AİHM: Hakkını önce Türkiye'de ara!

Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, AİHM’nin, Güneydoğu Anadolu’da köye dönüşlerle ilgili kararının, Türkiye’deki iç hukukun etkin bir şekilde yürüdüğünü göstermesi açısından çok önemli olduğunu söyledi. Brezilya’ya hareketinden önce Esenboğa Havalimanı’nda gazetecilerin konuya ilişkin sorusunu yanıtlayan Gül, Türkiye’nin, AİHM’nin neticelerini kabul etmiş ve vatandaşlarına bireysel başvuru hakkını da yıllar önce vermiş bir ülke olduğuna işaret ederek, mahkemenin kararını çok önemli olarak niteledi. Mahkemede konuyla ilgili binlerce dava ve dosyanın bulunduğuna dikkat çeken Gül, "Bu dosyalar aleyhimizde neticelenirse milyonlarca dolarlık tazminata mahkum olabilirdik. İşin bu yanı tabii önemli, bu dosyaların hepsi Türkiye’ye gönderildi. Ama esas önemli olan şu; AİHM’nin verdiği kararda, ’Türkiye’de iç hukuk en iyi şekilde işlemektedir, bunun mekanizmaları vardır, bununla ilgili de kanun çıkartılmıştır. Dolayısıyla herkes önce iç hukuk yollarını tüketsin ve hakkını Türkiye’deki mahkemelerde arasın’ denmiştir" diye konuştu. Bu konuda en önemli noktalardan biri olarak da hükümetin geçen yıl meclise sevk ettiği ve meclisin kabul ettiği kanuna işaret eden Gül, bu kanunun, terörle mücadele ederken zarar gören ve bir suçu olmayan bazı vatandaşların gördükleri zararların tazmin edilmesiyle ilgili olduğunu hatırlattı. Gül, "İşte bu kanun burada ayrıca çok önemli olmuştur. Bu kanun, zarar gören vatandaşlarımızın varsa bunların zararlarını giderebilecek mekanizmaları açmıştır ve halen de gayet iyi çalışmaktadır. Geçen sene bu kanunun çıkmasına çok önem vermiştik, bazıları itiraz etmişlerdi bu kanuna" dedi. Dışişleri Bakanı Gül, sözlerine şöyle devam etti: "Yine altını çizerek söylüyorum. AİHM’nin kararı çok önemlidir, ama ondan çok daha önemli olan, Türkiye olarak biz kendi vatandaşlarımızın hakkını ve hukukunu korumak durumundayız. Terörle mücadele ederken ya da başka bir konudan dolayı vatandaşlarımıza herhangi bir şekilde zarar vermişsek, tabii ki bunların bu zararlarını bizim telafi etmemiz gerekir. Bu yollar açılmıştır. Bu mahkeme kararı da ayrıca Türkiye’deki iç hukukun etkin bir şekilde yürüdüğünü göstermesi açısından çok önemlidir, neticeleri itibariyle çok önemli bir karardır." AİHM, dün verdiği kararda, Güneydoğu Anadolu’da köye dönüşlerle ilgili "pilot dava" seçilen bir başvurunun incelemeye alınmasını kabul etmemişti. Türkiye’nin, terör mağdurlarının zararlarının tazmini konusunda 2004 yılı temmuz ayında çıkarttığı yasayı yeterli bulan AİHM, Aydın İçyer isimli vatandaşın başvurusunu kabul etmeyerek, Strasbourg’da bekleyen yaklaşık 1500 başvuru için de adres olarak Türkiye’yi göstermişti. Strasbourg Mahkemesi, TBMM’nin çıkarttığı yasayı "etkin bir iç hukuk yolu" olarak gördüğünü açıklamıştı.