayasa müzakerelerinde müspet ve yapıcı tutum takınmaları çağrısı yapıldı.

AP raporunda yeni anayasanın Türkiye'deki tüm fert ve grupların haklarını teminat altına alması, güçler ayrılığına ve yargının bağımsızlık ve tarafsızlığına güvence getirmesi, ordu üzerinde tam sivil kontrolü garanti altına alması ve kapsayıcı Türk vatandaşlığını teşvik etmesi gereği vurgulandı. Ayrıca Kıbrıs ile ilişkilerin normalleştirilmesi ve tutukluluk sürelerinin kısaltılması da vurgulandı.