AİHM'in yetkileri kısıtlanmalı

AİHM'nin geleceği son olarak geçen yıl Türkiye'de tartışılmıştı.

İzmir'deki konferansın sonunda mahkemede biriken 150 bini aşkın dosya yükünün azaltılması için mükerrer davalar ile kabul edilemez nitelikteki davaların sayısının düşürülmesinin önemi vurgulanmıştı.

Ancak İngiltere, Brighton'da yapılan iki günlük konferansta daha da ileri gidilmesini ve mahkemenin bazı yetkilerinin elinden alınmasını istiyor.

Üst düzey bir İngiliz yetkili bu konuda anlaşmaya varmanın "kedileri gütmek kadar zor olduğunu" ancak mümkün olduğuna inandığını söyledi.

İngiltere hükümeti mahkemenin son zamanlarda aldığı, mahkumlara oy hakkı verilmesi ve radikal imam Ebu Katada'nın sınırdışı edilmesinin engellenmesi gibi kararları şiddetle eleştirmişti.

Ulusal egemenliği baltaladığını, hatta güvenlik zaafı yarattığını söylemişti.

ULUSAL MAHKEMELERE DÖNÜŞ

Başbakan David Cameron mahkemenin, ulusal mahkemelerde alınmış kararları bozma yetkisinin sınırlanmasını istiyor. Cameron bu amaçla "yetki ikamesi" ilkesinin bu konferansta üyelerce kabul edilmesini istiyor.

Ancak bunun sınırlarının nasıl çizileceği tartışma konusu. İngiltere'nin istediği diğer ana değişiklik ise hükümetlere "takdir payı" bırakılması, yani mahkemenin kararlarını uygulamada daha fazla serbestlik tanınması.

Strasbourg merkezli Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde 2011 sonunda 152 bin dava birikmişti. Bunlardan 90 bin kadarının kabul edilemez nitelikte olduğu sanılıyor. İngiltere hükümeti bu iş yükünün azaltılması gerektiğini savunuyor.

Ancak buna karşı çıkan çevreler bazı üye ülkelerde, örneğin Rusya ve Ukrayna'da adalete erişimi zorlaştıracağını söylüyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin işleyişinde yapılacak herhangi bir değişiklik, 47 üye ülkenin meclislerinin onayını gerektiriyor.

İngiltere'nin Brighton kentindeki konferansta Türkiye'yi Adalet Bakanı Sadullah Ergin temsil ediyor.