ABD'de son anketler ne diyor? Başkan kim olacak?

Amerikalılar bugün sandık başına gidiyor. Ülkenin 45. başkanı Cumhuriyetçi aday Donald Trump mı olacak, yoksa Demokrat aday Hillary Clinton mı?

8 Kasım'a gelene kadar, anketler bu soruya farklı yanıtlar öngördü. İki adayın kampanyalarına darbe vuran krizler ve skandallar yarışın yönünü sürekli değiştirdi.

Seçimden bir gün önce yapılan anketlere göre Clinton 4 puan önde.

Erken oy kullanma uygulaması nasıl işliyor?

ABD'nin birçok eyaletinde erken oy kullanma uygulaması geçerli. Seçmenler seçim gününü beklemeden oy kullanabiliyor ancak sandıklar kapanana kadar oylar sayılmıyor.

Bazı eyaletler ise kayıtlı Demokrat ve Cumhuriyetçi seçmenlerden kaçının oy kullandığını açıklıyor. Mesela Nevada eyaleti, erken oy kullanmak için son tarih olan 4 Kasım gününe kadar 800 bin seçmenin sandığa gittiğini açıkladı. Bunlardan yüzde 42'si kayıtlı Demokrat, yüzde 36'sı kayıtlı Cumhuriyet. Bu sayılar 2012'de Obama'nın eyalette yüzde 6,7 farkla kazandığı seçimden farklı değil.

2012'de 32 milyon seçmen oyunu erken kullanmıştı. 2016'da bu sayı 40 milyon.

Ancak bu sayılar parti tabanlarının sandığa gitme oranının önemli bir göstergesi olduğundan Nevada'daki erken oylama sonuçları sürpriz bir sonuç doğurdu. Çünkü anketler Trump'ın önde olduğunu belirtiyordu.

Trump bugün farkı kapatabilir ama erken oylama sayıları Cumhuriyetçi cephenin Hispanik oyları almakta zorlanacağının da işareti.

Clinton'ın kampanyasına danışmanlık yapan Catalist adlı veri inceleme şirketine göre, Hispanik oylar Arizona, Colorado, Florida ve North Carolina gibi eyaletlerde de belirleyici olabilir. Trump'ın kampanyası boyunca Meksika kökenlileri hedef alan açıklamaları ve Meksika sınırına duvar örme vaadi Hispanik seçmenlerde kaygı yaratmış durumda. Latino Decisions adlı araştırma kuruluşue Hispanik kökenli seçmenlerin yüzde 79'unun Hillary Clinton'a oy vereceğini öngörüyor.

Anketler ne kadar önemli?

300 milyon nüfuslu bir ülkede sandığın nabzını ölçmek oldukça zor ama anket şirketleri yılmadan bunu denemeyi sürdürüyor. Ulusal anket şirketleri ortalama 1000 kişilik bir grubun eğilimilerini takip ediyor. Ancak başkanı belirleyen de Florida, Ohio ve Pennsylvania gibi kilit eyaletler oluyor.

Kilit eyaletlerde kim önde?

Bu seçimde 13 eyaletin kilit eyalet olabileceği öngörülüyor. Yukarıdaki harita, tüm anketlerin toplandığı Real Clear Politics web sitesindeki verilere göre hazırlandı. 13 eyaleti resmeden altıgenlerin büyüklüğü ise o eyaletin sahip olduğu delege sayısına göre ayarlandı. Eğer bu altıgenlerin renkleri değişmezse seçimin galibi Clinton olacak demektir.

Ancak Trump'ın son dönemde Arizona ve Nevada'da durumu toparladığını da akılda tutmakta fayda var. Trump Florida'da yüzde 0,2 farkla önde. Clinton ise New Hampshire'de yüzde 0,6 farkla öne geçmiş durumda.