AB Kıbrıs konusunda kilitlendi

Avrupa Birliği (AB), Türkiye'nin Kıbrıs konusunda yaptığı deklarasyona verilecek yanıtı Daimi Temsilciler Komitesi'nde (COREPER) masaya yatırdı. AB dışişleri bakanlarının geçtiğimiz hafta Newport'ta genel unsurları konusunda belli bir uzlaşıya vardığı karşı deklarasyonda tartışmalar, "Türkiye'nin Rum Kesimi'ni tanıması" ve "Ek Protokol'ün uygulanması" üzerinde odaklandı. Saatler süren tartışmalardan uzlaşı çıkmadı.

Newport'ta gündeme getirilen deklarasyon unsurları arasında, "AB, mümkün olan en kısa sürede Türkiye'nin tüm Birlik üyeleriyle ilişkilerini hukuken normalleştirmesine büyük önem veriyor" şeklinde bir ifade vardı. Dönem Başkanı İngiltere'nin AB Daimi Temsilciler Komitesi'ne (COREPER) sunduğu taslak metinde bu ifadelere yer verilmedi, ancak tartışılmasına açık kapı bırakıldı. Fransa'nın da desteğini alan Rum Yönetimi, bu ifadenin metne sokulması ve daha da sertleştirilmesini talep etti. Türkiye'nin amacı, en azından Kıbrıs Rum Kesimi'ni hukuken tanıma anlamına gelen, "hukuken normalleştirme" ifadesinin metinde yer almasını engellemekti.

İngiltere, tanıma konusunu Birleşmiş Milletler'deki (BM) çözüm sürecine endeksleme yönünde tavır koyarken, Rum Kesimi ve ona destek veren ülkeler, konunun müzakere süreciyle ilişkilendirilmesini talep ettiler. Rum Kesimi buna ek olarak "tanıma" kelimesini metinde görmek için de ısrar etti. Tartışmalardan sonuç çıkmaması üzerine İngiltere, konuyu ikili temaslarla aşma çabası içine girdi. Ancak bu çaba da sonuç vermedi.

Kilitlenmenin yaşandığı 2. konu ise, protokolün tam ve üye ülkeler arasında ayrım yapılmaksızın uygulanmasına yapılan atıf oluşturdu. Newport'ta bu konuya ilişkin olarak AB'nin 2006'da bir değerlendirme yapması öngörülmüştü. Bu çerçevede İngiltere, yetkinin Komisyon'da olmasını öngörüyordu. Buna karşın Rum Kesimi, üye ülkelerin söz sahibi olacakları bir denetim mekanizmasından yana tavır koydu. Türkiye aleyhine görüş bildiren ülkeler, Türkiye'nin belgeyi tam olarak uygulamaması halinde müzakerelerin askıya alınacağı ya da kısıtlanacağı yönünde birtakım ifadelerin de metinde yer almasını talep ettiler.

Akşam saatlerine kadar süren tartışmalara karşın İngiltere, Rumları ikna edemedi. İngiltere, hafta boyunca ikili temaslarda bulunarak kilidi çözmeye çalışacak. Konu 14 Eylül'de bir kez daha COREPER'de masaya yatırılacak.

Haber: Güven Özalp
Kaynak: www.milliyet.com.tr