Adetliyken kandilde hangi tesbihler çekilir nasıl dua edilir ne yapılır?

Adetli kadınlar kandil günleri gibi mübarek gecelerde Kur'an okuyup, namaz kılamazlar. Ancak Kur'an dinlemelerinde bir sakınca yoktur. Diyanet İşleri Başkanlığı fetvalarına göre kadınlar adet (regl-hayız) durumunda şunları yapamazlar: namaz kılamaz, Kur'an okuyamaz, oruç tutamaz, cinsel ilişkiye giremez, Kabe'yi tavaf edemez, gerekmedikçe camilere giremezler. Diyanet İşleri adetliyken kadının Kur'anı Kerim'e dokunması konusunda ise farklı dini görüşler olduğunu belirtmiş bu noktanın muallak olduğunu belirtmiştir.

Peki adetli kadınlar kandil gibi özel geceler ile cuma gibi mübarek günlerde neler yapabilirler hangi ibadetlere izin var okuyabilecekleri dualar neler?

Adetliyken regl döneminde namaz kılınır mı?: Adet (regl) olan bir kadının Kur'anı Kerim okuması gibi namaz kılması da haramdır. Adetliyken kuran okunamasa da kuranın dinlenmesinde bir sakınca yok. Haliyle kandilde Kur’an-ı Kerim okunduğu zaman dinleyebilir, her çeşit zikir ve dua yapabilir, sadaka verebilirsiniz. 

Adetliyken okunabilecek dualar : Adetliyken dua edilmesinde hiçbir sakınca yoktur. İstediğiniz her duayı okuyabilirsiniz. Hatta Kur'andan Fatiha da dua niyetiyle adetli regli döneminde okunabilir. Ayrıca Kur’an'daki duaya benzeyen âyetler de Kur’an okuma niyetiyle değil de dua maksadıyla regli dönemlerinde okunabilir. Adetliyken berat kandilinde okuyabileceğiniz dualar şöyle:

-“Ey Rabbimiz! Unutur, ya da yanılırsak bizi sorumlu tutma! Ey Rabbimiz! Bize, bizden öncekilere yüklediğin gibi ağır yük yükleme. Ey Rabbimiz! Bize gücümüzün yetmediği şeyleri yükleme! Bizi affet, bizi bağışla, bize acı! Sen bizim Mevlâmızsın. Kâfirler topluluğuna karşı bize yardım et.”)

Peygamberimizin okuduğu Berat kandili duası : “Allah’ım! Azabından affına, gazabından rızana sığınıyorum, senden yine sana ilticâ ediyorum. Senin şanın yücedir. Sana yaptığım senayı, senin kendine yaptığın senaya denk bulmuyorum. Sana layık bir surette hamd etmekten acizim”

ALİ İMRAN SURESİ'NDEKİ DUALAR : Berat Kandili Gecesi'nde Ali İmran suresinde geçen dualarla af dileyebilirsiniz. Unutmayın ki bu gece af gecesidir ve her kim günahlarından bağışlanmayı dilerse o bağışlanmayı elde eder. İşte Ali İmran Suresi'nde geçen dualar;

-Rabbimiz, bizi hidayete erdirdikten sonra kalplerimizi kaydırma ve katından bize bir rahmet bağışla. Şüphesiz, bağışı en çok olan Sensin Sen. (Rabbena la tüziğ kulubena ba´de iz hedeytena veheb lena mil ledünke rahmeh* inneke entel vehhab)

Aliimran 3/ 26-Deki: ey mülkün sahibi Allahım! Dilediğine mülk verirsin, dilediğinden de mülkü çeker alırsın, ve dilediğini azîz edersin, dilediğini zelil edersin, hayır yalnız senin elindedir, muhakkak ki sen her şey'e kadirsin (Kulillâhumme mâlikel mulki tû’til mulke men teşâu ve tenziul mulke mimmen teşâ’(teşâu), ve tuizzu men teşâu ve tuzillu men teşâ’(teşâu, bi yedikel hayr(hayru), inneke alâ kulli şey’in kadîr(kadîrun).

