Altan'ın tek hatası genelleme
Abone olEngin Ardıç kendi üslûpbuyla Çetin Altan ve Orhan Pamuk hakkında yazılanları ele aldı. Bazı dil hatalarının insanı uçuruma sürükleyeceğini savunan Ardıç'ın düşüncesi şu:
Geçen hafta yaşanan Orhan Pamuk ve Çetin Altan'la ilgili
polemikler Engin Ardıç'ın canını sıktı. Ardıç, başlıklı yazısında
Altan'ın yaptığı hataya değindi.
Fransız hukukunda hakaret suçu tanımlanmıştır, cezası da serttir
ama 'Fransızlığa hakaret' diye bir kavram yoktur. 'Fransızlık' diye
bir kavram yoktur ki yahu, 'la francitude' falan mı diyecekler?...
Frenchness... Franzosigkeit... Yok böyle bir kavram.
Bizde vardır. 'Türklüğe hakaret' suçtur.
Onun için, orada Almanlar'ın kurşuna dizdiği Gabriel Peri 'yaşasın
Fransa' diye haykırarak can verir, bizde de İzmir suikastı
nedeniyle asılan zavallıların son sözleri 'yaşasın Türklük' olur ve
böylece tarihe olumlu geçeceklerini sanırlar...
Ben de öteden beri merak ederim, bir Türk, 'Türkler'in eşekliği
çıkıyor ortaya' derse, bu durumda kendisi de eşek sayılacağından,
bu sözü suç kapsamına girer mi? İnsan kendi kendisine hakaret
edebilir mi? Etse bile bu geçerli midir?
Örneğin 'ben bir eşşoğlueşşeğim' yazarsan da baban seni mahkemeye
verebilir mi yoksa yalnızca sopa çekmekle mi yetinmeli? Yoksa gülüp
geçmeli mi?
Yani şu ünlü mantık sorusunda olduğu gibi canım, bir Giritli 'bütün
Giritliler yalancıdır' derse doğru mu söylemiş olur, yalan mı
söylemiş olur? Sabaha kadar tartışın, içinden çıkamazsınız.
'Türklüğe hakaret' yabancılar için mi geçerli olmalıdır?
Peki, ben örneğin bir Türk gazetesinde Türkçe olarak yazdığım
yazıda Türkiye'nin bazı özelliklerini eleştirsem, hem de sertçe
eleştirsem (her gün böyle binlerce haber ve yazı çıkıyor
basınımızda) bu da 'memleketi jurnal etme ve kötüleme' faslından
sayılacak mıdır? Adamların her an bunu tercüme edip okuma imkanları
var...
Yani 'şu kadar bin Kürt, bu kadar bin Ermeni kestik' lafını
Türkiye'de Türkçe edersen papazı bulur musun, yoksa bunu
yurtdışında söylersen mi başına dert alırsın?
Kesme eylemi mi tartışılıyor yoksa rakamda mı anlaşamıyoruz? O da
belli değil... İskonto yapsa, 'üç yüz Kürt, iki bin beş yüz Ermeni'
dese adamı rahat bırakacak mısınız?
Şu 'mahkemeyi etkileme' suçunu da oldum olası merak ettim... Şimdi
ben sanık olarak yargılandığım bir dava hakkında kendi açımdan
kendimi haklı gösteren bir yazı yazarsam, bu suç mudur değil
midir?
Mahkemeyi etkiliyorum. Dava sürmekte. Fakat ben de olayda tarafım
ve savunma hakkımı kullanıyorum. Duruşmada benim ve avukatımın
yaptığı da, beraat etmek için hakimi etkilemeye çalışmaktan başka
bir şey midir?
Peki duruşma salonunda etkilersen serbest de, adliye koridorunda
yaparsan suç mu yani?
Bu 'etkileme' suçu müddei ve müdafi için değil de 'üçüncü şahıslar'
için geçerli olmak gerekmez mi?
Çetin Altan, Türkler ve eşekler hakkında bir laf etti, kıyamet
koptu... Tartışmalar birbirini kağıt üzerinde de olsa tokatlamaya
ve birbirinin suratına tükürmeye kadar vardı...
Oysa sihirli kelime 'bazı' kelimesidir.
Çetin Altan 'bazı Türkler eşektir' deseydi mesele kalmayacaktı..
Fakat konuşma hızı ve şehvetiyle cümleyi tam kuramıyor insan.
Genelleme hastalığımız çoğu zaman başımızı kötü ağrıtıyor.
'Gazeteciler hıyardır' dersen başın ağrır da, 'bazı gazeteciler
hıyardır' dersen herkes çokbilmiş çokbilmiş başını sallar, adam
haklı!
Peki, Çetin Altan'a kızıp köpürenler, sohbet arasında 'bu millet
adam olmaz kardeşim' dedikleri zaman aynı suçu işlemiş oluyorlar mı
olmuyorlar mı?
Ben de bu konuda kendi fikrimi söyleyeyim: Türkler eşek değildir,
ama bazı Türkler eşektir. Ben bunlardan çok tanıdım.
Bazı Amerikalılar da eşektir, bazı İngilizler de eşektir, bazı
Fransızlar da, bazı Almanlar da...
Eşeklik etmemek için, şu 'Türklüğe hakaret' gibi muğlak, afaki,
bulanık ve çeşitli yönlere çekilebilen kavramları ceza hukukumuzdan
çıkarmayı düşünsek?
YAZI:Engin ARDIÇ