AK Parti'den yargıya yeni düzen! FLAŞ

AK Parti, yeni anayasanın "yargı" bölümüne ilişkin önerilerini 12 madde olarak dün gece yarısı TBMM Başkanlığı'na sundu.

AK Parti, Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na sunduğu yargı paketinde çok tartışılacak öneriler gündeme getirdi. Yargıtay’ın kaldırılmasını isteyen AK Parti, yerine yeni üyeler ve yeni başkanlarla “Temyiz Mahkemesi’nin” kurulmasını önerdi.

İktidarın önerileri arasında anayasa değişikliklerine AYM aracılığıyla "iptal yolunu kapatma", Danıştay ve Yargıtay'ın kaldırılması, "disiplin mahkemesi" dışında askeri mahkeme kurulumayacağının açık hükme bağlanması, HSYK'nın "hakimler", "savcılar" ve "disiplin" olmak üzere 3 ayrı daireden oluşması gibi önemli düzenlemeler yer aldı.

İŞTE 12 MADDELİK O ÖNERİLER

AK Parti'nin dün geceyarası yeni anayasanın "yargı" bölümü için 12 madde olarak TBMM Başkanlığı'na sunduğu öneriler ile öngördüğü belli başlı düzenlemeler şöyle:

"- AYM (Anayasa Mahkemesi) sadece kanunlar ile Başkanlık kararnameleri ve TBMM İçtüzüğü'nün şekil ve esas bakımından anayasaya uygunluğunu denetleyebilecek. Anayasa değişiklikleri şekil ve esas bakımından hiçbir surette denetlenemeyecek.

YÜCE DİVAN SIFATI KALKIYOR

- AK Parti, AYM'nin "Yüce Divan" sıfatına da son veriyor. TBMM Başkanı ve bakanları görevleriyle ilgili suçlardan dolayı AYM Başkanı yargıyalayacak. Bu yargılamalada savcılık görevini Temyiz Mahkemesi Başsavcısı yapacak.

- Mevcut anayasadan farklı olarak anamuhalefet partisinin AYM'ye doğrudan başvurabilme hakkı olmayacak

AYM HÜKÜM TESİS EDEMEZ

- AK Parti önerisinde AYM'ye sürekli yönelttiği bir eleştiriyi de açık hüküm halinde anayasaya taşıdı. AK Parti önerisinde, "AYM verdiği kararlarla kanun koyucu gibi hareketle yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez, yorumlu red kararı veremez, kanunların Başkanlık kararnamelerinin ve İçtüzük hükümlerinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin düzenlemeler esas bakımından denetlenemez" ifadesi dikkat çekti.

17 KİŞİDEN OLUŞACAK

- Anayasa Mahkemesi bugünkü gibi 17 üyeden oluşacak. AYM üyelerinden 9'unu TBMM seçecek. Bu üyelerden en az 7'si anayasa hukuku, kamu hukuku veya siyaset bilimi alanında çalışan öğretim üyeleri arasından belirlenecek. Başkanlık sistemi öngören AK Parti AYM'nin kalan 8 üyesinin de Başkanca belirlenmesini hükme bağladı.

YAŞ SINIRI 40'A DÜŞTÜ

- AYM üyeliği için yaş sınırını 45'ten 40'a düşüren AK Parti, AYM üyeliği için anayasa hukuku, kamu hukuk ve siyaset bilimi alanında yüksek öğrenim görme, mesleğinde en az 15 yıl fiilen çalışmış olma şartlarını öngördü.

BİRDEN FAZLA SEÇİLEMEYECEKLER

- Mevcut Anayasa'da AYM Başkanlığı için dönem sınırlaması bulunmazken, Başkan ve başkanvekillerinin şimdiki gibi 4 yıllığına seçilmesini öngören AK Parti, bugünkünden farklı olarak önerisinde "Başkan ve başkanvekilleri bu görevlere bir defadan fazla seçilemezler" sınırlamasına da yer verdi.

- Yürürlükteki Anayasa uyarınca AYM üyeliğinin süresi 12 yılken, AK Parti bu süresi 9 yıla çekti

- Disiplin mahkemeleri dışında kanunla Askeri mahkemeler kurulamayacak

HSYK'DA UYGULANACAK DEĞİŞİKLER

- HSYK 22 üyeden oluşacak, Kurul; Hakimler Dairesi, Savcılar Dairesi ve disiplin Dairesi olmak üzere 3 daire halinde çalışacak. Kurul'un Başkanı Adalet bakanı olacak, Adalet Bakanlığı müsteşarı kurulun tabi üyesi olarak Savcılar Dairesi'ne başkanlık yapacak. Kurul kendi üyeleri arasından Hakimler Dairesi ile Disiplin dairesi başkanlarını seçecek.

- HSYK'nın 7 üyesi yükseköğretim kurumlarının hukuk, sosyal ve siyasi bilimler dallarında görev yapan öğretim üyeleri ile avukatlar arasından TBMM tarafından seçilecek. HSYK'nın diğer 7 üyesi meslekte 15 yılını tamamlamış hakim ve savcılar arasından Adalet Bakanı tarafından seçilecek. Kalan 6 üyeden 3'ü hakim ve 3'ü de savacı olmak üzere yine meslekte 15 yılını tamamlamış hakim ve savcılar arasından alt derece mahkemesi hakim ve savcılarınca seçilecek. HSYK üyeliği 4 yıl olacak ve bir kişi ikinci kez üyeliğe seçilemeyecek.

- Danıştay ve Yargıtay kalkacak. Bunların görevlerini kurulacak Temyiz Mahkemeleri üstlenecek."