30 Eylül İngiltere basın özeti

Times gazetesinde yer alan haberde Rusya'nın Suriye'ye en gelişmiş bombardıman uçaklarını gönderdiği belirtiliyor.

Tom Parfitt ve Will Pavia'nın kaleme aldığı haberde Rusya'nın Esad'ın güçlü olduğu Lazkiye'deki hava üssüne 6 adet Su-34 uçak gönderdiği yazıyor.

Haberde Rusya'nın artan askeri yapılanmasının Rusya'nın Esad'ı desteklemek istemesinden kaynaklandığı ve bunun Washington'ı endişelendirdiği, neticede ABD'nin Esad'ın gitmesinden yana olduğu ifade ediliyor.

Lazkiye'den bildiren Suriyeli bir aktivist, Su-34'lerin 28 ve 29 Eylül tarihlerinde üsse vardığını bildiriyor. Üsse yaklaşmanın bile yasak olduğunu belirten aktivist, idarenin tamamen Rusların elinde olduğunu, yalnızca çalışan bazı üst düzey Suriyeli personel ve uzmanlar bulunduğunu kaydediyor.

Gazeteye konuşan International Institute for Strategic Studies adlı kuruluştan askeri hava sahası uzmanı Douglas Barrie, Su-34'lerin üsse indiğini teyit edemiyor ama Suriye'ye gönderilmesinin anlamlı olduğunu belirtiyor.

Barrie "Su-34 uzun menzilli bir uçak. Rusların ürettiği bazı son model füzeler de hava ekibine entegre uyumlu hale getirilmiş. Eğer IŞİD'in merkezin ya da silah dpoladıkları yerleri vurmak isterseniz, bu uçaklar istediğiniz şekilde yapmanızı sağlayacaktır" değerlendirmesinde bulunuyor.

Alzheimer hastalarına yeni umut

Financial Times'ın ilk sayfasına taşıdığı habere göre anıları kodlayan implantın Alzheimer hastalarına umut olabileceği belirtiliyor.

Buna göre implant zayıflayan beyine yerleştiriliyor ve yakın hafızasını kaybedenlerin anılarını kodluyor.

İmplant Southern California Üniversitesi ile Wake Forest Baptist Tıp Merkezi'nin işbirliği ile yürütülen çalışmada üretildi. Beyne yerleştirilen bir dizi elektrotta bilgisayar algoritması kullanıldı. Algoritma, beyindeki sinyalleri taklit ediyor ve böylece kısa dönem anılara dönüştürüyor.

İmplantın fare ve maymunlarda denendiği ve olumlu sonuç verdiği belirtiliyor.

Daily Telegraph gazetesinde yer alan haberde Amerika'nın Esad'ın varil bombalarını atmaması konusunda Rusya ile anlaştığı yazıyor.

Gazete, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nın Rusya ve İran'dan, Esad'ı sivil ölümlerine son vermeye zorlamalarını istediği belirtiliyor. Kerry, Esad varil bombaları kullanmayı bırakırsa kendilerinin de taviz verebileceğini söylüyor.

Kerry'nin açıklamalarının ABD'nin Suriye konusundaki diplomasisine ışık tuttuğunu belirten gazete, Esad'ın geçiş sürecinde görevine devam etmesi halinde ABD'nin Rusya ve İran'ı "müttefiklerinin en kötü yönlerini törpülemeye zorladığını" kaydediyor.

'Kürtler IŞİD'in ikmal hattını kesmeye çalışıyor'

Independent gazetesinde bugün gazeteci Patrick Cockburn'ün Irak Kürdistan Özerk Yönetimi'nin başkenti Erbil'den kaleme aldığı Kürtlerle ilgili bir haber yer alıyor.

Cockburn, Kürtlerin Türkiye'nin sınırında IŞİD'in ikmal hattını kesmeye çalıştığını bunun için de IŞİD'in dış dünyayla tek bağlantısı olan Türkiye sınırındaki Cerablus'u ele geçirmeye odaklandıklarını yazıyor. Cockburn bu senaryonun Türkiye'nin Suriye'ye müdahalesini kışkırtabileceğini belirtiyor.

Suriye konusunda Obama ve Putin'in bir uzlaşmaya varamadığını kaydeden Cockburn, bunun IŞİD için "iyi haber" olduğunu söylüyor. Gazeteci, IŞİD'in son 18 aydır düşmanlarının dağınıklıklığı ve birbirleriyle çatışması sayesinde kurtulduğunu ve yayıldığını belirtiyor; bu durumun devam edeceğe benzediğini kaydediyor.

Yazıda şu ifadelere yer veriliyor:

"Suriye ve Irak'taki olaylar diplomasiden ziyade savaş alanında yaşananlara göre şekillenecek. Halifelik ilan eden örgüt bazı yerlerde sıkıştırılırken, bazı yerlerde ise ilerlemeye devam ediyor."

"IŞİD'in 2014 yazında başlattığı başarılı kampanyasının ardından ciddi anlamda yenilgiye uğradığı yerler bugün Suriye ve Irak'taki Kürtlerin elinde bulunuyor."

"Irak Kürtleri 2014 yazında kaybettikleri toprağın çoğunu geri aldılar ancak Arap nüfusun yoğun olduğu bölgelere ilerleyeceğe benzemiyorlar."

