Anayasa yamalı bohcaya döndü

1982 Anayasası 9'uncu kez değişti. TBMM Genel Kurulu'nda Anayasa'nın 10 maddesinde değişiklik yapan teklif kabul edildi. Teklifin tümü üzerinde yapılan son oylamaya 471 milletvekili katıldı. Oylamada 457 milletvekili kabul oyu kullanırken, 8 milletvekili ret, 1 milletvekili çekimser oy kullandı, 5 oy da boş çıktı. Anayasa'nın 10, 15, 17, 30, 38, 87, 90, 131, 143 ve 160. maddelerinde değişiklik yapan yasanın 457 oyla kabul edilmesi nedeniyle kendiliğinden halkoyuna gitmeyecek. Ancak, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in uygun görmesi durumunda değişiklik halkoyuna sunulabilecek. Ayrıca Sezer'in yasayı bir kez daha TBMM'ye geri gönderme yetkisi bulunuyor. Anayasa'nın 10. maddesinde yapılan değişiklikle, kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğuna ilişkin maddeye ''Devlet, kadınların ve erkeklerin eşitliğinin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür'' fıkrası da eklendi. ÖLÜM CEZASI Ölüm cezası, Anayasa'dan tamamen çıkartıldı. Bu amaçla, 15, 17, 38 ve 87. maddelerde değişiklik yapıldı. ''Ölüm cezası'' ibaresi ile buna dayanak oluşturan cümleler bu maddelerden ayıklandı. 13 numaralı ek protokolün idam cezasını tamamen kaldırmasını öngörmesi nedeniyle ''...ölüm cezasının infazı'' ibaresi, 15. maddeden çıkartıldı. Ölüm cezasının kaldırılması nedeniyle ''Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı'' başlıklı 17. maddede de değişikliğe gidildi ve ''Sıkıyönetim veya olağanüstü hallerde yetkili merciin verdiği emirlerin uygulanması'' durumunda da yaşam hakkına dokunulamayacağı hükmü metinden çıkartıldı. Böylece ''Ölüm cezasının yerine getirilmesi hali'' dışında tüm istisnalar korunmuş oldu. ''Suç ve cezalara ilişkin esaslar'' başlıklı 38. maddede de ''Genel müsadere cezası verilemez'' hükmü, ''Ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez'' şeklinde değiştirildi. Ayrıca, bu maddedeki ''Vatandaş suç sebebiyle yabancı bir ülkeye geri verilemez'' ibaresi yerine, ''Uluslararası Ceza Divanı'na taraf olmanın getirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş suç sebebiyle yabancı bir ülkeye geri verilemez'' ibaresi konuldu. TBMM'nin görev ve yetkilerini düzenleyen 87. maddeden de ''Mahkemelerce verilip kesinleşen ölüm cezalarının yerine getirilmesi...'' ibaresi çıkartıldı. -ULUSLARARASI ANDLAŞMALAR...- Anayasa'nın ''Basın araçlarının korunması'' başlıklı 30. maddesi yeniden düzenlendi. Yasaya uygun şekilde basın işletmesi olarak kurulan basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemeyecek veya işletilmekten alıkonulamayacak. ''Uluslararası andlaşmaları uygun bulma'''yı düzenleyen 90. maddede yapılan değişiklikle de yasalarla farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda uluslararası antlaşma hükümlerinin esas alınmasına olanak sağlandı. YÖK'TEN ASKER ÜYE ÇIKARILIYOR ''Yükseköğretim üst kuruluşları'' başlıklı 131. maddede öngörülen değişiklikle de Genelkurmay Başkanlığı'nın YÖK'te temsilci bulundurmasına da son veriliyor. Yükseköğretim Kurulu; üniversiteler ve Bakanlar Kurulu'nca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri yasayla belirlenen adaylar arasında rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek suretiyle Cumhurbaşkanı'nca atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğrudan doğruya seçilen üyelerden kurulacak. DGM'LER KALDIRILIYOR Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kuruluşuna ilişkin 143. madde yürürlükten kaldırıldı. Sayıştay ile ilgili 160. maddede de değişiklik yapıldı. Bu maddedeki, ''Silahlı Kuvvetler elinde bulunan devlet mallarının TBMM adına denetlenmesi usulleri, milli savunma hizmetlerinin gerektirdiği gizlilik esasına uygun olarak kanunla düzenlenir'' hükmü çıkarıldı ve Sayıştay'ın Silahlı Kuvvetler elindeki devlet mallarını TBMM adına denetlemesinin yolu açıldı. Genel Kurul'da teklifin ikinci tur görüşmeleri yaklaşık 4.5 saat sürdü.