2005'te hangi ürünlere zam gelecek?
Abone ol2005 yılı bütçesi açıklandı. Hükümet zam yok dese de zamlar bizleri bekliyor. Birçok üründe ÖTV oranları artıyor. Artan vergiler beraberinde zamları getirecek.
2005'te otomobil, beyaz eşya, içki, sigara ve benzinden toplanan
vergilerde yüksek artışlar hedefleniyor. Bunun anlamı şu: Bu
ürünlerin vergileri, dolayısıyla fiyatları artacak Önceki gün
açıklanan 2005 yılı bütçe büyüklükleri, cari açığın frenlenmesine
dönük bir "tedbir paketinin varlığına" ilişkin tartışmalara da
açıklık getirdi. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın "2005 yılında cari
açık için önlem alınması gerekebilir. Gerekirse de çekinmeden
alırız" sözleriyle verdiği mesajın anlamı, 2005 bütçe rakamlarının
açıklanmasıyla netleşti. Hükümetin "zam yok" açıklamasına rağmen,
bütçede ÖTV geliri olarak konan büyüklükler, akaryakıt zammının
arkasının geleceğini alkol ve sigara ile birlikte beyaz eşya ve
otomotivde de ÖTV zammı yapılacağını ortaya koydu. ÖTV zammı hem iç
talebi frenleyecek, hem de kurumlar vergisinin yüzde 33'den yüzde
30'a çekilmesi ile oluşacak 350 trilyon liralık vergi kaybını
telafi edecek. Beyaz eşyanın ÖTV'si %190 oranında arttı Cari
açıktaki artışı patlatan en önemli nedenlenden biri olarak görülen
otomotiv ve dayanıklı tüketim malları ithalatına fren getirmek ve
iç talebi kısmak yönündeki karar, 2005 bütçesinde sözkonusu
mallardan elde edilen ÖTV geliri hedeflerinin yüzde 190'lara varan
oranlarda arttırılmasıyla ortaya çıktı. 2004 bütçesinde 305 trilyon
lira hedeflenen "Dayanıklı Tüketim Mallarına ilişkin ÖTV" geliri,
2005 bütçesine 885 trilyon lira olarak kondu. Otomobilin ÖTV geliri
%30 artacak İlgililer satışların beklenenden fazla olması nedeniyle
2004'ün ilk 9 ayında bu kalemdeki ÖTV gelirinin 292 trilyon liraya
ulaştığını, rakamın yılsonunda da 400 trilyon lira civarında
gerçekleşeceğini belirttiler. Bu durumda 2005 bütçesindeki
dayanıldı tüketim mallarından elde edilecek ÖTV gelirinin bu yılkı
bütçe başlangıç hedefine göre yüzde 190, gerçekleşme tahminine göre
de yüzde 121'lik arüşla 885 trilyon lira öngörülmesi dikkat çekti.
2005 bütçesinde "Motorlu Taşıt Araçlarına ilişkin ÖTV" hedefi de
yüzde 47.4 oranında artırılarak 2 katrilyon 548 trilyon liraya
çıkarıldı. Bu rakam 2004 bütçesinde öncelikle 1.7 katrilyon
liraydı. Fakat bulunduğumuz yıl içinde otomobil talep ve
satışlarında umulmadık bir artış yaşandı. Motorlu taşıtlardan
alınan ÖTV tutarı yılın ilk 9 ayında 1,6 katrilyona ulaştı,
yılsonunda da rakamın 1,9 - 2 katrilyon liraya yükselmesi
bekleniyor. Bu durumda da 2005 yılı vergi tahsilatında yüzde 30'a
yakın bir artış öngörülüyor. Alkol ve tütün zammı da bütçe içinde
gizli 2005 bütçe büyüklükleri, yüzde 6.5'luk FDF hedefinin
tutturulmasına dönük tedbir ihtiyacının alkol ve sigarada uygulanan
ÖTV artırılarak karşılanacağını da ortaya koydu. 2004 bütçesinde
kolalı gazoz, alkollü içki ve tütün mamullerinden elde edilecek ÖTV
geliri 7 katrilyon 43 trilyon lirayken, 2005 bütçesinde bu tutar
yüzde 49.7 oranında artırılarak 10 katrilyon 547 trilyon lira
olarak öngörüldü. Bu da akaryakıt zammını alkol ve sigaranın
izleyeceği anlamını taşıyor. 500 bin araç satılmayacaksa ÖTV zammı
var 2005 yılında vergi tahsilatının yüzde 30 oranında
arttırılabilmesi için satışların önümüzdeki yıl yüzde 20'nin
üstünde artarak 500 bini geçmesi gerekiyor. Ancak IMF ile yürütülen
stand - by görüşmelerinde ağırlıklı olarak üzerinde durulan konu,
bu yıl aşırı büyüyen iç talebin daraltılması, otomobil ve dayanıldı
tüketim malları satışlarındaki hızlı artışın durdurulması oldu.
Maliye bürokratları bu noktada bulunan formülün yine otomotiv
sektörü üzerindeki ÖTV oranlarının arttırılması olarak tespit
edildiğini belirttiler. Yani satışlar 500 binin altında olacak
ancak ÖTV zammı ile vergi geliri artacak. Gülümhan GÜLTEN/Vatan