Afganistan için kesenin ağzı açıldı!

Japonya'nın başkenti Tokyo'da Afganistan'ın geleceğini ve 10 yıl önce başlayan geçiş sürecinin dönüşümü tartışılarak, 2015'ten sonra izleyeceği yol haritası çizildi.

16 MİLYAR DOLARLIK YARDIM
Dünya Bankası'nın tahminlerine göre belirlenen 16 milyar dolar verilmesi kararlaştırılan konferansta Afganistan'ın yeniden inşası, barış süreci, bölgesel entegrasyonu, insan hakları ve demokrasi gibi unsurlar tartışılırken, ülkenin kalkınması hususunda birçok sivil toplum kuruluşu ve uluslararası organizasyon tekliflerini sundu.

Toplantıya 55 ülke ve 25 uluslararası organizasyon katılırken, toplantıda ana gündem maddeleri Afganistan'daki kalkınma sürecinin istikrarlı bir şekilde devam etmesi, güvenlik ve barış süreci, yönetim mekanizmaları, bölgesel işbirliği, özel sektör ve sivil toplum gibi konular oldu.

Afganistan ve paydaşlarının karşılıklı taahhütler çerçevesinde yapılan Tokyo toplantısında, Afganistan'dan özellikle mali boşlukların doldurulması, iyi yönetim ve yolsuzluğa karşı mücadele gibi taahhütler alındı.

"ÖNEMLİ BİR KİLOMETRE TAŞI"
Afganistan'da 30,6 milyon kişi yaşıyor ve ülkede kişi başına düşen milli gelir 528 dolar.

Dünya Bankası'nın verilerine göre Afganistan, dünyanın en fakir 10 ülkesinin biri.

Ülkede 2008'de nüfusun yüzde 36'sının yoksulluk sınırının altında yaşadığı kaydedilirken, yarısının da savunmasız olduğu ifade ediliyor.

Toplantılarda Afganistan'ın bölge ekonomisi ve dünya ekonomisine entegrasyonunun ülkede barış ve istikrarın tesisine büyük fayda sağlayacağı sık sık vurgulandı.

Dünya Bankası'nın Tokyo Konferansı için hazırladığı raporda, Afganistan'ın yüzde 2,8'lik nüfus artışıyla hızlı ve güçlü bir ekonomik kalkınmaya ihtiyacı olduğu anlatılıyor.

Ülkede kişi başına düşen milli gelirin, yıllık yüzde 6 büyüme durumunda, ancak bir nesil sonra (yaklaşık 22 yıl) iki katına çıkabileceği savunuluyor.

Afganistan'a yapılan 16 milyar dolarlık taahhüdün yanında, bunu takip edecek bakanlar seviyesinde de bir diyalog mekanizması kuruldu. Bu mekanizma sayesinde her iki yılda bir toplanılarak sürecin işleyişi ele alınacak ve eksikliklerin giderilmesi gibi konular tekrar masaya yatırılacak.

Afganistan Dışişleri Bakanı Zalmay Resul, "bu yardım ve taahhütleri Afganistan için önemli bir kilometre taşı" olarak değerlendirirken, bu konunun karşılıklı sorumluluk açısından önemini kaydetti.

Afgan yetkililer, bu yardımla uluslararası kamuoyunun Afgan halkına büyük bir destek mesajı gönderdiğini belirtirken, "Afganistan için geleceğin güzel göründüğünü" ifade ediyor.

Toplantıya katılanlar, ülkedeki finansal boşlukların doldurulması gibi yardımların yanı sıra Afganistan'daki güvenlik güçlerinin eğitimi, finansmanı ve ekipman desteği gibi unsurların da süreceğini kaydetti.

Bonn'da 2011'de alınan Afganistan'ın diğer dünya piyasalarıyla da bağlantı kurabilmesi yönünde karar yinelenerek bu konuda da somut adımlar atılması gerekliliği vurgulandı.

KARŞILIKLI TAAHÜTLER
Toplantılarda katılımcı ülke ve uluslararası organizasyonlar taahhütlerini açıklarken, aynı zamanda Afganistan'dan da birçok hususta taahhüt aldı.

Afgan hükümetinin finansal idareyi ve bütçeyi güçlendirmesi istenirken, gelir toplamadaki sızıntıların azaltılması, yolsuzlukla mücadele etmesi, bunun yanında yönetim ve idareyi de güçlendirmesi istendi.

Afganistan tarafının bu anlamda taahhütlerini yerine getireceği mesajı verilirken, Afganistan Dışişleri Bakanı Resul, 2014'te Afganistan'da yapılacak seçimlerde kim kazanırsa kazansın ülkedeki barış ve istikrar sürecinin süreceğini ifade etti.

Resul, barışı Afgan halkının istediğini ve bu nedenle hangi hükümet iktidarda olursa olsun sonucun değişmeyeceğini belirtti.

Dünya Bankası verilerine göre ülkenin ekonomik büyümesinin 2025'e kadar yılda yüzde 4,9 olması bekleniyor.

Ülkede tarım ve madencilik alanlarında gelişmeler olduğu belirtilirken, tarım ve kaynaklar gibi sektörlerin ülkede büyümenin ve yoksulluğun azalması konularında temel aktörler olduğu sık sık çeşitli kuruluş ve ülkelerce ifade edildi.

Ayrıca özel yatırımlar, kırsal kalkınma ve bölgesel entegrasyonun Afganistan açısından hayati önem taşıdığı vurgulandı.

Afganistan'ın siyasi yaşamının yanı sıra yeniden yapılanmasında birçok husus bulunduğu kaydedilen görüşmelerde, ülkedeki kadın ve çocukların durumunun yanı sıra eğitim gibi konular ele alındı.

Ülkede her 1000 bebekten 77'sinin öldüğü ifade edilen raporlarda, Afganistan'ın bu alanda en yüksek oranlara sahip ülke olduğu savunuluyor.

Afganistan'da eğitim seviyesinin düşük olduğu kaydedilirken, nüfusun yüzde 75'inin okur yazar olmadığı ifade ediliyor.

Toplantıya Türkiye'yi temsilen Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz katıldı. Türkiye de Afganistan'a geçmişte verdiği taahhütlerin yanı sıra 2015-2017 yılları arasında kalkınma projelerine 150 milyon dolar sağlayacağını açıklamıştı.