Adetliyken Regaib Kandili'nde ne yapılır-regliyken hangi dualar okunur?

Üç ayların başlangıcı Regaib Kandili 22 Mart perşembeyi 23 Mart Cuma'ya bağlayan gece tüm İslam alemince ibadetlerle kutlanacak. Peki bu maneviyatı yüksek gecede adet olan kadınlar nasıl dua edecek, hangi ibadetleri yapabilecek? Adetli yani regl olan veyahut logusa olan kadınlar Regaib Kandili'nde namaz kılıp Kur'an-ı Kerim okuyabilirler mi?

İslam alemlerine göre, kadınların adet dönemleri eğer kandil gibi kıymetli günlere denk gelirse o mümin ve müslüman kadınların kalblerindeki niyetlerine göre sevap verilir.

Adetli kadınlar kandil günleride şunları yapabilir:

- Kur’an-ı Kerim okunduğu zaman dinleyebilir.
- Her çeşit zikir ve dua yapabilir.
- Sadaka verebilir.
- ilim öğrenebilir.

Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:

"Bir saat ilim öğrenmek gece sabaha kadar ibadet etmekten kıymetlidir. Bir gün ilim öğrenmek, üç ay [nafile] oruç tutmaktan kıymetlidir."

(Ebu Nuaym)

Hadis-i şerfleri gereğince, o hayırlı günleri ve geceleri ibadetle geçirmek niyetinde idiyseler, şüphesiz ki, o mübarek ve güzel günlerin ve gecelerin rahmet ve bereketlerinden nasiplerini hem de eksiksiz olarak alacaklardır. Çünkü kadınların bu halleri, ellerinde olmayan bir özür kabilinden olduğu ve kendi istekleriyle olmadığı için mahrum olmalarını gerektirmez. Niyet, söz ve amelden hayırlıdır; çünkü söz ve amele gösteriş karışabilir, fakat niyete hiçbir şey karışamaz.

NAMAZ KILMAK HARAM KILINMIŞTIR

Hayız ve nifas hâlinde olan bir kadının, namaz kılması ve Kur'an okuması haramdır. Peygamber Efendimiz (SAV) hayızlı, lohusa ve cünübün Kur’an okuması ile ilgili şöyle buyurmuştur;

“Hayızlı kadın ve cünüp olan kimse Kur’an’dan bir şey okuyamaz." (Tirmizi, Taharet, 98; İbni Mace, Taharet, ,105; Darakutni, Sünen, 1/117)

Ayrıca Hz. Ali (ra) de şöyle demiştir:

“Allah Resülünü cünüplüğün dışında Kur’an okumadan bir şey alıkoymazdı.” (Ebu Davud, Taharet, 90; Neseî, Taharet, 170; İbn Mace, Taharet, 105)

Dolayısıyla bu hadisler cünüp ile hayızlı Kur’an okuyamayağı hususunda önemli bir delildir. (Aynî, el-Binaye, 1/644) 

Bu hadislerden hareketle İslam âlimlerinin çoğunluğu, hayızlı kadının Kur’an’dan, Kur’an okuma maksadıyla bir âyet bile okuyamacağını söylemişlerdir. Aynı zamanda bunlar bu hâlde iken Kur’an âyetlerini de yazamazlar. Bu konuda Tevrat, İncil ve Zebur da Kur’an gibidir.(İbn-i Abidin, Haşiyetu Reddi’l-Muhtar, 1/293)

KUR'AN-I KERİM'DEN YALNIZCA FATİHA OKUNABİLİR 

Fatiha dua niyetiyle okunabilir. Ayrıca Kur’an'daki duaya benzeyen âyetler de Kur’an okuma niyetiyle değil de dua maksadıyla okunabilir. Mesela; "Rabbena atina fiddünya haseneten ve filahireti haseneten ve gına azabennar." gibi.

ZİKİR ÇEKEBİLİR, DUA EDEBİLİR 

Diğer yandan zikir çekebilir, dua edebilir. Bunlara bir mani yoktur. Hatta özel günlerindeki bir bayanın kıbleye doğru oturarak zaman zaman tesbih çekmesi, dua etmesi isabetli bir davranış olur; böylelikle âdet gördüğü günlerinde bu şekilde manen beslenmiş olur.

Hayızlı ve nifaslı kadınların veya cünüplerin, Kunut vesaire gibi çeşitli duaları okumalarında, tesbih ve tehlil kelimelerini söylemelerinde ve Hazret-i Peygambere salât ve selâm getirmelerinde hiçbir mahzur yoktur. Hayız ve nifaslı hâlde olanlar, Kur'an-ı Kerîm'i okuyamamakla beraber, onu dinleyebilirler.

