Anne-babalar dikkat!

Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Mücahit Öztürk, gençlerin şiddet uygulamayı, sorun çözme, kendini haklı gösterme ve güçlü olma arzusuyla öğrendiklerini bildirdi.

Doç. Dr. Öztürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemi olan ergenliğin 12-18 yaşları arasını kapsadığını ifade ederek, bu geçiş döneminin genellikle fırtınalı ve uyum sorunlarıyla birlikte yaşandığına işaret etti.

''Kız ya da erkek olsun her ergen, otoriteye, özellikle de anne ve babaya karşı bağımsızlık mücadelesi verir. Özgür olmak, kararlarını kendisi vermek ister'' diyen Doç. Dr. Öztürk, ergenlerin bu dönemde çevresinde anne ve baba dışında özdeşim kuracağı başka modeller
aradığını, bu modelin de arkadaşı, öğretmeni ya da toplumun önünde olan oyuncu, sporcu gibi bir kişi olabildiğini anlattı.

Bu dönemde popüler kişilere ve kimliklere öykünmenin daha fazla olduğunu da belirten Doç. Dr. Öztürk, bir gruba ait olma ihtiyacının ergenlikte fazla olduğunu vurguladı. Ergenliğin hayatın en enerjik ve üretken dönemi olduğunu da vurgulayan Doç. Dr. Öztürk, bu dönemde insanlık ve toplum için görevlerde rol alma isteğinin yoğun bulunduğunu dile getirdi.

Doç. Dr. Öztürk, ''İdealler için mücadele bu dönemde had safhadadır. Ancak bu enerji ve iyi niyet, başkaları tarafından çok kolay kullanılabilir. Ergenin risk alma ve marjinal olmaya yatkınlığı, kötü niyetli kişilerin elinde kolayca farklı mecralara kaydırılabilir. Bu nedenle birçok illegal örgüt kendisine sempatizan kazandırma
yolunda öncelikle ergenleri seçer'' diye konuştu.

FİLMLERİN ETKİSİ

Ergenlik, şiddet ve öfkeyi kontrol edebilme konusuna da dikkat çeken Doç. Dr. Öztürk, yapısal olarak dürtülerini kontrol edemeyen bazı ergenlerin şiddet konusunda sorun yaşadıklarını anlattı.

Öte yandan, bir grup gencin de ailede, çevrede, okulda karşı karşıya bulunduğu için şiddeti bir davranış kalıbı olarak öğrendiğini ifade eden Doç. Dr. Öztürk, ''Gençler, şiddeti, sorun çözme, kendini haklı gösterme, güçlü olma arzusuyla uygulamayı öğreniyor'' dedi.

Şiddete yönelik film ve dizilerin de ergenlerin özdeşim modeli olarak buradaki kişileri kendilerine örnek almalarına neden olduğunu anlatan Doç. Dr. Öztürk, ''Ergenler, dizi ve filmlerde yaşananların rol olduğunu ayırt edebiliyorlar ama 'Güçlü olmak için her yöntemi
uygulamak gerekir' düşüncesiyle, güçlü olma arzusuyla bunları örnek alıyorlar. Çünkü biliyorlar ki bunlar hayatın içinde de var olan şeyler... Ergenler, Süperman'e özenip kendini balkondan atmıyor ama dizi ve filmlerde gördüğü tabancaya, bıçağa özeniyor'' diye konuştu.

AİLELERE UYARILAR
Toplumda şiddetin bir ilişki biçimi olarak kullanılmaması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Öztürk, aileleri de şiddet konusunda uyararak, ''Öncelikle aile içinde şiddeti ortadan kaldırmak lazım.
Ayrıca okullarda şiddete yer verilmemesi gerekiyor. Çocukluktan itibaren bireylere bir bilinç olarak kendini ve öfkeyi kontrol etmeyi öğretmek lazım'' dedi.

Ergenlik döneminin, birçok ruhsal bozukluk için riskli bir zaman dilimi olduğunu ifade eden Doç. Dr. Öztürk, ergenlik döneminde görülen bazı riskli davranışlarda da ailenin hemen alarma geçmesi ve psikiyatrik destek alınması gerektiğini bildirdi.

Doç. Dr. Mücahit Öztürk, ''Evde anne ve baba ile konuşmaktan kaçan, nereye gittiğini söylemeyen ve odasından dışarı çıkmayan bir ergen dikkatle ele alınmalıdır. Sürekli okulu asmak gibi riskli davranışlar, alkol ve madde kullanımı gibi kötü alışkanlıkların öncül belirtisi olabilir. Yine ergenin saldırgan ve kırıcı davranması, şiddete yönelik davranışlar sergilemesi, dışarıda sürekli kavgaya karışması da ciddiye alınmalıdır'' dedi.

Ailelerin ergen davranışlarına sabırla yaklaşması gerektiğini de belirten Doç. Dr. Öztürk, ''Öfkeye öfke ile karşılık verilmemelidir. Ergen sorunlarını anne ve babası ile rahatlıkla paylaşabileceği güven ortamını evde bulmalıdır. Bunun için anne ve babanın iletişim
kanallarını açık tutması gerekir. Özellikle anne ve babalar önce dinlemeyi öğrenmelidir'' diye konuştu.

Doç. Dr. Öztürk, aşırı katı, kuralcı, esnek olmayan anne ve baba tutumlarının da ergenlik döneminin daha zor geçirilmesine neden olacağını kaydetti.