Alplerin buzulu eriyor
Abone olAvrupa'nın en önemli sıradağları Alpler, iklim değişikliği nedeniyle buzullarını dörtte kaybedebilir.
Bu tespit merkezi Zürih'te bulunan Dünya Buzul İzleme
Servisi'nin (World Glacier Monitoring Service - WGMS) yeni
araştırmasının sonucu.
Bilim adamları bu sonucu, bilgisayarda modellemesini yaptıkları Alp
buzulları üzerine sıcaklık tahminlerine ve yağış değişikliklerine
bağlıyor.
Avrupa'nın en önemli içme suyu kaynaklarından biri ve kıtada
turizm, sulama ve sudan elde edilen enerjinin en önemli anahtarı
olan Alpler'de erime başlangıcı daha önce de belirlenmişti.
Buzul tabakası küçülüyor
WGMS, Avrupa Yerbilimleri Birliği'nin (European Geosciences Union -
EGU) yıllık toplantısında, 1850'lerde Alpler'de yaklaşık 4 bin 474
kilometrekare buzul olduğunu açıklamıştı.
1986'dan beri sürdürülen araştırmaya göre, buzullarla kaplı alan
1970'lerde 2 bin 903 kilometrekareye, 2000 yılında ise 2 bin 272
kilometrekareye kadar çekildi.
Erime giderek artıyor
WGMS delegesi Michael Zemp, "1850'lerden 1970'e her 10 yılda
yaklaşık yüzde 2.9'luk bir azalma var. 1970'lerden 2000'lere olan
sürede düşüş oranı ise yüzde 8.2. En büyük kayıp 1985'te yaşandı"
diyor.
Sıcaklıklar yükseldikçe, buzulların bulunduğu minimum rakım da
yukarılara tırmanıyor. Yağış değişiklikleri bazan erimeyi
hafifletiyor: Kışın daha çok kar yağışı buzulların daha çok buz
biriktirmesini sağlıyor.
Yazlar ısınacak
WGMS, Alpler'deki sıcaklık ve yağış değişikliklerinin buzulların
irtifasında ne anlama geleceğini görebilmek için bir bilgisayar
modeli geliştirdi.
İsviçreli bir bilim grubu olan OCCC'ye (Organe Consultatif sur les
Chamgements Climatiques) göre, yüzyılın sonuna kadar yazlar 3
santigrat derece ısınacak ve bu yüzden Alpler'e düşen yağış
miktarında da yüzde 10 azalma görülecek.
Buzul rakımı 340 metre yükselecek
"Yazların ısınması buzullar için çok kötü" diyor Dr. Zemp ve
ekliyor: "Neyse ki yıllık yağış ortalaması yükseliyor ve bu biraz
olsun buzulların lehine."
3 santigrat derecelik ısınma buzulların bulunduğu yükseklik
seviyesini 340 metre yükseltecek, bu da Alpler'deki buzul alanların
yüzde 75 oranında kaybedilmesi anlamına geliyor.
Isınma dursa bile erime sürecek
Her ne kadar ağustos ayında yapılmış olsa da, gelecekte Alpler'in
ikliminin nasıl olacağı hakkında sadece bir projeksiyon bulunuyor.
Yazlar daha sıcak ve kışlar daha yağışlı geçebilir.
Dr. Zemp hala endişeli: "Sadece 1 santigrat derecelik ısınma yüzde
40 kayba neden olabilir. İklim şu anki seviyesinde tutulsa bile,
buzullar son 20 yılda yaşanan kötü dönemlerden dolayı erimeye devam
edecek."
Etekler de tehlikede
Erime, Alpler'in eteklerinde yaşayan insanlar için de önemli bir
haber. Çünkü buzullar, içme suyu rezervi görevi görüyor, kar
depoluyor ve suyu, içme ve tarım için gerekli olduğu yaz aylarında
serbest bırakıyor.
Buzullar olmasa, karların erimeye başladığı bahar aylarında,
depolanan su sel şeklinde aşağılara akabilir ve su taşkınları
eteklerde kurulan yerleşim bölgelerini yok edebilir.