ABD'ye rağmen Türkiye'den 'hayır'

BM Güvenlik Konseyi’nde İran’a yeni yaptırımlar öngören tasarı, 12 oy ile kabul edildi.  Türkiye ve Brezilya’nın "hayır" oy kullandığı oylamada Rusya ve Çin dahil, tüm daimi üyeler destek verirken, Lübnan çekimser kaldı.

BM Güvenlik Konseyi, İran’a nükleer programı nedeniyle yeni ve sıkı yaptırımlar getiren karar tasarısını kabul etti.

Tasarı, 15 üyeli Güvenlik Konseyinde Türkiye ve Brezilya’nın "Hayır" oyuna karşı 12 "Evet" oyla kabul edildi. Lübnan, çekimser kaldı.

Kararda, İran’ın nükleer ya da balistik programına katılan İran Atom Enerjisi Kurumuna bağlı İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi Başkanı Cevad Rahiki’ye ve toplam 40 İran kuruluşa, uluslararası alanda mal varlıklarının dondurulması ve seyahat yasağı getirilmesi öngörülüyor. Bu 40 kurum arasında 15’i İran Devrim Muhafızlarına, üçü İran Deniz Hatlarına bağlı kuruluş bulunuyor.

İran’ın uranyum zenginleştirme, yeniden işleme tabi tutma ve ağır su projelerini askıya almadığı kaydedilen kararda, İran’ın Konseyin bu konuda kendisine çağrıda bulunan 2006, 2007 ve 2008 yıllarındaki kararlarına uymadığı ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ile işbirliği yapmadığı gerekçesiyle çeşitli önlemler alındığı belirtildi.

Kararda, İran’ın UAEK’ye bildirmeden uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirdiği, bundan büyük endişe duyulduğu ve İran’ın nükleer programının dünyada nükleer silahların yaygınlaşması kapsamında risk oluşturduğu bildiriliyor.

Türkiye ve Brezilya’nın İran ile uranyum takas anlaşmasına da atıfta bulunulan kararda, Türkiye ve Brezilya’nın diplomatik çabalarının "güven artırıcı önlem" olarak hizmet edebileceği belirtildi, bununla birlikte İran’ın nükleer meselenin özünü çözmeye yönelik çabalarda bulunması istendi.

Karara göre İran’a halihazırda uygulanan BM silah ambargosu oldukça genişletiliyor, İran’ın nükleer programıyla ilgili olan İran bankalarına yönelik sıkı denetim ve yaptırım getiriliyor. Ayrıca kararda, uluslararası alanda tüm İran bankalarıyla olan alım-satım işlemlerinin sıkı denetimi ve İran’a giden ve İran’dan gelen gemilerin yasaklanan kargo taşımaları yönüne ciddi şüphe duyulması durumunda açık sularda sıkı kontrolü de öngörülüyor.

Konseyin 5 daimi üyesi olan ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ile Almanya (5 1 ülkeleri) arasında 5 aydır müzakere edilen karar tasarısı üzerinde en sonunda geçen ay uzlaşma sağlanmış ve tasarı 18 Mayısta Konseyin 10 geçici üyesine sunulmuştu.

TÜRKİYE VE BREZİLYA ÇABALARI NEDENİYLE GEÇ BAŞLADI

Ancak oylama Türkiye ve Brezilya'nın tutumu nedeniyle öngörülenden bir saat geç başladı.Edinilen bilgiye göre Türkiye, Brezilya ve Lübnan arasında ortak bir tutum belirlenmesine çalışıldığı, bu yönde diplomatlar arasında yoğun istişarelerin devam ettiği bildirildi.

YAPTIRIM NELER İÇERİYOR?

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin'in üzerinde uzlaştığı tasarı, İran'a yönelik mali kısıtlamaların daha da sıkılaştırılmasını, seyahat yasaklarının ve denetimlerin artırılmasını öngörüyor.

İRAN: KARAR, DURUMU DAHA DA KARMAŞIKLAŞTIRACAK

İran, BM Güvenlik Konseyinin İran’a nükleer programı nedeniyle yeni ve sıkı yaptırımlar getiren karar tasarısını kabulünü, "yanlış bir önlem" olarak değerlendirerek, reddetti.

İran devlet televizyonunun haberine göre İranlı yetkililer söz konusu kararın "durumu daha da karmaşıklaştıracağını" söylediler.

FRANSA: "İRAN’A DİYALOG KAPISI HALA AÇIK"

Fransa, BM Güvenlik Konseyinin İran’a nükleer programı nedeniyle yeni ve sıkı yaptırımlar getiren karar tasarısını kabulünden sonra İran’a diyalog kapısının hala açık olduğunu açıkladı.

Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Diyalog kapısı açık kalmaya devam ediyor" denildi.

Açıklamada, "İran’ın nihayet işbirliği yapmayı tercih edeceği umudu" dile getirildi.