50 yıldır saklanan konuşma

Eski SSCB’nin liderlerinden Nikita Sergeyeviç Kruşçev’in, Rusya Komünist Partisi’nin 20. kurultayında sunduğu Stalin’i kınayan raporu ve kurultayda yaptığı konuşması, 50 yıl sonra kamuoyuna açıklandı.

Rusya Federal Arşivi’nde "50 yıl gizlidir" mührü bulunan bu rapor, Rusya Devlet Tarih Müzesi’nde açılan bir sergide yer aldı. Eski SSCB’yi uzun yıllar yöneten ve milyonlarca insanın ölümüne imza atan Stalin’in "Kutsal lider" gibi değerlendirilmesi ve tüm insanlardan üstün tutulmasının kınandığı raporda, "Tek Adam" sistemin sonuçları hakkında kurultay delegelerine bilgi verildi.

Stalin’in ölümünden sonra SSCB lideri seçilen Kruşçev, kurultayda yaptığı ve üzerindeki yasağın kaldırıldığı meşhur konuşmasında, şunları kaydetti:

"Stalin’in ölümünden sonra biz on binlerce insanı cezaevlerinden çıkardık. Kendi dostlarımızı kurtardık. Bu insanlar on yıllar boyunca kendilerini partiye (Komünist Partisi) adadılar, savaşlara katıldılar.

Biz neden susmalıyız? Eğer susacak olsaydık, neden onları hapishanelerden çıkardık?" Stalin yönetimi dönemini bir "facia" olarak adlandıran Kruşçev, şöyle dedi:

"Bu facianın suçlusu Stalin’dir. Elbette Stalin’dir. Biz yoldaş Lenin’in ölümünden az önce yazdığı yazıları yayınlamak istiyoruz. Bu yazılarda yoldaş Lenin de, Stalin’in görevini suiistimal edebileceği uyarısında bulunarak, Stalin’in çok kaba biri olduğunu ve yoldaşlarla çalışamayacağını vurgulamıştı." Raporda, Stalin’in işlediği birçok suçu açıklayan Kruşçev, özellikle birçok parti yöneticisinin Stalin tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden öldürülmesini kınayarak, "Stalin olmasaydı 2. dünya savaşı da olmazdı" görüşünü savundu.

Kruşçev’in hazırladığı raporun sonunda da, Stalin’in bir devrimci olmadığı savunularak, "O, her zaman takip edilme ve casus korkusuyla yaşayan biriydi" ifadeleri kullanıldı.

Eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. kurultayının 50. yıldönümü dolayısıyla açılan sergide, dönemin lideri Nikita Kruşçev’in Komünist Parti üye kimliği, şapkası, kalemi ve özel eşyalarının yanı sıra kurultaya ait çok sayıda belgeye yer verildi.