Afgan göçleri yeni değil! Türkiye'deki göçler 15 yıldır var!

Türkiye-İran sınırından yasa dışı bir şekilde geçerek Türkiye'ye giriş yapan Afgan göçmenlerin durumu, son haftalarda kamuoyunda yoğun bir şekilde tartışılıyor.

ABD'nin askeri güçlerinin tamamını Afganistan'dan çekmesi için geri sayım devam ederken ülkedeki çatışmaların şiddetlenmesi ardından Türkiye'ye geçişlerde de artış olduğu öne sürülüyor.
Türkiye'nin İran ile sınırından ve sınıra yakın kentlerden paylaşılan bazı görüntüler de yeni bir düzensiz göç dalgası yaşandığı yönünde yorumlara neden oluyor.

Bununla birlikte hem sahadan gelen haberler hem resmî açıklamalar hem de göçle ilgili uzmanların izlenimleri, ortada şimdiye kadar olandan hem sayı hem de içerik olarak ne kadar farklı bir dalga yaşandığına dair bilgilerin çok yeterli olmadığına işaret ediyor.

'Afganistan'dan göç yeni değil'

Afganistan'dan Türkiye'ye düzensiz göç yeni bir olgu değil.Bu göç yıllardır yaşanıyor.

BBC Türkçe'ye konuşan İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (IGAM) Başkanı Metin Çorabatır, 1979'daki Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi ardından başlayan savaştan Suriye krizine kadarki dönemde Afganistan'ın, dünyada en fazla mülteci veren ülke konumunda olduğunu belirtiyor.

Uzun bir dönem Pakistan ve İran'ın en fazla Afgan mülteciyi barındıran ülke olduğunu belirten Çorabatır, Afganların özellikle 2006-2007'den itibaren Türkiye'ye gelmeye başladığını aktarıyor.

Çorabatır, Afganların son yıllardaki göçüyle ilgili olarak, "Özellikle çobanlık yapıyorlar. Göç İdaresi kayıtlarını ya alıyor ya hemen reddediyor. Bazı göçmenler ise hiç başvurmuyor. Türkiye'de bekliyorlar. Para biriktirdiklerinde Afganistan'daki yakınlarına yolluyorlar ya da günün birinde Batı'ya gitmek için kaçakçılara veriyorlar. Veyahut da sadece karınlarını doyurmak için yaşıyorlar" diyor.

Van, 295 kilometre ile Türkiye'nin İran ile en uzun sınırına sahip kenti.
Afgan göçmenlerin yasa dışı geçişlerinin büyük bir bölümü de bu kent üzerinden yapılıyor.
Van Barosu, kentte göçmenlerle ilgili en fazla çalışma yürüten kurumlar arasında yer alıyor.

BBC Türkçe'ye konuşan, Baro'nun İltica ve Göç Komisyonu Başkanı Jindar Uçar, "kentlerinde yıllardır bu göçün yaşandığını, bazı gazetecilerin sınırdan geçişleri görüntülemesiyle birlikte bunların sosyal medyada yayıldığını, 'Büyük Afgan göçü başlıyor mu?' sorusu üzerine toplumun gözünü buraya çevirmesiyle bir anlamda konunun popülerleştiğini" belirtiyor.

Uçar, "Son haberlerde bahse konu kitleler eskiden de aynı yoğunlukta geçiş yapıyordu. Bundan bir yıl önce de biz, Muş ve Diyarbakır'a giderken Tatvan'da yolda yürüyen göçmen geçişini gözlemleyebiliyorduk. Bunlar yeni şeyler değil" diyor.