28 Eylül İngiltere basın özeti

Bugün İngiliz basınında Suriye'deki gelişmeler ve Birleşmiş Milletler'deki Genel Kurul haberleri öne çıkıyor.

Times gazetesinde yer alan haberde, "Rusya'nın oyunun kurallarını değiştiren askeri takviyesinin Esad'ı umutlandırdığı" belirtiliyor.

Haberde şu ifadeler öne çıkıyor:

"Esad'ın Alevi azınlığının en önemli yeri Lazkiye'de Ruslar daha sık göze çarpıyor. Lazkiye Basil Esad havaalanının yakınlarında yaşayan Ahmet, 'Her sabah 6-7 arası bazı Rus uçaklarının uçtuğunu görüyorum ve gerçekten daha iyi hissediyorum' diyor. Bu havaalanı, Rusların Suriye'deki yeni operasyonlarının üssü oldu."

"Bu yılın başından beri Esad karşıtı koalisyon güç kazanmıştı, IHS Jane askeri yayın kuruluşunun analizlerine göre Esad'ın Suriye'deki toprakların yüzde 17'sinden azını kontrol ettiği hesaplanmıştı. Temmuz'da hükümet askerleri, Suudi Arabistan, Türkiye ve Katar tarafından desteklenen İslamcı muhalif gruplar tarafından İdlib'den çıkarılmıştı."

"Rejim ayrıca Şam'ın kuzeyinde de IŞİD'e karşı toprak kaybediyordu ve rejimin karşı tarafı yenmesi giderek daha da imkansız görünüyordu."

"Muhalif grupların komutanları ilerleyişlerinin durduğunu söylüyor. İslami örgüt Ahrar el Şam'ın komutanı Hüssam Salamah 'Son dönemde Rus keşif uçaklarının İdlib üzerinde dolandığını gördük ve her an bir Rus hava saldırısı olabilir' diyor."

"Rusya askeri müdahalesinin IŞİD'e yönelik olduğunu söylese de, Royal United Services Institute'dan analistler Rus uçaklarının Suriyeli muhalif örgütleriyle karşılaşacakları yerlere yerleştirildiğine dikkat çekiyor."

"Rusya'nın Suriye'ye gönderdiği güçler Esad'ın güçsüzlünü dengelemeye yönelik. Yakın hava desteği sağlayacak uçakların gönderilmesi, helikopterler ve teçhizat; muhaliflerin daha fazla ilerlemesinin önüne geçecektir. Rus kuvvetleri rejimi desteklerken, sahada kanlı bir çıkmaza girmeyecektir. Putin'in bir sonraki hamlesi, IŞİD'e karşı mücadelenin Esad'ı dahil edebileceği ve etmesi gerektiği olacak."

'Rusya Esad'ın kalışını kutluyor'

Daily Telegraph gazetesinde ise "Rusya, Batı'nın IŞİD'e karşı mücadelede Esad'ın kalmasına izin vermesini kutluyor" başlıklı bir haber yer alıyor. Haberde İngiltere Başbakanı David Cameron da dahil Batılı liderlerin, en azındna şimdilik Esad'ın görevde kalması yönündeki kararını Esad yanlılarının sevinçle karşıladığı yazıyor.

Cameron, Suriye'deki iç savaşa siyasi bir çözüm bulunması yolunda Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın oluşturulacak geçici hükümette rol almasının mümkün olduğunu söylemişti.

Almanya ve ABD'nin de Esad'ın kalması ihtimalinden bahsettiğini hatırlatan gazete, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'ün de Suriye'yi Rusya ile konuşmaya hazır olduğu sözlerini vurguluyor.

Katalonya seçimi: Oyunun kurallarını değiştirdi

Independent gazetesinde ise Katalonya'daki seçime geniş yer veriliyor. "Bağımsızlık günü?" başlıklı haberde Katalonya'daki ayrılıkçı ittifakın kazandığı zaferin 2017'de Madrid'den ayrılma kampanyasını teşvik edeceği yazıyor.

Gazete, ülkenin en zengin bölgesi Katalonya ile merkez hükümet arasında uzun zamandır süren siyasi çekişmenin dün yeni bir boyut kazandığını belirtiyor. Buna göre dün bağımsızlık yanlılarının mecliste koltukların çoğunu alması, İspanya'dan ayrılma teklifini başlatan bir süreç.

Zaferin Katalonya'nın ayrılıkçıları için 2017'te tek taraflı bağımsızlık ilanına giden yolda yeşil ışık olduğunu kaydeden gazete, iki partiden oluşan "Hep Birlikte Evet'e" adlı bağımsızlık yanlısı koalisyonun meclisteki 135 koltuktan 72'sini aldığını bildiriyor.

