Ankara Barosu'ndan iptal davası

Ankara Barosu Başkanlığı, Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği'nde yer alan, ''kollukta bulunan soruşturma dosyası için yetkili Cumhuriyet savcısının yazılı emri gerekir'' cümlesinin iptali istemiyle Danıştay'da dava açtı. Ankara Barosu Yönetim Kurulu'nca konuya ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, dava dilekçesinde, 1 Haziran 2005 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan, Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği'nin ''Müdafiinin soruşturma evrakını incelemesi'' başlıklı 22/1 maddesinin ''müdafi soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir. Kollukta bulunan soruşturma dosyası için yetkili Cumhuriyet savcısının yazılı emri gerekir'' hükmüne yer verildiği kaydedildi. Dilekçede, şu görüşler ifade edildi: ''Yönetmeliğin 22. maddesinin ilk cümlesi, evrensel hukuk ilkelerine paralel bir şekilde müdafiine soruşturma evresinde dosyayı inceleme ve istediği belgelerin bir örneğini alma hakkı tanırken; iptali istenen 2. cümleyle soruşturma dosyasının kollukta olması durumunda müdafiinin soruşturma dosyasını incelemesi için yetkili Cumhuriyet savcısının yazılı emrini aramaktadır. 22/1. maddenin anılan 2. cümlesi taraf olduğumuz insan hakları sözleşmeleri ve 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na aykırıdır. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 153. maddesi de 'müdafiinin soruşturma evrakını incelemesi' başlığını taşımaktadır. 153. maddeye göre, 'müdafi soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir.'' Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca müdafiin soruşturma evresinde dosya içeriğini incelemesi ve harçsız bir örneğini alması konusundaki tek sınırlamanın Cumhuriyet savcısının istemi üzerine, sulh ceza hakimi tarafından verilebilecek bir kararla mümkün olduğu, bu durumda bile 3. fıkrada belirtilen belgelerin incelenmesi ve örneğinin alınmasının engellenemeyeceği kaydedildi. Yönetmeliğin 22/1. maddesiyle, kollukta bulunan soruşturma dosyasını müdafiin inceleyebilmesi ve harçsız bir örneğini alabilmesi için yetkili Cumhuriyet savcısının yazılı emrinin aranmasının ''açıkça Ceza Muhakemesi Kanunu'na aykırılık oluşturduğu'' ifade edilen dilekçede, şöyle denildi: ''Yönetmeliğin 22/1. maddesindeki 'kollukta bulunan soruşturma dosyası için yetkili Cumhuriyet savcısının yazılı emri gerekir' şeklindeki cümlesi, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 153., İnsan Hakları ve Temel Özgürlükleri Korumaya Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 6. maddesine aykırıdır ve iptali gerekmektedir.''