43. Mersenne sayısı bulundu

Missouri Üniversitesi'nden matematik profesörleri Curtis Cooper ve Stephen Boone 43'üncü Mersenne asal sayısını buldu. İki bilim adamının bulduğu sayı 9 milyon 152 bin 52 basamaklı.

'2 üzeri 230,402,457 eksi 1' olarak yazılan sayı şu ana kadar bulunan en büyük asal sayı unvanını eline geçirdi.
 
2005'in şubat ayında bulunan 42'nci Mersenne asalı 7 milyon 816 bin 230 basamaklıydı ve '2 üzeri 225,964,951 eksi 1' olarak yazılıyordu.
 
10 milyon basamağa ödül
 
Mersenne asal sayıları, adını 17'nci yüzyılda bu tür sayılar üzerinde ilk olarak çalışmaya başlayan Fransız matematikçi Marin Mersenne'den alıyor.
 
'Electronic Frontier Foundation' isimli bir vakıf, 10 milyon haneli Mersenne asal sayısını bulana 100 bin dolar ödül verecek. Binlerce bilgisayarın birleşmesiyle, bir bilgisayarın binlerce yılda yapacağı hesaplar, çok daha kısa sürede yapılabiliyor.
 
Kodlamada kullanılıyor
 
GIMPS (Great Internet Mersenne Prime Search) adı verilen bir proje için gönüllü olarak çalışan 60 bin kişi arasında olan Cooper ve Boone, en büyük asal sayıyı bulmak için kendi bilgisayarının yanı sıra yaklaşık 700 bilgisayardan oluşan bir ağdan yararlandı.
 
İki bilim adamının Bull NovaScale 6160 HPC 16 Itanium2 1.5 GHz CPU işlemcili bilgisayarında bulunan sayının asal sayı olduğunu ispat etmek beş gün sürdü. Şifreleme açısından büyük önem taşıyan asal sayılar, kırılamayacak kodların yaratılmasında kullanılabiliyor.
 
Cooper ve Boone'un bulduğu 43'üncü Mersenne asalı, GIMPS projesinin başlamasından beri dokuzuncu rekor oldu.
 
İlginç rakamlar
 
Bilgisayar ekranına hiç boşluksuz 2 bin 700 kadar karakter sığıyor. Bu durumda yeni bulunan sayı ancak 3 bin 389 ekran sayfasına sığıyor ve çıktı almak için yaklaşık sekiz top kağıt gerekiyor.
 
Yeni asal sayı yan yana yazılması durumunda 35 kilometre uzunluğa erişiyor ve elle yazmak en iyi ihtimalle yedi hafta sürüyor.
 
Sayıların temel yapı taşları
 
Asal sayılar uzun yıllardır matematikçilerin ilgisini çeken konuların başında geliyor. Sadece bire ve kendine bölünebilen birden büyük tam sayılara asal sayılar deniliyor. 2, 3, 5, 7, 11 ilk asal sayılar.
 
Asal sayılardan daha nadir olan Mersenne asalları ise '2 üzeri P eksi 1' olarak ifade ediliyor. En küçük Mersenne asal sayıları 3, 7, 31, 127... Mersenne asal sayıları, sayıların temel yapı taşları olarak görülüyor.
 
İlgilenenler için
 
GIMPS projesi