ABD'li firmadan tazminat kazandı

Irak’ta babası Ahmet Günday’ı kaybeden Musa Günday, hukuk mücadelesi sonucu ABD şirketinden 300 bin dolar tazminat aldı. Günday'ın ABD’den aldığı tazminat, Irak savaşının mağduru ailelere örnek oldu. Günday, Irak’ta yaşamını yitiren, yaralanan ve sakat kalan Türk vatandaşlarının, ABD şirketlerinden yasal tazminat haklarını almak için mücadele başlattı.

Musa Günday, ABD şirketlerine karşı verdiği mücadeleyi şöyle anlattı:
“Irak’ta Türk firmasının aracılığı ile çalışırken kamp yeri bulmaya gönderildiği söyleyen babamın 2 gün sonra vefat ettiğini öğrendim. Şirket ve çalışma arkadaşlarından aldığım çelişkili ifadeler beni araştırmaya zorladı. Olayın oluş şekli ile ilgili raporlara ulaşamazken firmalarda kendi bilgileri dışında bin kilometrelik bir yere gittiği ifadesiyle yasal sorumluluktan kaçmaya çalıştılar. Oysa cenaze günü başsağlığına evimize gelen firma sahibi babamın çok iyi Arapça bildiği için kendisi tarafından kurulacak yeni şantiye için kamp yeri bulmaya giderken aracının bilinmeyen bir nedenle takla atarak içindeki 3 kişiyle birlikte vefat ettiğini söylemişti. Bu olay iş kazası kapsamında hukuki bir olay olduğundan Türkiye’de de dava açtım. Konu Irak olunca, ölen kamyon şoförleri uluslararası hukuku ilgilendirdiğinden Türk Dışişleri’ne ve bünyesinde kurulan Irak masası adındaki ofise verilmiş. Dışişleri bilgi edinme merkezine Türk firması ve ortağı Amerikan firmasının bu konudaki hukuksal sorumluluğunu Amerika Irak ve İngiltere’deki hukuki haklarımızı öğrenmelerini istedim ancak, gelen cevapta babamın ve firmalar arasındaki sözleşmesini istediler. Babamın cenazesi ailemize pasaport ve ölüm tutanağı dışında öylece kanlar içinde bir tabutla teslim edilmişti.”

Kayıtları kendisi buldu
Günday, yaşadığı zorlukları ve bürokratik engelleri nasıl aştığını ve hukuk mücadelesine nasıl başladığını şöyle anlattı:
“Ben Türk Dışişleri’nden özel bir bilgi değil bu konuda böylesi bir duruma maruz kalabilecek aile bireylerinin genel hukuksal hakları konusunda bilgi istemiştim çünkü biliyorum ki, her olay kendi bilgi ve belgeleriyle değerlenir. Türkiye’de SSK kurumunda araştırma yapmaya başladım aynı araştırmayı Amerikan İşçi Bakanlığı’nda yapması için Amerika’daki kuzenime vekalet gönderdim, birkaç gün sonra babamın ABD işçi bakanlığında ölüm kaydını bulduk ve bu kayıt bizi annemin babamdan dolayı bir sigortadan yararlandığı bilgisini ortaya çıkardı. Sekiz aylık bir evrak takibi sonucu annem toplamda 300 bin Amerikan dolarına tekabül edecek olan aylık 1800 dolarlık bir ödeme ve geriye dönük toplu ödeme aldı. Bu arada sürekli Irak'ta ölen işçilerimizin trajik haberleri ana haberlerde günbegün artıyordu.”

Birçok aile hakkını alamıyor
Irak mağduru diğer ülke vatandaşlarının haklarını aramak için bir araya gelerek dernek kurduklarına dikkat çeken Günday, Türkiye’deki ailelerin durumdan habersiz olduğunu anlattı. Günday yakınını Irak’ta kaybeden ailelerin bir an önce harekete geçmesi gerektiği çağrısında bulunarak şöyle konuştu:

