Anzaklardan dedeleri için 'şafak ayini'

Çanakkale Savaşları'nın 95. yıl dönümü anma törenleri kapsamında Gelibolu'da bulunan Anzak Koyu'nda ''şafak ayini'' düzenlendi.

Çanakkale'den Gelibolu'ya gece saatlerinde geçen binlerce Avustralyalı ve Yeni Zelandalı, soğuk havada törenin başlamasını, uyku tulumları içinde, kurulan dev ekranlarda Çanakkale Savaşı'na ilişkin belgesel ve röportajları, Yeni Zelanda kültürel müzik grubu ile Avustralya ordu bandosunun seslendirdiği konseri izleyerek bekledi.

Tören, Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri ve Yeni Zelanda ordu bandolarının sunduğu müzik dinletisi ile başladı. Merasim kıtasının yerini almasının ardından törenin açılışını Yeni Zelanda Genel Kurmay Başkanı Korgeneral Jeremiah Mateparae yaptı. Korgeneral Mateparae, Çanakkale kara savaşlarına katılan Yeni Zelandalı Yüzbaşı Philip Hanna'nın mektuplarından bölümler okudu. Hanna'nın mektuplarının, savaşın çirkin yüzünü ortaya koyduğunu ifade eden Mateparae, çok sayıda askerin Gelibolu'da hayatını kaybettiğini söyledi.

AVUSTRALYA GENEL VALİSİ BRYCE

Törende konuşan Avustralya Genel Valisi Quentin Bryce, ''Avustralyalılar ve Yeni Zelandalılar için Gelibolu'nun sıcak bağrında, evlatlarımızın huzur içinde yattığı bu topraklarda bulunmaktan daha büyük onur olamaz'' dedi.

Bryce, dünyanın her yerinden gelen insanların bu sabah insanlık üzerine düşünmesi gerektiğini belirterek, ''Bir an kendimizi bu yarımadada 95 yıl önce savaşan ve ölen askerlerin yerine koyalım. Müttefik kuvvetler eşliğinde ve Osmanlı ordusunun cesur, genç Türkleri'ne karşı Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinin yerine koyalım. Hepsi eş, baba, evlat, kardeş ve yakın arkadaştı. Onlar, bugün burada aramızda olan ve sınırların ötesinde el üstünde tutuğumuz dostluğun yaratıcıları'' diye konuştu.

Savaşın çok çetin ve zorlu bir arazide, çok zor şartlarda geçtiğini ifade eden Bryce, savaşa katılan tüm askerlerin büyük kahramanlık gösterdiklerini söyledi. Vali Bryce, bu savaşın geleceğe rehberlik edecek, bugünü daha net görmeye yardımcı olacak, daha şefkatli ve bilge olunmasını sağlayacak özellikleri de kendilerine verdiğini kaydetti.

Anzak gününde Gelibolu'da Avustralya'nın ilk genel valisi ve Avustralya silahlı kuvvetlerinin başkomutanı olarak hitap etmekten gurur duyduğunu söyleyen Bryce, şöyle konuştu:

''Anzak günü ifade ettiği her şeyin yanında özünde sevgidir. Millet sevgisi, hizmet sevgisi ve aile sevgisidir. Bu sevgi kıskanç ve kaba değil, sabırlı ve nazik sevgidir. Bu, insanın zafer ve yenilgisine anlam katar. Başarı ve başarısızlıktan ders almamızı sağlar. Anzak gününü hiç bir zaman unutmamamız gerekir.''

ATATÜRK'ÜN SESLENİŞİ

Şafak törenine Türk Silahlı Kuvvetleri'ni temsilen katılan iki subay da, Mustafa Kemal Atatürk'ün 1934 yılında Çanakkale Savaşları'nda yaşamını yitiren yabancı ülkelerin askerlerine yönelik söylediği şu sözleri, Türkçe ve İngilizce okudu:

''Uzak memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar. Burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlarda evlatlarını harbe gönderen analar. Göz yaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.''

YENİ ZELANDA BAŞBAKANI KEY

Törende konuşan Yeni Zelanda Başbakanı John Key ise, 95 yıl önce bugün Yeni Zelandalı ve Avustralyalı bir grup genç adamın, bugün kendi adlarını taşıyan küçük bir koya ayak bastıklarını ve evlerinden, ailelerinden binlerce kilometre uzaktaki bu insanların Yeni Zelanda'nın, Avustralya'nın ulusal kimliklerini oluşturduklarını söyledi.

Key, anzak askerlerinin sadakat, cesaret ve merhametleriyle hem dost hem de düşmanlarının saygısını kazandığını belirterek, oldukça zor koşullar altında devam eden savaşta başlayan karşılıklı saygı ve dostluğun bugüne kadar uzandığını kaydetti.

Key, şöyle konuştu:

''Bu savaş, ulusal kimlik bilincinin oluşmasında önemli rol oynadığından, Yeni Zelandalılar'ın olduğu kadar Avustralyalılar'ın da hafızasına kazınmıştır. Türk tarihini biçimlendiren bir süreçtir aynı zamanda.

Gelibolu'nun kahramanı Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve başkanı olmuştur. Bu benim Gelibolu ya ilk gelişim, tarihin bu bölümüne özel ilgi gösteren bir grup genç Yeni Zelandalı ile burada bulunmaktan gurur duyuyorum. Bugün Yeni Zelandalılar, Avustralyalılar ve Türkler güçlü dostluklarıyla yan yana duruyor ve barış dolu, güvenli ve müreffeh bir dünya için çalışıyorlar.''

Şafak töreni, tören alanına çelenklerin konulması, 2 dakikalık saygı duruşu ve Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda milli marşlarının çalınmasıyla sona erdi. Resmi heyetlerin tören alanından ayrılmasının andından şafak töreni için koyda toplananlar alana çiçekler bıraktı.