AB, Genelkurmay krizi çıkardı
Abone olAB ve Türkiye arasında "Genelkurmay" gerilimi yaşanıyor. AB sürecindeki Türkiye için CESS adlı merkez, yeni bir tasarı hazırladı. Bu Genelkurmay'da krize neden oldu.
AB Komisyonu için Türkiye'deki asker - sivil ilişkileri üzerine
referans olacak bir rapor hazırlayan CESS adlı merkez,
Genelkurmay'ın Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmasını isteyince,
Türk grubu çekildi
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun Türkiye'deki asker - sivil
ilişkilerinin düzenlenmesine yönelik referans olacak raporu
hazırlayan Avrupa Güvenlik Araştırmaları Merkezi (CESS) ile Avrasya
Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin (ASAM) yürüttüğü ortak çalışma
krize yol açtı. Avrupalılar, çalışmanın final raporunda Genelkurmay
Başkanlığı'nın Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanması görüşüne yer
verince, ASAM 28 Nisan'da çalışma grubundan çekildi.
Hollanda Dışişleri Bakanlığı'nca finanse edilen emekli asker ve
çoğu sivillerden oluşan çalışma grubunun, "Türkiye'deki Sivil -
Asker İlişkileri Final Raporu" şubatta tamamlandı. Grubun başkanı
olan eski Hollanda Savunma Bakanı Win Wan Eekelen, final raporunda,
Türk tarafının görüşlerini dikkate almayarak, Genelkurmay'ın MSB'ye
bağlanması önerisine yer verdi. ASAM da söz konusu gelişmeye
itirazında, "Raporda konuşulmayan, kararlaştırılmayan konular var,
hassasiyetler yansıtılmamıştır. Bu şekliyle raporu kabul edemeyiz.
Bu müşterek hazırladığımız rapor olmaz" ifadelerine yer
verildi.
CESS de bunun üzerine ASAM'a İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda,
Makedonya ve Türkiye'deki sivil - asker ilişkileri başlıklı bir
brifing verdi. Brifingde, Türkiye dışındaki ülkelerde
Genelkurmay'ın MSB'ye bağlı bulunduğu, MSB'deki karargâhların daha
büyük ve operasyonel karar alma yeteneklerine sahip olduğu Türk
tarafına aktarıldı. ASAM da, Türkiye'nin güvenlik yapısı için
kıyaslama yapılmasının yanlış olduğunu belirtti.
'Uymak zorundasınız'
CESS tarafı itiraz üzerine, "AB bir kulüptür. Buraya girmek
istiyorsanız, bu kurallara uymak zorundasınız" diyerek rest çekti.
ASAM yetkilileri de, "Türkiye'nin AB'ye girmesi diye bir şart
yoktur. AB'ye girmek tercih meselesidir, şart değildir" karşılığını
verdi. Türk tarafının görüşlerinin dikkate alınacağı sözü
verilmesine rağmen, 10 Mayıs'ta açıklanacak nihai rapor Ankara'ya
ulaştığında, CESS'in görüşünde bir değişiklik olmadığı
anlaşıldı.
İstismar edilir
Çalışma grubunun eşbaşkanı emekli Tümgeneral Armağan Kuloğlu,
Milliyet'e şu değerlendirmeyi yaptı:
"Raporun, tek yanlı bir doküman ötesine geçemeyeceği, gereksiz
spekülasyonlara sebep olacağı, bazı çevrelerce istismar edileceği
ve raporun AB politika yapıcılarını doğrulara kanalize etmeye
yaramayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle Çalışma Grubu'ndan
çekildik."
CESS nedir?
Avrupa Güvenlik Araştırmaları Merkezi (CESS), Hollanda'daki
Gröningen Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren düşünce
kuruluşu. Kuruluş, Doğu Avrupa ülkelerinin AB'ye giriş sürecinde
sivil - asker ilişkileri konusunda Türkiye'dekine benzer
çalışmalarda bulundu.
ASAM nedir?
1999'dan itibaren stratejik, politik ekonomik ve sosyal alanlarda
çalışmalarda bulunan Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM),
Türkiye'de bir ilk. ASAM çalışmalarının hedefi, karar alıcılara
somut bilgiye dayanan değişik karar seçenekleri üretmek.
Rapor, AB'ye sunulacaktı
Krize yol açan rapor, AB Komisyonu'na sunulacak olması nedeniyle
büyük önem taşıyor. İlerleme raporlarını hazırlayan komisyonun,
sivil - asker ilişkilerinde Ankara'nın atması gereken adımlara
ilişkin yol haritasını çıkarırken, bu raporu referans alması
bekleniyor. Aday ülkelerde benzer çalışmalar yapılıyor. Grupta şu
isimler yer alıyor:
Türk tarafı: Emekli Tümgeneral Kuloğlu, emekli Orgeneral Edip
Başer, Prof. Nilüfer Narlı, Dr. Mustafa Şahin, Prof. Ali
Karaosmanoğlu, Prof. Ahmet Evin, Prof. Metin Heper, Prof. Ersin
Kalaycıoğlu, Prof. Haluk Kabaalioğlu, emekli Deniz Kurmay Albay
Yılmaz Aklar, Prof. Üstün Ergüder.
Avrupa tarafı: Eski Hollanda Savunma Bakanı Win Wan Eekelen, Prof.
Peter Volten, Prof. William Hale, Prof. Erik Jan Zürcher, Jack
Petri, Jan Dirk Blaauw, Gareth Jeankis, Michael Lake, Jan Folmer,
Dr. David Greenwood, Dr. Sami Faltas, Jos Boonstra, Merijn Hartog
ve Hollanda Büyükelçiliği Askeri Ataşesi Albay Ritske
Blomendaal.
HABER: Barkın Şık
KAYNAK: www.milliyet.com.tr