ABD ve Suudi Arabistan: Sudan’daki ateşkese uyma konusunda ilerleme var

ABD'nin Hartum Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada, "Suudi Arabistan ve ABD, Sudan'da imzalanan kısa vadeli ateşkes anlaşması ve insani düzenlemelere ilişkin 25 Mayıs'ta bir ilerlemenin kaydedildiğini gözlemledi." ifadesi kullanıldı.

Hartum'da askeri uçakların kullanıldığı ve münferit atışların gözlendiği belirtilen açıklamada, buna rağmen durumun ateşkes gözlemleme mekanizmasının önemli ihlaller tespit ettiği 24 Mayıs'a göre düzeldiği bildirildi.

Açıklamada, 24 Mayıs'taki ihlallerin arasında toplar, askeri uçak ve insansız hava araçlarının kullanılması, başkent Hartum'un batısındaki sanayi bölgesi ve ülkenin batısındaki Zalince şehrinde çatışmaların devam etmesinin olduğu bilgisi paylaşıldı.

Riyad ve Washington'ın, Sudan'daki tarafları yeni ihlaller konusunda uyardığı açıklamada, 25 Mayıs'taki gibi iki taraf da ateşkese uyma konusunda daha duyarlı olmaya çağrıldı.

Sudan'ın çeşitli bölgelerine acilen ihtiyaç duyulan bazı tıbbi malzemelerin teslim edildiği bildirilen açıklamada, Hartum ve diğer bölgelerde iletişim hizmetlerini eski haline getirmek için onarımın başladığı kaydedildi.

Açıklamada ayrıca iki taraf, ateşkesin kalan süresinde olumlu ilerleme kaydetmeye ve sivilleri koruma amaçlı anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeye çağrıldı.

- Kısa vadeli ateşkes

Taraflar, uluslararası toplumun aracılık etmesiyle 20 Mayıs'ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.

Suudi Arabistan ve ABD, Sudan'da çatışan ordu ile HDK arasındaki krizi çözmek için Cidde şehrinde yapılan görüşmelerin devam edeceğini bildirmişti.

Sudan'ın tamamında uygulanacak "acil insani yardımların ulaştırılması ve temel hizmetlerin sağlanmasının" hedeflendiği kısa vadeli ateşkes anlaşması, tarafların Cidde Bildirgesi'nde insani yükümlülüklerle ilgili verilen taahhütlere uymasını kapsıyor.

- Sudan'da ordu ile HDK arasındaki çatışmalar

Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini isterken HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan, ardından giderek daha bağımsız yapıya kavuşan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.

Sudan Sağlık Bakanlığı da çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.