AB'de gündem KKTC'nin tecridi

Brüksel'de bugün yapılacak AB Genel İşler Konseyi toplantısında, AB dışişleri bakanları KKTC'ye uygulanan tecridin kaldırılmasını görüşecek. Kuzey Kıbrıs'a tecridin kaldırılmasına yönelik mali yardım pakedi, KKTC'ye 259 milyonluk yardım yapılmasını ve Türk tarafının AB üyeleri ile doğrudan ticaret yapabilmesini öngörüyor. Kıbrıs Rum kesimi Ada'nın kuzeyine dönük mali yardım ile doğrudan ticaret konularının birbirinden ayrılmasını istiyor ve mali yardıma onay vermek için bazı şartlar öne sürüyor. KKTC ise doğrudan ticaret konusunda ısrarlı. AB'nin mali yardım ve doğrudan ticaret paketleri, Rum vetosu nedeniyle henüz hayata geçirilemedi. 259 milyonluk yardımın AB üyelerince bu yıl sonuna kadar onaylanmaması halinde, 2006'ya kadar geçerli bütçeye dahil olan 120 milyonluk bölümü kullanılamaz hale gelecek. Referanduma rağmen sonuç yok Ada'da nisan 2004'te yapılan ve Türk tarafının 'evet', Rum tarafının 'hayır' oylarıyla sonuçlanan referandumun ardından AB, KKTC'ye yönelik izolasyonların hafifletilmesi için hazırlıklara başlamıştı. Bu kapsamda KKTC'ye mali yardım yapılabilmesi ve doğrudan ticaretin önünün açılabilmesi için AB Komisyonu da iki ayrı tüzük hazırladı. Temmuz 2004'te Komisyon'da kabul edilen bu iki tüzük, üzerinden bir yıldan fazla zaman geçmesine karşın hala Avrupa Konseyi'nin onayını bekliyor. Onayın gecikmesinde kuşkusuz Rum kesiminin engelleme çabaları etkili oluyor. Zira, tüzüklerin kabulü bir anlamda KKTC'nin bağımsız bir devlet olarak tanınması anlamına gelecek. Tüzük şunları öngörüyor: Ada'nın kuzeyi ile AB arasında doğrudan ticaret yapılacak Kıbrıs Rum Yönetimi'ne herhangi bir rol verilmeyecek. Bütün yetkiler Kıbrıs Türk Ticaret Odası ile AB Komisyonu'nda toplanacak Doğrudan ticarette AB’ye sadece tamamı Ada'nın kuzeyinde üretilmiş mallar ihraç edilebilecek. Bu mallara dolaylı vergiler uygulanmayacak Sağlık kontrolleri AB standartlarına çıkana kadar canlı hayvan ve ürünleri birliğe satılamayacak Meyve-sebze ihracında sağlık kontrolleri Kıbrıs Türk Ticaret Odası ile işbirliği içinde AB Komisyonu yetkilileri tarafından yapılacak Kuzey Kıbrıs'a doğrudan kullandırılması taahhüt edilen 259 milyon euro kuzeyde açılacak AB ofisi aracılığıyla projelere açılacak Kıbrıs Türk Ticaret Odası ile işbirliğinde sorunlar çıkarsa ticaret askıya alınabilir Kıbrıs Rum kesimi, Ada’nın birliğe bir bütün olarak üye olduğunu iddia ederek, AB Komisyonu'nun KKTC ile ‘başka bir ülke’ gibi ticaret yapamayacağını savunuyor. Doğrudan ticaret ve mali yardımı düzenleyen bu iki tüzükten ikincisi, geçtiğimiz yılın ekim ayında AB Daimi Temsilciler Konseyi'nde, kasım ayında da Avrupa Parlamentosu'nda kabul edildi. Son onayı verecek olan AB Konseyi ise henüz bir adım atmadı.