"IŞİD için en önemlisi, Suriyeli Kürtlerin ABD'nin hava desteğiyle Kobani'de kendilerini yenmesiydi. Suriyeli Kürtler şu anda Kobani'nin Türkiye sınırına geçiş hatları hariç neredeyse tamamını kontrol ediyor."

'IŞİD'in dış dünyayla bağlantısı kesilecek'

"Kürt liderler Cerablus'taki son geçiş hattını bu yılın sonuna kadar ele geçireceklerini ve böylece IŞİD'in dış dünya ile bağlantısını keseceklerini söylüyor."

"Geçen yıl ABD öncülüğündeki koalisyon tarafından yaklaşık 7 bin hava saldırısına hedef olan IŞİD'in hala saldırı kapasitesi bulunuyor. Kuzey Irak ve Suriye'deki Kürtler örgüte karşı başarılı olurken, hem Suriye hem de Irak ordularının yaptığı saldırılar olumsuz sonuçlandı."

"Ocak 2014'te Bağdat'ın 60 mil (yaklaşık 100 km) batısındaki Felluce'yi ele geçiren IŞİD; ABD, İran ve diğer ülkelerin karşıtlığına rağmen şehri hala elinde tutuyor. Irak'ta IŞİD2in üzerinde yeterince baskı kurulmaması örgütle Suriye'de savaşılmasına neden oluyor ve Fransa ile İngiltere'nin ABD öncülüğündeki koalisyona katılmasından daha önemli bir askeri gelişme teşkil ediyor."

"IŞİD 22 Mayıs'ta Palmyra'yı ele geçirerek ve Şam'ı ülkenin kuzeyine bağlayan M5 otoyoluna rahatsız edici derecede yakınlaşarak, Suriye ordusuna karşı önemli mesafe kat etti."

"Yine de militanların muhtemelen başkenti, Hama'yı, Humus'u ya da Halep'in Suriye hükümetinin elinde bulunan kısmını alacak gücü yok."
"Rusya 'büyük güç' statüsü kazandı"

Yazı şu ifadelerle sürüyor:

"IŞİD veya El Kaide benzeri grupların Beşar Esad'ı devirmesi halinde Rusya, İran, Irak ve Lübnan Hizbullahı'nın kaybedecek çok şeyi var. Amerikalıların uyarısı üzerine geçen hafta Irak, İran ve Rusya istihbarat paylaşımına dair bir anlaşma imzaladılar."

"ABD ile devam eden uyuşmazlıklara rağmen Rusya, Suriye krizi sonucunda eski pozisyonuna benzer şekilde bir 'büyük güç' statüsü kazandı."

"Şii nüfusun yoğun olduğu İran ve Irak da, Suriye'deki radikal Sünni örgütleri engellemek için ellerinden geleni yapacaklarını açıkladılar."

'Türkiye müdahalesini kışkırtabilir'

"Şu anda hem Irak hem de Suriye'de askeri bir çıkmaz söz konusu. Ancak IŞİD yakın zamanda dış dünya ile bağlantısını kaybedebilir. Örgütün askeri olarak en büyük düşmanı olan Suriyeli Kürtler ve onların örgütlediği Halk Savunma Birlikleri (YPG). Suriye'deki Demokratik Birlik Partisi (PYD) Dışişleri Bakanı Amina Ossi, YPG'deki asker sayısının 50,000 olduğunu; 3,000'inin ise savaşta öldüğünü söylüyor."
'YPG'nin başarılı olması Türkiye müdahalesini kışkırtabilir'

Cockburn, YPG'nin Cerablus'u ele geçirmesinin bir Türkiye müdahalesini kışkırtabileceğini belirtiyor:

"YPG'nin rakamları yüksek görünüyor ancak birlik Kobani, Haseke ve Tel Abyad'da bu sene IŞİD'e karşı önemli zaferler kazandı. Bu durum, geçmişte IŞİD'i tolere ettiğinden ya da desteklediğinden şüphelenilen Türkiye tarafından öfkeyle karşılandı. Türkiye'nin Suriye'yle sınırı 550 mil (yaklaşık 900 km) uzunluğunda. Sınırın diğer yakasının yarısından fazlası Suriyeli Kürtler tarafından kontrolm ediliyor. Türklerin açısından daha da kötüsü, PYD ve YPG'nin aslında PKK'nın Suriye kolu olması. Dün de Türk hükümeti Irak'ta 30 Kürt militanı öldürdüğünü açıkladı."

"Sınırında PKK tarafından yönetilen, iyi silahlanmış ve askeri olarak ABD ile ittifak içinde olan bir yönetim çıkması; Türkiye açısından Suriye'deki çatışmadan doğabilecek en kötü sonuç olur."

"Suriyeli Kürtler artık Fırat'ın batısına saldırılar düzenleyerek IŞİD'in Türkiye sınırındaki son geçiş hattı Cerablus'u almak ve Kürtlerin yönetimindeki Afrin'e bağlamak istiyorlar. PYD lideri Salih Müslim'in danışmanı Sihanouk Dibo, Independent'la Kamışlı'da yaptığı röportajda 'Biz yalnızca Kobani ile Afrin arasındaki bölgeyi özgürleştirmeyi ve Rojava'yı birlik haline getirmeyi düşünüyoruz' dedi."

"Bu IŞİD ve bölgedeki El Kaide klonları açısından kötü bir yenilgi olacaktır ve aynı zamanda bir Türkiye müdahalesini de kışkırtabilir. Suriye'deki çatışma bölgede istikrarsızlığın yayılmasına neden oluyor."