ABD senatosu kürtajı yasaklıyor

ABD Senatosu kısmi kürtajı yasaklayan yasa tasarısını oybirliği ile kabul etti. Başkan Bush’un imzalamasına kesin gözüyle bakılan yasa, kürtaj haklarını yeniden düzenliyor. Kısmi kürtajı yasaklayan yasa, 1973’te Yüksek Mahkeme’nin kadının kendi gebeliğine son verme hakkını kadının kendisine tanımasından bu yana, kadının gebelik hakları üzerinde en geniş kısıtlamaları getiriyor. Son 30 yılın en önemli yasalarından biri niteliğindeki değişiklik, yaptırımları ve yansımalarıyla, Amerikan toplumunda büyük tartışmalara neden olacak. Temsilciler Meclisi’nin aynı yasa tasarısını 281’e 142 ile Senato’ya geçirmesinden sonra, Senato kısmi kürtajı yasaklayan tasarıyı 64’e 34 çoğunlukla onayladı. 1995’te Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçirmelerinden bu yana yeni kuşak Cumhuriyetçiler, yasa tasarısını basamak basamak öne çıkarıyorlardı. Yasa hakkında, Başkan Bush “mide bulandırıcı bu işlemi kaldıran yasayı imzalamak için sabırsızlanıyorum” şeklinde yorumda bulundu. Halen yürülükteki işlemin “insanlık dışı” ve “gereksiz” olduğunu savunan yasa tasarısının hazırlayıcısı Cumhuriyetçi Senatör Rick Santorum, oylama öncesinde yaptığı konuşmasında “Bu vahşetin kültürümüzü kirletmesine izin veremeyiz, eğer kürtajı kabul edersek, tüm dünya bizi barbar bir ülke bilecek” yorumunda bulundu. MUHALEFET AYAKTA Yasaya muhalif senatörler ise söz konusu yasanın, kürtaja federal yasak getirmesi itibariyle, Anayasa Mahkemesi’nin 1973 ‘Roe v. Wade’ kararıyla taban tabana zıt olduğunu, dolayısıyla da anayasaya aykırı olduğunu savunuyorlar. Muhalif Senatör Frank Lautenberg “ABD Başkanı Bush’un tıbbi bir işlemi suç sayan ilk başkan olarak tarihe karışacağını” söyledi. ’KISMİ’ KAVRAMI TARTIŞMALI Oylamanın iki tarafı kısmi kürtajın tanımı üzerinde görüş ayrılığına düştüler, zira “kısmi kürtaj” sözcüğü esasen tıbbı bir terim değil. Hukuk çevrelerince üretilen bu kavram, içeriği üzerinde tartışmalara neden oluyor. Kısmi kürtaj, fetüsün vücudunun ve zihni aktivitelerinin az da olsa gelişmeye başladığı hamileliğin 3 ila 8. ayları arasında yapılan bir işlem; bu aylar arasında fetüsün vücut yapısı bebek formunu andırmaya başladığından; kürtaj karşıtları ana rahmindeki canlının bir bebek, dolayısıyla bir ‘insan’, olduğunu öne sürüyor ve kürtajı ‘cinayet’ olarak niteliyorlar. Yasa, kısmi kürtajı “fetüsün başının anne rahminden çıkarıldıktan sonra, fetüsün hayatına son verecek her türlü tıbbi aktivite” olarak tanımlıyor. Muhalifler, bu tanımın “tüm kürtaj çeşitlerine uygulanabilir” olduğunun altını çizerek, yasanın gelecekte kadınların kürtaj haklarını toptan tırpanlama hedefinde olduğunu savunuyorlar SİVİL TOPLUM TEPKİLİ Başta Ulusal Kürtaj Federasyonu (National Abortion Federation) ve Üreme Hakları Merkezi (Center for Reproductive Rights) olmak üzere bir çok sivil toplum örgütü yasaya karşı çıkıyorlar; NAF Başkanı Vicki Saporta Başkan Bush’un yasayı imzalamasıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını açıkladı. Aile Planlaması Federasyonu Başkanı (Planned Parenthood Federation of America) Gloria Feldt de, yasa tasarısının yürürlüğe girmesini engellemek için “ellerinden geleni” yapacaklarını belirtti. Yasa tasarısının Anayasa Mahkemesi’ne gitmesi halinde, benzer bir başka yasa olan Nebraska eyaletinin kısmi kürtajı yasaklayan yasası kilit rol oynayacak. 2000 yılında mahkemeye gelen yasayı yargıçlar, kısmi kürtajın tanımındaki “muğlaklık” nedeniyle doktorların hangi metodun “hukuk dışı” olacağını kestiremeyecekleri savıyla Anayasa’ya aykırı saymıştı. Önceki ABD Başkanı Bill Clinton kısmi kürtajı iki kez veto etmişti. (ASSOCIATED PRESS)