Ali-imran 3/ 27- Geceyi gündüzün içinde sokarsın, gündüzü gecenin içine sokarsın, ölüden diri çıkarırsın diriden ölü çıkarırsın, dilediğine de hisabsız rızk verirsin (Tûlicul leyle fîn nehâri ve tûlicun nehâra fîl leyl(leyli), ve tuhricul hayya minel meyyiti ve tuhricul meyyite minel hayy(hayyi), ve terzuku men teşâu bi gayri hısâb(hısâbın).

Al-imran 3/53 Ey Rabbimiz, indirmis oldugun mesaja inandik, Peygambere uyduk, bizleri bu mesajin canli sahitleri arasina yaz.
(Rabbenâ âmennâ bi mâ enzelte vetteba’nâr resûle fektubnâ meaş şâhidîn(şâhidîne).

Ali-imran 3/193 “Rabbimiz! Biz, ‘Rabbinize iman edin’ diye imana çağıran bir davetçi işittik, hemen iman ettik. Rabbimiz! Günahlarımızı bağışla. Kötülüklerimizi ört. Canımızı iyilerle beraber al. (Rabbenâ innenâ semi’nâ munâdiyen yunâdî lil îmâni en âminû bi rabbikum fe âmennâ, rabbenâ fagfir lenâ zunûbenâ ve keffir annâ seyyiâtinâ ve teveffenâ meal ebrâr(ebrâri).

Ali-imran 3/194 Rabbimiz! Bize, peygamberlerin vasıtasıyla vâdettiklerini de ikram et ve kıyamet gününde bizi rezil-rüsvay etme; şüphesiz sen vâdinden caymazsın! (Rabbena ve atina ma veadtena ala rusülike ve la tuhzina yevmel kiyameh* inneke la tuhlifül mıad)

Regli döneminde tesbih çekilebilir mi yapılabilecek ibadetler :Adetli kadınlar namaz kılamasalar da zikir ve tesbih çekebilir, dua edebilir. Bunlara bir mani yoktur. Bunun yanında Diyanet fetvasına göre regli döneminde kadınlar, kelime-i şehâdet, kelime-i tevhid, istiğfar, salâvat-ı şerife getirebilirler. Tefsir, hadis ve fıkıh eserlerini okuyup inceleyebilirler.

Berat Kandilinde "Lâ ilâe illallah", "Allahümme salli alâ seyyidinâ muhammedin ve alâ âli seyyidinâ muhammed", "Estağfirullah", "Sübhànallah", "Elhamdülillâh", "Allahu ekber", "Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîm", "Allah" zikirlerini çekmek büyük sevaptır.

BERAT KANDİLİ ÇEKİLECEK TESBİHLERİ : Berat kandilinde okunacak dualara geçmeden önce çekilecek tesbihleri hakkında bilgi verelim. Berat Kandilinde günahların affına vesile olan tesbih namazı kılabilmek için şu tesbihi ezbere bilmek gerekir : "Sübhânallâhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym".

Adetliyken Kur'an okunabilir mi Diyanet fetvası : Hanefî, Şâfiî ve Hanbelîlere göre tıpkı cünüp gibi âdetli veya lohusa kadın da Kur’an okuyamaz. Diyanet bunu Hz. Muhammed'in şu hadisine dayandırıyor:  “Âdetli kadın ve cünüp olan kimse Kur’an’dan hiçbir şey okuyamaz.” (Tirmizî) buyurmuştur. Bu genel yaklaşımın yanında Hanefî ve Şafiiler dua ve zikir kasdıyla dua anlamı içeren âyetlerin okunabileceğini; Şafiiler dili oynatmadan ve telaffuz etmeden Mushaf’ın yüzüne bakarak kalben veya zihnen süzülebileceğini; Hanbeliler ise Kur’an okuma kastı olmadan besmele, hamdele vb. zikirleri okuyabileceklerini söylemişlerdir. Maliki mezhebinde ise farklı iki görüş bulunmaktadır. Bu iki görüşten âdetli kadının eğitim öğretim amacıyla Mushaf’a dokunabileceği ve Kur’an-ı Kerim’i okuyabileceği ictihadını tercih etmişlerdir.

Adetliyken Kur'anı Kerim'e dokunulabilir mi : Diyanet İşleri Din yüksek kurulu bu konuda şöyle diyor : Hanefi, Şafii ve Hanbeli mezhepleri ile Malikî mezhebindeki ağırlıklı görüşe göre, cünüp veya hayız hâlindeki kimselerin Mushaf’a dokunmaları caiz değildir.