2015 genel seçimleri sonuçları için olay anket yorumu

İNTERNETHABER.COM-  2015 genel seçimleri sonuçlarına ilişkin çarpıcı tahminler ve anket sonuçları ortaya koyan KONDA Araştırma Şirketi'nin Genel Müdürü Bekir Ağırdır, parti aday listelerinin aritmetiği değiştirecek nitelikte olmadığını, sonucu MHP ve HDP'nin belirleyeceğini ileri sürdü.

7 Nisan Salı günü partilerin aday listelerini YSK'ya teslim etmesiyle, seçim sürecinin kritik bir eşiği daha geçildi. KONDA Araştırma Şirketi Bekir Ağırdır, T24'te yer alan bugünkü yazısında partilerdeki, aday isimlerinin seçmen gözünde 'önemli' olup olmadığını sorguladı.

SEÇMEN DAVRANIŞI: VATANDAŞ ADAYLARIN KİM OLDUĞUYLA İLGİLENİYOR MU?

Ağırdır, seçmen davranışını analiz ettiği yazısında, içinde bulunduğumuz sürecin ve toplum algısının 'bireyselleşerek kitleselleşme süreci' içerisinde ilerlediğinin altını çizerek  '(...) bizim gibi son derece kutuplaşmaya ve gerilim üretmeye yatkın siyaset kültüründen de beslenince adayların kim olduğu giderek önemini kaybediyor. Nitekim bir yıl önceki yerel seçimlerde de gördük. Yerel seçim gibi yerel sorunların, çözümlerin ve isimlerin öne çıkması gereken bir süreçte bile oylar adaylara değil partilere verildi. Bu nedenle adayların isimleri temel belirleyici değil. Seçmenin yalnızca yüzde 10’u adayın kimliğine bakıyor.' ifadelerini kullandı. Ağırdır, 'seçmenin adayın kim olduğuna çok da bakmadığı' , aksine "tek tek isimlerden daha çok listenin genel havası seçmende bir algı ve imaj oluşturuyor" tezini bu görüşlerle savundu.

 

İşte Ağırdır'ın o yazısında yer alan 'partilerin adayları ve 2015 seçimleri' analizi:

AK PARTİ LİSTESİ

AK Parti listesine dair merak ettiğim şey, hangi liderin ağırlığını taşıdığı ve Ak Parti’nin değişim arzusunun ne yöne doğru olduğu idi. Ak Parti bir yandan kurucu lideriyle çekişiyor ve ortak aklı ile siyasi lideri arasında sıkışıyor ve bocalıyor. Öte yandan üç dönem kuralı nedeniyle zorunlu hale gelmiş kadro değişikliği ihtiyacı var. Ama asıl 12 yılın yorgunluğu ile program ve kadro bakımından yenilenme ihtiyacına partinin nasıl cevap üreteceği listelere yansıyacaktı.

 

"DEĞİŞİM ZORUNLULUĞU AÇISINDAN SIKINTILI"

Listenin genel havası parti ile siyasi lideri arasında bir mutabakat oluşturulduğu izlenimi veriyor bana. Ama değişim zorunluluğu açısından bakılınca da sorunlu görünüyor. Parti kendi davasına inanmış kadrolara doğru sıkışmış, önceki dönemlerin geniş koalisyonunu arama çabası görünmüyor. Geleneksel siyasi damarın dışından, yeni diye sunulan belki 20-30 isim var ama bu isimlerin yalnızca üçte biri seçilebilir yerlerde. Ne geniş koalisyon arayışı var ne de “sonradan Ak Parti’lilerin” umduğu ön sıralar var. Ak Parti “yeni”den beslenmeyi değil, yenileri sos yaparken kendi geleneksel siyasetine ve teknokratlara yaslanmayı tercih etmiş görünüyor.

CHP LİSTESİ: DEĞİŞİM Mİ DENGE Mİ?

CHP listesinin “değişim mi denge mi” ikilemindeki tercihin ne olacağı ve bu tercihe bağlı olarak CHP’nin yeni bir iddia üretip, üretmeyeceği sorusu önemli idi. CHP listesinin bende uyandırdığı genel izlenim, 7 Haziran’a dönük bir iddiadan çok 8 Haziran ve sonrasının parti içi dengeleri düşünülmüş. Son üç yılda partide Genel Başkan Yardımcılığı görevi bile verilmiş, ya da partinin geleceğine dair kişisel veya fikirsel iddiaları olan isimler ve hatta bazıları bizzat parti liderinin davet ettiği bazı isimler listede yok. CHP’nin önseçimden gelen isimlerinin ürettiği heyecan potansiyeli merkezden yazılanlar ile frenlenmiş bir hava var.

 

MHP LİSTESİ: SİYASİ VE TEKNİK KAPASİTEYİ ARTTIRMA HEDEFİ

MHP listesi, partinin iktidar iddiasının ya da değişim hedefinin olmadığını ama parlamentoda siyasi ve teknik kapasitesinin, ağırlığının artırılmasının hedeflendiğini gösteriyor.

 

EN ÇOK MERAK EDİLEN LİSTE: HDP

En çok merak edilen liste belki de HDP listesi idi. HDP’nin bir yandan Türkiyelileşmek, bir yandan da “yeni hayat” iddiasını taşıyacak liste yapıp, yapamayacağı önemliydi. HDP adayları farklılıkları temsil açısından anlamlı çeşitlilikte olmakta beraber “yeni hayat” iddiasında eksik izlenimi veriyor denebilir. Ama listenin en anlamlı tarafı kadın aday ağırlığı bana göre. Aynı zamanda il, il bir strateji oluşturulmaya çalışıldığı anlaşılıyor.



"SEÇİMLERİN SONUCUNU MHP VE HDP BELİRLEYECEK"

Seçimlerin sonucunu esas itibariyle iki büyük parti değil MHP ve HDP belirleyecek. Seçim sisteminin, seçim aritmetiğinin teknik sonucu olarak bu iki partinin her bir puanlık oy artışının milletvekili sayısı karşılığı bir puandan fazla olacak. Siyasi bakımdan da HDP’nin barajı geçme iddiası ve geçmesi anlamlı sonuçlar üretecek.

Bu nedenle açıklanan listeler bu aritmetiği değiştirecek nitelikte değil. Aksine iki partinin kilit rolünü güçlendiriyor izlenimi edindim ben.