Gazetenin İspanya'dan bildiren muhabiri Alistair Dawber, "Bağımsızlık için erken olduğu ancak bu zaferin oyunun kurallarını değiştirdiği" yorumunda bulunuyor.

Dawber'in değerlendirmesinde şu ifadeler öne çıkıyor:

"Yasal olarak geçerli bir referandum yapılması, bağımsızlığın ilanından çok daha fazla insanı tatmin eder. İspanya'da 3 ay sonra genel seçimler olacak. Yeni Katalan parlamentosu da muhtemelen bu seçimleri bekleyecek, kimin gücü elinde tutacağını görecek ve ardından bağımsızlık mevzusunu gündeme getirecek."

"Ama İspanya Anayasası ayrılmanın neredeyse imkansız olduğunu söylüyor: Dolayısıyla ortada aşılması gereken büyük hukuki ve siyasi engeller var."

"Dün akşamki sonuçlar Junts oek Si ittifakına bağımsızlık konusunda bastırması için hukuki olanak sağlamıyor. Bağımsızlık yanlısı partilere oy veren çoğu kişi de gerçekten bir boşanmaya tanık olmak istemiyor - özellikle de bu Avrupa Birliği'nden ayrılma anlamına geliyorsa. Bağımsızlık yanlısı partiler seçimi kazanmış olabilir ama referandum halinde oyları yüzde 50'nin altına düşebilir."

"Ancak Aralık ayında İspanya'yı kim yönetmeye başlarsa, yalnızca Anayasa'nın arkasına sığınması mümkün olmayacak. İnsanların iradesini yok sayan bir anayasa kaybetmeye mahkumdur."

FT: IŞİD Türkiye'deki gizli faaliyetlerini artırdı

Financial Times gazetesinde yer alan bir haberde, IŞİD'in halifeliğini kuvvetli tutmak için gözünü dışarıya diktiği belirtiliyor.

Savunma ve Güvenlik Editörü Sam Jones'un kaleme aldığı yazıda, örgütün etkisini yurtdışında artıracak bir dış politika izlemeye başladığı belirtiliyor. Batılı istihbarat yetkililerine göre IŞİD'in yeni dış politikasının yeni topraklar elde etmek, komşularında istikrarı bozmak ve uzaktaki düşmanlarına terör ihraç etmek.

IISS adlı düşünce kuruluşunun uluslarüstü tehditler bölüm başkanı Nigel Inkster, "IŞİD'in şu anda dışarıya açılma ve düşmanlarını vurabilme kapasitesinin önemi hakkında dikkatlice düşündüğüne dair bazı işaretler var" diyor. IŞİD'in dışarıya saldırılarla ilgili bir departman oluşturduğunu kaydeden Inkster, Siber saldırı gibi konular üzerine düşünüyorlar. Eski El Kaide'ye özgü modellerin yanı sıra yeni alanlarda da atılımlar yaptıklarını görüyoruz" ifadelerini kullanıyor.

Bir başka Batılı istihbarat yetkilisi ise IŞİD'in 3 uluslararası hedefe yöneldiğini söylüyor. Buna göre örgüt Türkiye, Lübnan ve Suudi Arabistan'da istikrarı bozmak için hücre yapılanmasına gidiyor ve gizlice kaynakları güvence altına alıyor. Son olarak ise Avrupa ve başka yerlere yönelik daha dikkatlice planlanmış saldırılar hedefliyor.

Institute for the Study of War'dan terörizmle mücadele analisti Harleen Gambhir, IŞİD'in evrensel eylemler yapabilmek için kapasitesini artırdığını söylüyor, "Koalisyon daha çok Suriye ve Irak'a odaklanmış durumda ancak buna bölgesel bir resim olarak bakmalıyız" diyor.

Gazete IŞİD'in özellikle Türkiye'nin sınır kontrolünü kaybetmesi üzerine ülkedeki gizli operasyonlarını artırdığını yazıyor. Haberde Türkiye'nin kaynak ve askeri teçhizat gibi şeylerin tedariği için temel güzergah olduğu; cihatçıların Türkiye bağlarını sürdürmesinin kendileri için hayati önemi olduğu vurgulanıyor.

Ancak IŞİD karşıtı koalisyondaki Batılı ülkeler için öncelikli sorunun uzun mesafeli yerlere düzenlenmesi planlanan saldırılar olduğu belirtiliyor.