ABD-Çin ilişkilerinde bir ilk

ABD-Çin zirvesinde, küresel iklim değişikliğine ilişkin bir konuda anlaşmaya varıldı.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in iki gün süren zirvede yapılan görüşmelerde, küresel iklim değişikliğinden sorumlu tutulan bir kimyasal olan hidroflorokarbon soğutucularının kullanımını aşamalı olarak kaldırmayı kabul ettiği belirtildi.

Buzdolapları ve klima cihazlarından havaya sızan hidroflorokarbon soğutucular, ozon tabakasında incelmeye neden olmasalar da karbondioksitten daha fazla oranda ısıyı hapsetme özelliği nedeniyle küresel iklim değişikliğine yol açan güçlü sera gazlarını oluşturuyor. Beyaz Saray yetkilileri ve çevre koruma örgütlerine göre, hidroflorokarbon soğutucularının kullanımının küresel ölçüde aşamalı olarak sona erdirilmesi durumunda, 2050 yılındaki sera gazı salımı seviyesinin, 2011 yılındaki düzeyine çekilmesi mümkün.

Varılan anlaşma, hidroflorokarbon soğutucularının kullanımının aşamalı olarak kaldırılmasını konusunda onlarca yıl önce yapılan Montreal Protokolü'nden faydalanılması konusunda iki ülkenin birlikte çalışmasını öngörüyor.

Associated Press ajansına konuşan bir Beyaz Saray yetkili, 2009 yılından beri gündemde olan bu protokolün kullanılması fikrinin, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Nisan 2013'te Çin'e yaptığı ziyaret sırasında gündeme getirildiğini belirtti.

Gözlemciler, BM Çevre Programı'nın da bir hafta önce, hidroflorokarbonun yerine kullanılacak kimyasallara aşamalı olarak geçilmesi için Çinli şirketlere 2030 yılında kadar 385 milyon dolar ödeneceğini açıkladığına dikkati çekiyor.

Montreal Protokolü, ABD, Kanada ve Meksika'nın teklifiyle 1987'de yapılmıştı. Buzdolaplarında kullanılan, ozon tabakasında incelmeye yol açan kimyasalların yerini alan hidroflorokarbon soğutucuların kullanımının aşamalı olarak kaldırılmasını içeren protokol, ABD'de hiçbir siyasi muhalefetle karşılaşmamış ve ABD Senatosu'nda oy birliğiyle kabul edilmişti.

Dünyada 100'ü aşkın ülke tarafından desteklenen protokolün uygulanmasına, en büyük hidroflorokarbon soğutucuları üreticisi olan Çin'in yanı sıra Hindistan ve Brezilya karşı çıkıyordu..

ABD ile Çin arasında varılan anlaşmanın küresel anlamda çığır açıcı bir gelişmenin habercisi olup olmadığı Montreal Protokolü'ne taraf ülkelerin katılımıyla iki hafta içinde, Tayland'ın başkenti Bangkok'ta düzenlenecek uluslararası toplantıda ortaya çıkacak.