KADINLAR ADETLİYKEN KUR'AN OKUYABİLİR, NAMAZ KILABİLİR!

İslam alimlerinin büyük bir kısmı kadınların adet zamanlarında namaz kılamayacaklarını, Kur'an-ı Kerim okuyamayacaklarını söylerken, İslam alimleri arasında farkıl görüş bildirenlerde bulunmaktadır.

Eski Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Süleyman Ateş'e göre kadınlar regl ve lohusa halindeyken de namaz kılabilir ve Kur'an okuyabilir ve her tür ibadetini yerine getirebilir. 

Süleyman Ateş kişisel internet sayfası suleyman-ates.com'da bir okurunun adetli-regl halindeyken ibadet edilip edilmeyeceği yönündeki soruya şu yanıtı veriyor:

"Sana hayd (âdet görme)den soruyorlar. De ki: 'O eziyettir.' Âdet halinde kadınlardan çekilin, temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri zaman Allah'ın emrettiği yerden onlara varın. Allah tevbe edenleri sever, temizlenenleri sever!" (Bakara: 222)

Fakîhlere göre âdet süresi en az üç, en çok on gündür. Bundan az veya çok süre akan kan, hayd (âdet kanı) değil, hastalık eseri sayılır. Yine fakîhlere göre hayd halinde kadın oruç tutamaz, namaz kılamaz, Kur'ân'a el süremez, cinsel ilişkide bulunamaz. Orucunu sonra kazâ eder ama namazını kazâ etmez. Fakîhler kişi rivâyetleriyle gelen hadislere dayanarak bu yargılara varmışlardır.

Oysa Kur'ân-ı Kerîm'in kendisinde ne âdetin süresinden, ne de âdetli iken Kur'ân okunamayacağından, namaz kılınamayacağından, oruç tutulamayacağından söz edilir. Hayd tıpkı idrar tutamamak gibi bir özürdür. Özürlü erkek ibâdetten mu‘âf tutulmaz, sadece her vakit için abdest alıp ibâdetini yapar.

Bir kadın, Allah'ın Elçisine gelip düzensiz âdet gördüğünü, bu durumda namaz kılıp kılamayacağını sormuş, Allah'ın Elçisi ona: "O gerçek âdet değildir, yıkan ve namazını kıl!" demiştir (Müslim, Hayd: b. 14, h. 62-64). Bu kadın, her vakitte yıkanıp namazını kılarmış (Müslim, Hayd: b. 14, h. 66). Âdetin düzenli olup olmamasıyla akan kanın niteliği değişmez. Hepsi de adet kanıdır. Adetten kesilen kadından kan gelmez.

TEK YASAK CİNSEL İLİŞKİ 

Kur'ân, âdetli kadının neyi yapamayacağını söylüyor: O da cinsel ilişkidir. Kadına eziyet vereceği için erkeklere, bu durumdaki kadınla ilişkiye girmemeleri emredilmiştir. Maksat kadına eziyet vermemek, bir de o durumda kadına karşı bir soğukluk duygusu oluşma olasılığını önlemektir.

Bunun dışında regl (âdet) hali, normal bir özür durumudur. Nasıl cünüp kimse su ile yıkanamadığı takdirde teyemmüm ederek namaz kılıyorsa özürlü kimse, özrü devam ede ede ibâdetini yapabiliyorsa âdetli kadın da her namaz için abdest alarak namazını kılar. Regl hali, kadını sarstığı için o durumda kadın, kendisini güçsüz hissediyorsa orucunu yiyip sonra kaza eder. Ama güçlü hissediyorsa oruç tutması daha iyidir.

NİHAT HATİPOĞLU: KUR'AN DA YAZMAZ AMA NAMAZ KILINMAZ, ORUÇ TUTULMAZ, KUR'AN OKUNMAZ

Süleyman Ateş'in aksine İlahiyatçı Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu ise kadınların özel günlerinde namaz, oruç, Kur'an gibi ibadetlere yaklaşamayacağını söyledi.

Kadınların özel hallerinde yasaklanan ibadetlerin tek tek Kur'an da yazmasa da Hz. Peygamber'in hadislerinde detayların açıklandığının altını çizdi. Nihat Hatipoğlu'nun açıklamalarını aşağıdaki playerdan izleyebilirsiniz.