Ankara'da belge krizi

Kıbrıs sorununda Türk tarafının alacağı yeni müzakere tutumu öncesinde Dışişleri Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı arasında görüş ayrılığı olup olmadığı yolundaki tartışmalar, Genelkurmay'da hazırlanmış olan ve Dışişleri'ni ağır bir dille suçlayan bir andıçın basına sızmasıyla tam bir kargaşaya dönüştü.

Cumhuriyet Gazetesi'nin dün bazı bölümlerini yayınladığı Genelkurmay'ın Kıbrıs andıçı, önceki gün ‘‘aramızda herhangi bir görüş ayrılığı yok’’ şeklinde kategorik açıklamalar yapmış olan Dışişleri Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı'nı da güç duruma soktu.

YAKIN ÇALIŞTILAR

Söz konusu belgenin basına sızması, bugün Çankaya Köşkü'nde Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in başkanlığında yapılacak olan Kıbrıs Zirvesi öncesinde sıkıntılı bir durum yarattı. Bu konudaki tartışmalar şu şekilde ortaya çıktı:

Hükümetin geçen ekim ayında Kıbrıs konusunda yeni bir inisiyatif sergilemek üzere aldığı siyasi kararın ardından, 150 sayfalık Annan Plánı, Ankara'da bütün yönleriyle masaya yatırıldı. Bu konudaki çalışmalar ağırlıklı olarak Dışişleri teknisyenleri tarafından Genelkurmay Başkanlığı ile danışma içinde yürütüldü. Bu çalışmalar sırasında Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Uğur Ziyal ile Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, ayrıca teknisyenler belli aralıklarla bir araya geldiler.

ASKER PLANA SOĞUK

Son iki hafta içinde bu çalışmalarda nihai karar aşamasına girildi. Genelkurmay'ın genelde Annan Plánı'nı müzakere zemini olarak kabul eden bir yaklaşıma soğuk baktığı anlaşılırken, Dışişleri ve hükümet kanadının belli düzeltmelerle plánı müzakere zemini olarak benimsediği ortaya çıktı. Son olarak 29 Aralık'ta Başbakan Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı Org. Özkök bu konuda 1,5 saat süren ayrıntılı bir görüşme yaptılar. Ardından ortaya çıkan eğilim, Bakanlar Kurulu'nun geçen pazartesi günkü toplantısında değerlendirildi. Hükümet, Genelkurmay ile tam bir uyumun bulunduğunu açıkladı.

ÖNCE YALANLADILAR

Tam bu noktada Genelkurmay ile Dışişleri arasında görüş ayrılıklarının patlak verdiği yolundaki haberler çıktı. Cumhuriyet Gazetesi'nin bu doğrultuda verdiği haberler, geçen pazartesi günü gerek Genelkurmay gerek Dışişleri tarafından kategorik bir şekilde yalanlandı. Bununla birlikte Genelkurmay'ın açıklamasında, ‘‘iki tarafın görüşleri arasında uyumlaştırma çalışmasının yapıldığının’’ belirtilmesi, bazı başlıklarda uyumsuzluğun sürdüğünü gösterdi.

‘DIŞİŞLERİ TESLİMİYETÇİ’

Cumhuriyet Gazetesi, bu yalanlamalara dünkü manşetinde Genelkurmay'a ait olduğunu söylediği aralık ayı tarihli bir rapordan bazı alıntılar yayınlayarak yanıt verdi. Bu alıntılarda, Dışişleri Bakanlığı, ‘‘5-6 maddesinde yapılacak küçük değişikliklerle Annan Plánını olduğu gibi kabul etmekle’’ eleştiriliyor. Raporda, Annan Plánı'nın temel felsefesi reddedilerek, Dışişleri ‘‘teslimiyetçe bir yaklaşım içinde olmakla’’ suçlanıyor.

İÇ ÇALIŞMA OLABİLİR

Ankara'daki kulisleri karıştıran bu haber üzerine dün gerek Dışişleri Bakanlığı gerek Genelkurmay Başkanlığı herhangi bir resmi açıklama yapmadılar. Buna karşılık, Dışişleri çevreleri, dün bakanlığa bu yönde resmi bir belgenin aktarılmadığını belirterek, ‘‘Bu Genelkurmay'ın kendi içinde alt kademede yapılmış bir teknik çalışma olabilir’’ diye konuştular. Bir Dışişleri yetkilisi, Hürriyet'e, ‘‘Biz de böylelikle Genelkurmay'ın bizimle ilgili eleştirileri olduğunu öğrenmiş olduk. Belge en azından bunu açığa çıkartmış oldu. Ancak biz bu konuda bir açıklama düşünmüyoruz. Çünkü bizimle ilgili bir konu değil’’ dedi.