ABD'de rekor tazminat davası

ABD'de 5 yıldır merakla beklenen asrın rekor tazminat davası dün başladı. Eski başkan Bill Clinton döneminde başlatılan ve uzun bir kanıt toplama sürecinin ardından Başkan George Bush tarafından da devam ettirilen davada Amerikan Adalet Bakanlığı, tütün firmalarını sigaranın zararlarıyla ilgili gerçekleri halktan gizlemek, sigara satışlarında çocuk yaştakileri hedef seçmek, hatta insanları bağımlı hale getirmek için sigaralardaki nikotin miktarını artırmakla suçluyor. Sahte komite kurdular ABD hükümeti davayla, aralarında 7 tütün firması ile şu an faaliyette olmayan iki sektör kurumunu hedef alıyor. Davanın ilk duruşmasında, savcılar çarpıcı iddialar ortaya attı. Buna göre, dünyanın en büyük 5 tütün firmasının patronları 1953'te New York'ta çok gizli bir toplantıda bir araya geldi. Sigaranın kansere neden olduğu yönündeki artan bulgular üzerinde "şüphe" yaratmak amacıyla bir komite oluşturuldu. Görünüşte "bağımsız" olan Tütün Sanayii Araştırma Komitesi adlı bu grubun görevi, sigara ile sağlık sorunları arasındaki bağlantı konusunda tüketicinin "kafasını karıştırmak" tı. Davanın gerekçeleri * Bağımlılığı artırmak için yüksek dozda nikotin kullanılması. * Milyarlarca dolarlık tanıtımlarda özellikle gençlerin hedef alınması. * Reklamlarda sigaranın sağlığa olduğundan daha az zararlıymış gibi gösterilmesi. * Sigaranın zararları hakkında yalan bilgi verilmesi * Araştırmaların saklanması. Ne amaçlanıyor? * Şirketlerin son 50 yılda elde ettikleri 280 milyar dolarlık "haksız kazancı" geri almak. * Sigara üretimi, reklamı, ambalajı ve satışı konularında katı önlemler alınmasını sağlamak. * Sigaraların sertlik derecelerini gösteren "light" ya da "düşük katranlı" gibi ifadelerin de yanıltıcı olduğu gerekçesiyle paketlerden kaldırılması. 120 milyon sayfa döküman incelenecek * 5 yıllık delil toplama sürecinde 120 milyon sayfalık doküman oluşturuldu. * Davanın ilk bölümü Mart 2005"e kadar sürecek * Mahkeme, haftada 4 gün, günde 5 saat bu davaya bakacak. * Üreticilere savunma için 12 hafta süre verilecek. * 300 kişi tanık olarak dinlenecek. Hedefteki firmalar * Philip Morris USA Inc. * Philip Morris'in bağlı olduğu Altria Group Inc. * R.J. Reynolds Tobacco Co. * Brown & Williamson Tobacco * British American Tobacco Ltd. * Lorillard Tobacco Co. * Liggett Group Inc. * ABD Tütün Sanayii Araştırma Komitesi * Tütün Enstitüsü (Enstitü ve komite şu an faal değil) İstenen tazminat şirketlerin değerinden daha yüksek Philip Morris'in avukatı William Ohlemeyer, 280 milyar dolarlık dava başlamadan önce yaptığı bir açıklamada "Eğer hükümet bu davada talep ettiği herşeyi alacak olursa bu firmaların da sahibi olur. Çünkü şirketlerde bu kadar para yok" demişti. Üç büyüğün yıllık satışları Philip Morris: 18,877 milyar $ BAT: 43,071 milyar $ R.J. Reynolds: 10 milyar $ Uzanlar'ınkiyle aynı yasa ABD Adalet Bakanlığı, davasını Amerikan Dolandırıcılık ve Yolsuzluk Amaçlı Örgütler Yasası (RICO) kapsamında açtı. Motorola ve Nokia da 2002'de Uzanlar'a karşı ABD'de dava açarken aynı yasadan faydalanmıştı. VATANIM