Batman'ın, yapılacak Ilısu Baraj Gölü'nün altında kalacak olan antik ilçesi Hasankeyf'te sürdürülen kazılarda, 13'üncü Yüzyıl'a ait yeraltı kanalizasyon ile içme suyu şebekesi gün ışığına çıktı. Hasankeyf kazılarından sorumlu Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdülselam Uluçam, Dicle Nehri'ne atık sularını önleyen filtreli kanalizasyon şebekesinin günümüzde bile olmadığını belirterek, "Atıkları önleyecek filtre sistemiyle mükemmel bir içme suyu ile kanalizasyon şebekesi Artukoğulları ile Eyyübiler döneminde yapılmış" dedi. Hasankeyf'teki tarihi eserlerin kurtarılmasına yönelik sürdürülen kazılarda 13'üncü Yüzyıl'a ait kanalizasyon ile içme suyu şebekesinin ortaya çıkarılması, kazı ekibini heyecanlandırdı. 28 kişilik kazı ekibiyle kısa bir süre önce Dicle Nehri kenarı yakınında başlatılan kazılarda önemli tarihi buluntuların gün ışığına çıktığını belirten Hasankeyf kazılarından sorumlu Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdülselam Uluçam, "Dicle Nehri'ne nazır evlerde iki dönemin kalıntıları iç içe. Hem Artukoğulları'nın hem de Eyyübi'lerin yapıtları dikkat çekici. Bu iki kültür de Selçuklu döneminin devamıdır. Evlerin havuz, havlu ve eyvan ile şömine yerleri dikkat çekici. Kazılarda şehrin kanalizasyon ile içme suyu şebekesi ortaya çıktı. Künkler içinde temiz su şebekesi yapılmış. Bir de Dicle Nehri'ni atıklardan arındıran mükemmel kanalizasyon şebekesine rastladık" dedi. Prof. Dr. Uluçam, kazılarda ortaya çıkarılan içme suyu ile atık su sisteminin mükemmel bir şekilde tasarlandığını belirtti. Prof. Dr. Uluçam, şunları söyledi: "Atık suyun toplandığı havuzları da bulduk. Kum ve çakılın bırakıldığı arıtma istemi temizlendikten sonra Dicle Nehri'ne atık sular bırakılmış. Günümüzde bile böyle bir sistem yok. Artukoğulları ve Eyyübi'lerin yaptığı bu mükemmel yapıtları belgeliyoruz. O dönemlerde bile Dicle Nehri temiz tutulmuş. Filtreden geçen atık sular daha sonra Dicle'ye bırakılıyormuş. Selçukluların devamı olan Artukoğulları ve Eyyübiler, şehrin Dicle Nehri'ne yakın bölüme örnek saray ve konutlar kazandırmış. O dönemde bile her türlü yaşam standartlarına sahip konut yapılmış. 24'ü işçi 8'i mimar ve arkeologdan oluşan ekiple belgeme çalışmalarımız sürüyor." Bu yıl 2.5 milyon liralık bütçeyle Hasankeyf'te kazılmayan yerlerde kazı çalışmalarına ağırlık verdiklerini belirten Prof. Dr. Abdülselam Uluçam, 15 günlük kazı çalışmalarında Romalılar dönemine ait seramik kandillerin diğer kültürlerde de devam edildiğini tespit ettiklerini söyledi. Seramik kandil figürlerinin Selçuklular döneminde mezar taşlarında da yer aldığına işaret eden Prof. Dr. Uluçam, "Hasankeyf'te Romalılar döneminde diğer kültürlere de uzanan seramik kandillerin bulunduğunu tespit ettik. Selçukluların devamı Artukoğulları ve Eyyübi'lerde seramik kandil geleneği sürmüş. Yeni bulduğumuz tarihi eserler arasında seramik kandile de rastladık. Ayrıca mezar taşlarında da kandil figürleri dikkat çekici" dedi.