9 Mayıs 2011 Basın Özeti

Hafta sonu Mısır'ın başkenti Kahire'de Hristiyanlar ile Müslümanlar arasında yaşanan ve 12 kişinin öldüğü çatışmalar İngiltere basınında geniş yer buluyor.

Financial Times bu gelişmeyi Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından demokrasiye geçiş çabalarını rayından çıkarabilecek bir olay olarak yorumluyor. Gazete Müslümanlar ile nüfusun yüzde 10'unu oluşturan Hristiyan azınlık arasında on yıllardır bir gerilim olduğunu, ancak şiddet olaylarının Mübarek rejiminin devrilmesinden sonra daha sık görülmeye başladığını belirtiyor.

Bunun kısmen, söz konusu süreçte yaşanan güvenlik boşluğundan kaynaklandığı vurgulanmış. Ayrıca Suudi Arabistan kökenli Selefi inancının da, yeni kurulacak düzende yerini almak için daha etkin olma çabasına girdiğini hatırlatıyor Financial Times.

Mübarek sonrası Mısır'da kamu düzeninin bozulduğunu Independent da vurguluyor ve askeri yönetimin bu konuya eğilmekte isteksiz ya da yetersiz kaldığını belirtiyor. Gazeteye göre bu durum radikal İslamcıların ya da Mübarek rejimi kalıntılarının, demokrasi yolundaki kazanımları tersine çevirmek için ortamı karıştırmaya çalıştığı spekülasyonlarına neden oluyor.

Independent'a göre Mısır'da Hristiyanlar ile Müslümanlar arasındaki çatışmalarda, dünyanın dikkatinin Libya ve Suriye gibi başka noktalara kaymış olmasının da etkisi var.

İran'dan Esad rejimine destek

Bazı Batılı diplomatların, isyan hareketini bastırma konusunda İran'ın Suriye'ye yardım ettiği suçlamasını birçok gazete gibi Times da sayfalarına taşımış. İsmi açıklanmayan diplomatlara göre, bölgedeki en önemli müttefikini kaybetmek istemeyen Tahran, Suriye ordusu ve istihbaratına eğitim ve malzeme desteği sağlıyor.

Suriye'de iktidar Alevilerde olsa da, isyancıların nüfusun üçte ikisini oluşturan Sünniler olduğunu hatırlatan gazete, bu nedenle Şii İran'ın desteğinin protestoları daha şiddetlendirebileceğini belirtiyor. Suriye'nin İran için önemini ise şu satırlarla anlatmış Times:

"İran için Beşar Esad rejiminin ayakta kalması hayati önemde. Lübnan'daki Hizbullah'a silah yardımını Suriye üzerinden yapıyor ve İsrail ile dolaylı mücadelesini bu yolla yürütüyor. Şam yönetimi Tahran tarafından desteklenen Hamas'a da ev sahipliği yapıyor."

Pakistan'a yönelik suçlamalar

Usame bin Ladin'in öldürülmesinin ardından Amerika Birleşik Devletleri - Pakistan ilişkileri giderek geriliyor.

ABD Başkanı Barack Obama dün Pakistan'a çağrı yaparak El Kaide liderinin Abutabad kentindeki evde saklanmasına kimlerin yardımcı olduğunun bulunmasını istemişti.

Times başyazısında Pakistan'ı ağır bir dille suçluyor ve İslamabad'ın artık güvenilmez bir müttefik olduğunu kanıtladığını, Amerikan yardımını da haketmediğini savunuyor. Yazıda dikkat çeken satırlar şöyle:

"Pakistan yetkilileri bir haftadır, Usame bin Ladin'in ülkenin en önemli askeri akademisinden birkaç yüz metre ötede en az 5 yıl boyunca nasıl olup da fark edilmeden yaşadığını açıklamakta zorlanıyor. Üstelik Abutabad'daki evle ilgili bilgiler çoğaldıkça, Pakistan'ın ABD ile ilişkilerinin iki yüzlülüğe ve hileye dayandığı ortaya çıkıyor. Kendisini destekleyen bir ülkeye karşı bu kadar iki yüzlü davranan ülke azdır."

Independent yazarlarından Yasmin Alibhai-Brown ise, ikili oynama, yani El Kaide'ye bir yandan destek verirken bir yandan onunla mücedele eder görünme suçlamasına başka ülkeleri de katıyor. Yazıda şu satırlar dikkat çekiyor:

"Eğer bin Ladin doğru dürüst, uluslararası bir mahekeme tarafından yargılansaydı kendisinin yaratılmasındaki Amerikan parmağı konusunda bilgi sahibi olabilirdik belki. Ayrıca Suudi Arabistan, Afganistan ve Pakistan'ın ikili oyunları konusunda da."

'NATO Afrikalı göçmenleri ölüme terk etti'

Guardian bugünkü manşetinde bir özel habere yer vermiş: "NATO 61 göçmeni açlıktan ölüme terk etti."

Gazetinin ortaya çıkardığı olay Mart ayı sonlarında Akdeniz'de gerçekleşmiş. Afrika ülkelerinden 72 sığınmacıyı taşıyan gemi İtalya'nın Lampedusa adasına gitmek üzere Libya'dan ayrıldıktan sonra arızalanmış. Ancak İtalyan sahil güvenlik birimleri ve yakınlardaki bir NATO gemisi ile bağlantı kurulup yardım istenmesine rağmen gemi kaderine terk edilmiş.

16 gün açıkta bekleyen geminin 72 yolcusundan 61'inin açlık ve susuzluktan öldüğünü yazan Guardian, sağ kurtulanlardan Abu Kurke'nin şu sözlerini aktarıyor:

"Her sabah uyandığımızda yeni cesetler ile karşılaşıyorduk. 24 saat bekletip denize atıyorduk. Son günlerde kendimizde değildik. Birileri ölüyor, kalanlar da dua ediyordu."

Guardian Kuzey Afrika'da yaşanan isyan hareketleri nedeniyle deniz yoluyla Avrupa'ya kaçmaya çalışanların sayısında büyük artış olduğunu da hatırlatmış haberinde. Gazete son dört ayda 300 bin göçmenin bu tehlikeyi göze alarak denize açıldığını, geçen ay Libya'dan yola çıkan ve Avrupa'ya ulaşamayan 800 kişinin de öldüğünün tahmin edildiğini belirtiyor.

Yunanistan güven vermiyor

Financial Times manşetinde, Yunanistan'ın Avrupa Birliği'nden aldığı kurtarma paketinde revizyona gidilmesinin gündemde olduğunu duyuruyor.

Avrupa Birliği'nin Yunanistan ile yaptığı 110 milyar euro tutarındaki kurtarma planı, Atina'nın 2012 başından itibaren piyasalardan sağlıklı bir şekilde borçlanabilecek duruma gelmesini öngörüyordu. Ancak hafta sonu bir araya gelen euro kullanan ülkelerin maliye bakanlarının, Yunanistan'ın bunu başaramayacağını kabul ettiğini aktarıyor Financial Times.

Muhtemelen ek yardım gerekeceğini belirten gazete, borç geri ödemelerinde ertelemenin de seçenekler arasında olduğunu belirtiyor. Ayrıca bu gelişmenin, borç krizinin Yunanistan, İrlanda ve Portekiz'in ardından İspanya'ya yayılacağı kaygılarını kuvvetlendireceği vurgulanmış.