Afganistan'daki son Yahudiye özel kurtarma operasyonu

Euronews'te yer alan habere göre, Kabil'de harap bir sinagogda yaşayan ve İbranice bilen Zebulon Simentov, ülkede yüzlerce yıl boyunca var olan küçük Yahudi cemaati hızla azalırken onlarca yıl süren savaşa katlandı. Ancak Taliban'ın geçen ay yönetimi alması ile ülkesini terk etmeye karar verdi.

Tahliyeyi organize eden özel güvenlik grubunun sahibi İsrailli-Amerikan işadamı Moti Kahana oldu. Kahana çarşamba günü Associated Press'e verdiği demeçte, 62 yaşındaki Simentov ve neredeyse tamamı kadın ve çocuk olan 29 komşusunun Afganistan'dan güvenle çıkarıldığını duyurdu.

İsrail'in kamu yayın kuruluşu Kan, tahliyenin görüntülerini yayınladı. Görüntülerde bir otobüs dolusu insanın seyahati yer alıyor ve Simentov'un yüzü dışında tüm yüzler bulanık görülüyor.

Kahana, eşi ve çocukları İsrail'de yaşayan Simentov'a kalıcı bir yuva bulmak için ABD ve İsrail makamlarına ulaştığını da söyledi. Yıllarca Simentov, karısına Yahudi yasalarına göre boşanma izni vermeyi reddetmiş ancak Kahana, onu boşanmaya ikna ettiğini ve evrakları hazırladığını söylüyor.

Kalan tek diğer Yahudi ile kavgalıymış
Ülkenin diğer tek Yahudisi olan Isaak Levi ile kavgalı olan Simentov bir noktada Levi tarafından hırsızlık ve casusluk yapmakla suçlandı. Simentov da Levi'yi hayat kadınları ile düşüp kalkmakla suçladı. Her ikisi de suçlamaları hep reddetti.

Taliban her iki adamı da tutukladı ve dövdü. Sinagog'daki eski Tevrat parşömenine de el koyuldu.

80 yaşındaki ev arkadaşı 2005 yılında öldüğünde de Simentov "ondan kurtulduğu için mutlu olduğunu" söylemişti.

Muhabirlerden para istermiş
Yıllar boyunca Simentov'un onu ziyaret eden ve röportaj yapmak isteyen muhabirlerden yüksek paralar talep ettiği belirtiliyor. Simentov yaşadığı bölgede bir kebap dükkanı işletiyordu.

1959'da batıdaki Herat şehrinde doğan Simentov her zaman Afganistan'ın evi olduğunu söylemiş ve asla ayrılmayacağını ifade etmişti.

Afganistan'da neden Yahudiler var?
Kuzey Afganistan'daki mağaralarda bulunan İbranice el yazmaları, orada en az 1000 yıl önce gelişen bir Yahudi cemaatinin var olduğunu gösteriyor.

19. yüzyılın sonlarında Afganistan, çoğu komşu İran'dan kaçan ve 40 bin İranlı Yahudi'den oluşan bir topluluğa ev sahipliği yapıyordu. Topluluğun sayısı, 1948'de İsrail'in kurulması ile azaldı çünkü bu kişilerin bir kısmı hemen göç etti.