Afeti fırsata çevirenler hakkında ceza düzenlemesi önerisi

Türkiye İşçi Partisi (TİP) Sözcüsü Sera Kadıgil, TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifinde, depremlerin ardından yaşanan kira artışları, emlak fiyatları, temel ihtiyaç maddeleri ve daha birçok kalemin fahiş oranda artırılmasının suç olarak tanımlanması gerektiğini belirtti.

Kadıgil, bu suçu işleyenlerin ise 1 yıl 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılması gerektiğini ifade etti. Teklifte, “Binlerce insan deprem nedeniyle yaşadıkları kentleri terk etmek durumunda kalmış, bu afet durumunu bir fırsata çevirmek isteyen kişiler; temel ihtiyaç maddelerinde, barınma haklarının tecessüm ettiği konutlarda ve benzeri birçok kalemde açık oransızlık bulunacak biçimde bedel artışları gerçekleştirmişlerdir” denildi.

Covid-19 salgını sürecinde de benzer bir tablo yaşandığının altını çizen Kadıgil, fırsatçılık suçunun mutlaka tanımlanması gerektiğini vurgularken, şu ifadeleri kullandı:

* Depremde evini, yakınlarını kaybeden insanlar devletin beceremediği afet sonrası kriz yönetimi yüzünden çadır bile bulamadıkları için bulundukları yerlerden göç etmek zorunda kalıyor. Bölgeden göç eden insanlar, gittikleri illerde depremi fırsata çeviren ev sahiplerinin son 20 günde yüzde yüzü geçen fahiş kira zamları yüzünden ev de bulamıyorlar.

* Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durumu, zor şartları, yaş küçüklüğünü, irade zayıflığını veya akıl hastalığını istismar edip doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kendisi veya başkası adına maddi menfaat elde etmek maksadıyla bir taşınır veya taşınmazın satılması, devri veya kiraya verilmesi, kredi verilmesi, başka herhangi bir hizmet veya belirtilen hizmetlerden birinin tedariki karşılığında karşılıklı edimler arasında açık oransızlık bulunan maddi menfaatlerin vadedilmesine veya sağlanmasına izin vermek, suçu oluşturan hareketler olarak sayılmalıdır.

* Fahiş oranda yapılan zamların önüne bir an önce geçilmesi gerekiyor. Depremzedeler temel ihtiyaçlarını ve kuracakları yeni yaşam alanları için gerekli malzemeleri edinme konusunda da fırsatçıların kar hırsları yüzünden mağdur ediliyorlar.

* Hem deprem mağduriyetinden yararlanmak için ürünlerine ve hizmetlerine fırsatçılık zammı ekleyenlerin cezalandırılması hem de derhal depremzedelerin temel ihtiyaçlarının sağlanmasındaki engellerden biri olan fahiş zamların durdurulması için de bir girişimde bulunulması gerekiyor. Türkiye İşçi Partisi olarak da bu konuya ilişkin çözüm önerimizi kanun teklifinde sunuyoruz.