29 Temmuz 2013 İngiltere Basın Özeti

İngiltere’de yayımlanan gazetelerin başyazılarında ve dünya sayfalarında Mısır’daki gelişmeler geniş yer buluyor.

Daily Telegraph, devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi taraftarı Müslüman Kardeşler hareketi taraftarlarına yönelik müdahale sırasında 100’den fazla kişinin hayatını kaybetmesini, “Yine eşiğin kenarında” diye yorumluyor.

Aslında bu benzetme, Mısırlı liderleri ülkeyi “eşikten geri çekmeye” çağıran ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’den ödünç alınmış.

Washington, Londra ve Paris’ten hakkında ateş püsküren açıklamalar duyulan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın halen görevde olduğuna dikkat çekilen başyazıda şöyle deniyor: “Artık Batı’nın Mısır’daki veya bölgenin herhangi bir yerindeki gelişmeler üzerinde ciddi bir etkisi olmadığına ilişkin aşikar bir hissiyat var.”

Başyazıda, Mısır’daki gelişmelerle, 1991’de İslamcı hükümetin ordu tarafından devrildiği Cezayir’deki gelişmeler arasında benzerlik kuruluyor.

10 yıl süren bir iç savaşa sürüklenen Cezayir’de 100 binden fazla kişinin hayatını kaybettiğini hatırlatan Daily Telegraph, Müslüman Kardeşler’in barışçıl bir hareket olmasına karşın, Sina Yardımadası’ndaki silahlı İslamcı militanların her an devreye girebileceği uyarısı yapıyor.

Başyazıda, Kerry’nin söylemin ötesine geçmesi tavsiye edilerek, “Amerikalılar Kahire’deki ordunun iplerini elinde tutuyorsa çok geç olmadan onları çekmeliler” deniyor.

Times gazetesinde, Amerikan yönetimine daha açık çağrılar yer alıyor.

Başyazıda, 2011’de Hüsnü Mübarek rejiminin halk hareketiyle devrilmesinin ardından yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Muhammed Mursi’nin bu kez ordu tarafından devrilmesinin ülkedeki kutuplaşmayı artırdığına dikkat çekiliyor.

Müslüman Kardeşler karşısında Selefi İslamcıları destekleyen Suudi Arabistan ve Kuveyt gibi ülkelerin 3 hafta önceki darbenin hemen ardından Mısır’a 12 milyar dolar sağladığına işaret eden Times, en kalabalık Arap ülkesine Batı yardımlarının sürdürülmesi gerektiğini savunuyor.

Gazetede makalesi yayımlanan Prospect dergisi editörü Bronwen Maddox ise tam tersi görüşü savunuyor: “(ABD Başkanı) Obama daha fazla ölüm olmadan Mısır’a yardımı durdurmalı.” Makalede, büyük miktarda Amerikan yardımı alan Mısır ordusu, ülkeyi iç savaşa sürüklemekle suçlanıyor.

Hem Mursi’nin göreve döndürülmesini isteyen Müslüman Kardeşler’in mesken tuttuğu Adeviyye Meydanı’ndan, hem de Mursi karşıtı kalabalıkların bulunduğu Kahire meydanlarından muhabirlerinin aktarımına yer veriyor Times.

Haberlerde, Mursi’ye karşı milyonlarca kişiyi sokaklara döken Temerrüd hareketinin de, 2011’deki devrimde lağvedilen “siyasi polis” teşkilatının yeniden kurulmasından kaygı duyduğu belirtiliyor.

Guardian’ın başyazısında, “Güvenlik güçleri her ateş açtığında, düzeni ve sosyal huzuru geri getirme misyonlarının inandırıcılığı azalıyor” ifadeleri kullanılıyor.

Mursi’yi görevden uzaklaştıran Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı General Abdülfettah el Sisi’nin 6 ay önce Mursi’ye “projesinin işlemediğini söylediğini” hatırlatan Guardian, bir ordu liderinin Cumhurbaşkanı’na ne yapacağını söyleme hakkı olamayacağını vurguluyor.

Gazeteye göre, krizden çıkışın yolu Müslüman Kardeşler liderlerini serbest bırakıp bir uzlaşma aramak ve muazzam kaynaklara sahip olan ordunun toplum içindeki rolünü azaltmak.

El Cezire televizyon kanalının eski Genel Müdürü Wadah Khanfar ise gazete için kaleme aldığı makalede, “Tüm siyasi oyuncular derin devletin eskiyi geri getirme girişimlerini engellemek için harekete geçmeli” diyor.

Suriye’deki katliama kınama

Mısır’da “siyasi polisin” devreye girmesinden endişe duyulduğunu aktaran bir başka gazete Financial Times.

Gazetenin Suriye ile ilgili haberindeyse, başlıca muhalefet gruplarını çatısı altında toplayan Suriye Ulusal Konseyi’nin, silahlı isyana katılan El Kaide bağlantılı grupların işlediği söylenen bir katliamı kınadığına dikkat çekiliyor.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin, Halep civarında 150 civarında güvenlik görevlisinin İslamcı militanlar tarafından katledildiği aktarılan haberde, Suriye devlet medyasının ise öldürülen bu kişilerin sivil olduğunu aktardığı belirtiliyor.

Ruhani yemin edecek

Financial Times’ın başyazısında, İran’da yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin bu hafta yemin ederek göreve başlayacağı dile getiriliyor.

Başyazıda, Ruhani’nin yemin etmesiyle birlikte, bazı Batı ülkeleri tarafından atom bombası edinmeye çalışmakla suçlanan İran’ın nükleer programı konusunda yoğun bir diplomasi sürecine girileceği kaydediliyor.

Financial Times, daha ılımlı olduğu söylenen Ruhani’nin başa gelmesinin, İran’da yeni bir yönelimin göstergesi olabileceği belirtilerek, Batı ülkelerinin bunu değerlendirilmesi tavsiye ediliyor.

Müslümanlara yönelik sladırılar

Independent gazetesindeki bir haberde, Londra’da Mayıs ayı sonunda bir askerin İslamcı olduğu söylenen iki saldırgan tarafından öldürülmesinin ardından Müslümanlara yönelik saldırıların arttığı ifade ediliyor.

Haberde, hükümetin bıçaklama ve camileri bombalama gibi “terör eylemlerini” gereken ciddiyetle ele almadığına yönelik eleştirilere yer veriliyor.

25 yaşındaki bir Ukraynalının yaşlı bir Müslüman olan Mohammed Saleem'i bıçaklayarak öldürdüğü iddiasıyla tutuklandığı belirtilen haberde, İngiltere Müslüman Konseyi’nin “kırmızı çizginin aşıldığı” yönündeki uyarısı aktarılıyor.