“Amerika ve Avrupa’da bu haklardan yararlanan ailelerin tamamı haklarını almışken zaman içerisinde öğrendim ki ülkemizde bir elinin parmaklarını geçmeyecek kadar az kişi bu haklara kavuşmuş. Amerika ve Avrupa’da Irak mağdurları sivil dernek ve yardım kuruluşları çatısı altında toplanmış, biz bunu yapamadık. Ailelerle devlet arasında hatta şirketler arasında iletişimsizlik ortaya çıkmış. İleride kurulacak bir sivil kuruluşun oluşumu için aileleri bir araya toparlama çalışıyorum. Olayın basına yansımasının ardından ırakta ilk öldürülen vatandaşımızın ailesi beni buldu ardından 6 aile daha beni buldu. Belgeleri incelediğimde hepsinin ABD’de de sigortası olduğunu ancak aradan geçen 5 yıl içinde hiçbir işlem yapılamadığını öğrendim, ailelerden vekalet alarak tüm müracaatlarını yapmalarını sağladım. Bu aileler kısa bir süre sonra sigortalarını alabilecekler. Öncelikle ailelerinin bu sigortayı alabilmek için gerekli evrakları oradaki Türk firmaları vermeye yanaşmıyor.”

Amerikalı avukatların bile bu bilgilere nasıl ulaştığını öğrendiğinde çok şaşırdığını belirten Günday, “İşin kötüsü bulduğum ve edindiğim bilgileri paylaşırken gördüm ki, Amerika’da bu işleri yapan profesyonel avukat sayısı dört tane ve iş takip kapasiteleri ve sonuca ulaşma başarıları çok düşük” dedi. Günday, “Görüşmelerimizde benim tüm bu bilgi ve belgeleri nasıl bulduğumu görünce çok şaşırdılar. Ailelerin birçoğu Amerikan ordusundan tazminat istemiş ve 5 yıldır bekliyorlar. Bu hatadır. Çünkü ABD yasaları açık ve net. ABD ordusu, Türk şoförlere ve ailelere tazminat ödemez, ödememek için bütün ihaleleri firmalara vermiş sorumluluk firmalarda. ABD ordusundan tazminat bekleyen ailelerin bir kısmını bu sigorta fonuna yönlendirmeyi başardım ancak bu da yetersiz” dedi.

“Sigorta paraları Amerikan firmalarının cebinde kalıyor”
Günday, “Bunlar yapılmadığı sürece halı hazırda ödeme yapacak olan Ulaştırma Bakanlığı mağdur aileleri bulamıyor” diyerek şöyle devam etti:

“Bu aileler müracaatları yanlış makamlara yapmakta ya da yapmamaktadır. Dolayısı ile bu sigorta ücretleri Amerikan firmalarının cebinde kalmaktadır ayrıca, hiçbir kayıt olamadan Türkiye’den Irak’a işçi olarak götürülen işçilerin yasadışı götürülmeleri sonucu ölen işçilerin aileleri belge ve bilgi bulamamıştır. Bu konuda bulduğum 2 firmayı da devlet makamlarına ihbar ettim. Türkiye’de Ulaştırma Bakanlığı sizi Dışişlerine orası da ABD tazminat ofisine yönlendiriyor. Ancak üzülerek öğrenmiş bulunuyorum ki, bu kurumun Amerika’daki kendi içindeki eksiklikler ve ihmalleri yüzünden bu ailelerin mağduriyeti halen devam ediyor. Devletimizin katkılarıyla bir araya gelebilsek ve ortak bir bilgi bankası kurulmuş olsa, mağduriyetler çoktan giderilebilirdi. En büyük eksiğimiz Irak konusunda ailelerin yasal haklarını içeren bilgi bankası olamayışı ve bizlerin bir araya gelemeyişimizdir.”

“Firmalar hesap vermeli”
Amerikan şirketlerinin duyarsızlığının önüne geçmek için Amerika’da mağdur aileleri temsil edebilecek bir oluşumun kurulmasının önemine değinen Günday, diğer sivil toplum kuruluşları ve Amerikan basınının desteğinin mutlaka alınması gerektiğini söyledi. Belgelerde duyarsızlığın açıkça ortada olduğun ifade eden Günday, “Amerikan firmaları da bu konudaki duyarsızlığı sadece bizi değil Amerikan hükümetini de yakından ilgilendiriyor, bu ailelerin durumu unutuldu ve unutturulmak isteniyor. Ancak ben tüm suçlu firmaların ülkemize hesap vermeleri ve ailelerin mağduriyeti giderilinceye kadar hem devletimi hem de aileleri bilgilendirmeye bir dernek çatısı altında toparlamak için uğraş veriyorum” diye konuştu.