ABDnin Türkiye engelleri

Amerikan Associated Press ajansı (AP), ABD-Türkiye ilişkileriyle ilgili ''ABD, son seçimleri, iki ülke arasındaki gerilimli ilişkileri onarmak için bir fırsat olarak görüyor. Ancak kendi kontrolü dışında olabilecek engellerle de karşı karşıya yorumunu yaptı.

Habere göre, bu engellerden biri muhalefetteki Demokratların çoğunlukta olduğu Kongre'de görüşülmesi teklif edilen, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının kabul edilmesini öngören karar tasarısı.

Haberde, Türk yetkililerin, karar tasarısının geçmesi durumunda, ABD'nin Irak'a askeri teçhizatının çoğunu geçirdiği Türkiye üzerinde yolunun kapatılacağı uyarısında bulunduğu kaydedildi.

Habere göre diğer engel ise, Kerkük'te referandum düzenlenme olasılığı.

Haberde, ABD ile Türkiye arasındaki diğer gerilim kaynağı olan Kerkük'te referandum konusunda, Irak Anayasası'na göre referandumun yıl sonuna kadar yapılması gerektiğine, Irak'ın kuzeyindeki bölgesel Kürt yönetimin lideri Mesud Barzani'nin geçen haftaki merkezi hükümetin referandumu yapmaması durumunda "gerçek iç savaş" çıkacağı tehdidine ve ABD'nin kararı Irak hükümetinin alacağını söylediğine yer verildi.

"ABD ilişkileri güçlendirmek istiyor"

Haberde, ABD'nin, Avrupa, Ortadoğu ve Orta Asya'nın kavşak noktasında stratejik önemi bulunan NATO müttefiki Türkiye ile ilişkilerini güçlendirmek istediği vurgulandı, Amerikalı yetkililerin, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan laik bir demokrasi olan Türkiye'yi, diğer ülkeler için model olarak gördüğü kaydedildi.

Ancak iki ülke arasındaki ilişkilerin büyük ölçüde Irak savaşıyla gerildiği yorumu yapılan haberde, Türkiye'nin, 2003'te Irak'ın işgali için Amerikan askerlerinin topraklarını kullanmasına izin vermediği anımsatıldı.

Haberde, Pew Araştırma Merkezi'nin son kamuoyu yoklamasında, ABD'nin Türkiye'de sadece 9 oranında destek gördüğünün ortaya çıktığı belirtildi.

Türkiye'nin, ABD'yi, terör örgütü PKK'nın kuzey Irak'tan düzenlediği saldırıları durdurmamakla eleştirdiği kaydedilen haberde, 22 Temmuz seçimleri öncesinde sınır ötesi operasyon düzenlenmesi olasılığıyla ilgili değerlendirmelerin gündeme geldiğinden bahsedildi.

"ABD güven kazanabilir"

Uzmanların, ABD'nin, Irak'ın kuzeyinde yuvalanan terör örgütü PKK'ya karşı askeri harekat talimatı vererek Türkiye'nin güvenini kazanabileceğini söylediği kaydedilen haberde, ancak Amerikalı yetkililerin, Irak'ta çatışmaların genişlemesinden, Irak'taki en istikrarlı bölgede şiddetin artmasından endişe ettiği belirtildi.

Habere göre, Türkiye ile yakın ilişkileri savunan Demokrat milletvekili Robert Wexler, Amerikalı askeri yetkililerin kendisine, Washington'un terör örgütü PKK'ya karşı harekete geçmeye biraz daha yaklaştığını söylediğini anlattı.

AP'ye göre Wexler, "Amerikan ve Türk güçleri, PKK'ya karşı 6 ay öncesine göre daha somut işbirliği yapıyor. Terörle mücadele operasyonları ve stratejiler uygulanıyor" diye konuştu, başka ayrıntı vermedi.

Seçim sonrası ilişkiler

ABD'nin AK Parti'nin seçimleri kazanmasının, iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesi için bir fırsat sağladığını düşündüğü kaydedilen haberde, AK Parti'nin İslami köklerine rağmen parti liderlerinin, Batı ile bütünleşmeye ve ABD ile ilişkilerin geliştirilmesine açık olduğunun görüldüğü yorumu yapıldı.

Haberde, ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Matt Bryza'nın bir demecinde, seçimlerle ilgili "En uygun sonuç" dediğine, "AK Parti'nin bilinen bir potansiyeli olduğu" yolundaki değerlendirmesine işaret edildi.

Amerikan yönetimine ilişkin bazı eleştirilerde, Beyaz Saray'ın, Türkiye ile ilişkileri onarmak için 'acil' hareket etmesi gerektiği görüşünün ortaya konulduğu belirtilen haberde, Bill Clinton döneminin BM Büyükelçisi Richard Hollbrooke'un bu konuda "büyük siyasi ihmal bulunduğu" görüşüne yer verildi.

Haberde, Holbrooke'un, "Türkiye'ye bölgedeki en önemli stratejik müttefik olarak davranılması gerektiğini" söylediği kaydedildi.