ABD ile İngiltere paylaşımda anlaştı
Abone olSavaşın ardından, Irak'ın güney bölgesi ve Basra'nın idaresini İngilizlerin sağlayacağı belirtiliyor.
İşte İngiltere'nin rüşveti ABD ile İngiltere arasındaki Irak'ın
paylaşılması için yapılan gizli anlaşma ortaya çıktı. Buna göre,
Basra'dan başlayıp İran sınırı boyunca Kuzeyde Huzistan'a kadar
olan bölge İngilizlere verilecek. Amerika ile İngiltere'nin, savaş
sonrası Irak'ın parçalanması konusunda gizli bir anlaşma yaptıkları
ortaya çıktı. İki ülke arasındaki gizli anlaşmaya göre, Irak'ın
güneyi, İran sınırı boyunca İngiltere'ye verilecek. İngiliz
güçlerinin savaşta Basra ile güneydeki petrol alanlarında
yoğunlaşacakları ve savaştan sonra güneydeki idareyi
belirleyecekleri belirtildi. Reuters ve dünya basınında çıkan
haberlerde, Kuveyt sınırına 60 kilometre uzaklıktaki Basra'nın,
güneydeki petrol alanları ve tesislerle birlikte kilit önemde
olacağı kaydedildi. İngiliz kaynaklar, "askeri planlarda, Irak'ın
ekonomik geleceği açısından, güney petrol alanlarının öneminin de
tam olarak hesaplandığını" söyledi. Savaşın ardından, güney bölgesi
ve Basra'nın idaresini İngilizlerin sağlayacağı belirtiliyor.
Tarihte Irak'ın ilk Batılı istilacıları da, 1914 yılında
Mezopotamya sahillerine gelen Anglo Hindu askerlerinin başındaki
İngilizler olmuştu. İngilizler, Birinci Dünya Savaşı'nın sürdüğü,
1914 Kasım'ında Fao Yarımadası'na çıkarak Basra'yı işgal
etmişlerdi. Osmanlı'ya 1916'da Kuttü'l Amare'de yenilmeleri,
Arabistanlı Lawrence'ın çabaları ve savaşların ardından 1917'de
Bağdat'ı işgal eden İngilizler, savaştan sonra da Irak'ta manda
rejimi kurmuşlardı. Amerikan-İngiliz paylaşım haritası Anlaşmaya
göre Amerikan bölgesi, kuzeydeki petrol alanları olan Kerkük ve
Musul'dan orta kesimlerdeki Tikrit ve Bağdat'a oradan da Güney'de
Kuveyt sınırındaki Nasiriya'ya kadar uzanıyor. İkinci Dünya
Savaşından bu yana ilk kez bir İngiliz komutanının emrine Amerikalı
birlikler verilecek. İngilizlere verilecek bölgenin sınırları
şöyle: İngiliz ordusu güneydoğu Irak bölgesinde tam yetkili olacak.
Bu bölge, doğuda Basra'dan başlayıp batıda Sug El Şuyuh'u ve
kuzeyde Huzistan'ı kapsayacak. Bölgede yer alan Basra ve Huzistan
zengin petrol yataklarına sahip. Doğuda ayrıca El Kurna bölgesi ile
güneyde İran sınırındaki Havr El Hammar da İngilizlerin
denetimindeki alanlar arasında gösteriliyor. Güneydeki petrol
bölgeleri, tıpkı kuzeydekiler gibi, Amerikan yönetimi altında
olacak. Bu petrol gelirlerinden İngilizlere askeri operasyonlar ile
Irak'ta kalacak ordunun masrafları için sadece belli bir pay
verilecek. İngiltere'nin Irak dışındaki stratejik öneminin fazla
abartılmaması gerektiği belirtiliyor ama yine de İngiltere'nin İran
üzerindeki nüfuzu giderek artacak gibi görünüyor. İngiltere'nin
Irak ve İran sınırındaki 12-14 milyon Şii'nin yaşadığı bölgeyi
denetim altında bulunduracağı ve Tahran ile Körfez bölgesindeki en
kalabalık Şii nüfusun bulunduğu bu alandaki tek yetkili askeri güç
olacağı kaydediliyor. Öyle görünüyor ki, bundan sonra İran'daki
yöneticiler artık sadece Washington'u değil Londra'yı da düşünerek
adım atacaklar. YENİŞAFAK