2004 model mahalle yaşamı

Hürriyet Gazetesi'nden Ayda Kayar'ın haberine göre İstanbul Kadıköy’deki 19 Mayıs Mahallesi sakini 3 bin kişi birlikte spor yapıyor, dans ediyor, reiki öğrenip resim yapıyor, yemek pişiriyor, yabancı dil dersleri alıyor.

Kadıköy 19 Mayıs Mahallesi’ndeki Prof. Dr. Kriton Curi Çamlık Parkı Gönüllüleri, geliştirdikleri sivil toplum hareketiyle ‘Halkevleri’ni 2000’li yıllara taşıdı. Toplam bin gönüllü ve üç bin katılımcı, parkta her sabah spor yapıp, yine parkta ve çevresinde düzenledikleri yabancı dil, resim, reiki, yemek kurslarına devam ediyor. Mahalleliyi bir araya getirip eski komşuluk ilişkilerini canlandıran, birlikte öğrenme ve paylaşma enerjisi aşılayan kurucu başkan Bahattin Baş, ‘Herkesin fikrine, isteğine açığız. Uzaya gitmek isteyen çıkarsa, astronot kursu düzenleriz’ diyor.

Pazar sabahı saat 07.30. Yüksek binaların tam ortasında çam ağaçları, rengarenk çiçekleri ve hiç dinmeyen kuş sesleriyle kent yaşamının stresini sıfırlayan Prof. Dr. Kriton Curi Çamlık Parkı’ndayız. İnanılmaz bir kalabalık var.

Eşofmanını giyen, soluğu parkta almış. Bir bölümü yürüyüş parkurunda karıncalar gibi yürüyor. Kalabalık bir grup ise emekli topçu binbaşı Bahattin Baş önderliğinde jimnastik yapıyor. Başörtülü teyzeler, genç kızlar, by-pass’lı delikanlılar, ağaçların arasında bir saat spor yapıyorlar.

Bu parkta her sabah saat 07.00-08.00 arasında jimnastik, 08.00-09.00 arasında aerobik ücretsiz. Katılımcılar bir saatin sonunda ‘İyiye, güzele, doğruya uzanan her yol toplum yararınadır’ diye ant içip dağılıyorlar.

Kimi doğruca gönüllülerin lokaline yöneliyor. Simit, peynir kahvaltısının başına oturuyor. Kimi de evin yolunu tutuyor.

İSTEYENE SAĞLIK İSTEYENE MUTFAK

Sadece spor mu? Tabii ki değil. Burada İngilizce, İspanyolca ve İtalyanca, okuma-yazma, reiki, gitar, ut, ahşap boyama, yemek ve kokteyl, patchwork, bilgisayar, Latin dansları, fotoğrafçılık, hızlı okuma, resim, kumaş boyama, mefruşat, dikiş, satranç, diksiyon olmak üzere haftada yedi gün toplam 21 kurs var. Uzmanların davet edildiği sohbet toplantıları düzenleniyor. Bu toplantılar çoğunlukla sağlık konusunda. Kalp, beslenme, psikoloji gibi konularda çalışan akademisyenler konuşma yapıyor, soruları cevaplıyor.

Kurslar isteğe göre açılıyor. Prof. Dr. Kriton Curi Çamlık Parkı Gönüllüleri’nin kurucusu Bahattin Baş ‘İstekleri yerine getiriyoruz. Uzaya gitmek istiyorsanız, astronot kursu açalım’ diyor. Bu şakası tabii ama kurslara talep oldukça fazla. Sadece parkın bulunduğu 19 Mayıs Mahallesi’nden değil. Kadıköy’un dört bir yanından hatta başka ilçelerden de gelenler var. Öyle ya haftada 8, ayda 32 saat İngilizce dersini, 40 milyon liraya alabileceğiniz kaç kurs var İstanbul’da?

Kurslar aylık, 25-40 milyon lira arasında. Toplanan para öğretmenin ücretini ve diğer giderleri karşılamaktan öteye gitmiyor. Zaten gönüllülerin üç temel prensibi: ‘Din, ırk, mezhep farkı gütmemek’, ‘Aidat almamak’, ‘İnsanların bilgilerinden yararlanmak’. Son prensip, bazı gönüllülerin ücretsiz ders vermesi olarak da kendini gösteriyor.

ÜÇ KOROYLA GUINNESS’E ADAYLAR

Gönüllülerin kurduğu üç koro var. İki Türk Sanat Müziği korosundan biri 70, biri 40 kişi. Türk Halk Müziği korosu ise 35 kişi. Koroları, ücret karşılığı ders veren şefler yönetiyor. Enstrümanları ise mahalleli çalıyor. Her hafta toplanıp, meşk etmekle kalmıyorlar, zaman zaman konserler de veriyorlar. Son konserlerini Etiler’deki Emekli Sandığı Huzurevi’nde vermişler. Bahattin Baş, dünyada üç korosu bulunan mahalle bulunmadığını iddia ediyor ve Guinness Rekorlar Kitabı’na girmeye aday olduklarını söylüyor.

KINA GECESİNDEN DOĞA GEZİSİNE

Gönüllülük sadece kurslar ve sporla da kalmıyor. 12 komite halinde örgütlenen gönüllüler, mahallede hastalananları ziyaret ediyor, komşuların evlilik, nişan gibi mutlu günlerini paylaşıyorlar. Her ayın son günü parkta düzenlenen doğum günü partisinin ev sahibi o ay doğanlar, davetlileri ise tüm mahalleli. Evlenenlerin kına geceleri de sözlü sazlı eğlenceyle yapılıyor. Mahalle halkı burada verilen konserlerde coşuyor, 15 günde bir doğa gezilerinde bir araya geliyor. Ballıkayalar, Erikli, Maşukiye, Kilyos gibi kente yakın ama doğayla yalnız kalınabilecek yerler tercih ediliyor. Parkta bowling, scruble turnuvaları da düzenleniyor. Düzenlenen etkinlikler semt sakinlerini öylesine birbirine kenetliyor ki, mahalleden yıllar önce taşınanlar bile programları takip ediyor, düzenlenen gezilere ve toplantılara katılıyor.

HOLLANDALILAR PROJEYİ DÜNYA BANKASI’NA SATTI

Bahattin Baş, Hollandalı bir ekibin geldiğini, çalışmalarını izleyip, çekim yaptığını anlatıyor. Gönüllülerin sistemini bir proje haline getiren Hollandalılar, bunu Dünya Bankası’na satmışlar. Dünya Bankası, şimdi bu projeyi gelişmekte olan ülkelere örnek olarak götürüyormuş. Bahattin Baş, bunu öğrendiğinde, projenin sahibi gönüllüler adına mahkemeye başvurmak istemiş ama yeterli destek görmeyince vazgeçmiş.

Gönüllüler Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’ün desteğiyle KASDAV (Kadıköy Belediyesi Sağlık ve Sosyal Dayanışma Vakfı) bünyesine katılmış. Şimdi ilçe sınırları içinde çoğunluğu spor ağırlıklı benzer 15 gönüllü topluluğu daha var.

Çamlar 50 yıllık

Kriton Curi Çamlık Parkı’nın ilk çamları, 50 yıl önce Falih Rıfkı Atay’ın ağabeyi Reşat Atay tarafından dikilmiş. Çevreci Profesör Kriton Curi’nin ölümünden sonra 1997 yılında çamlığa onun adı verilmiş. Bahattin Baş’ın öncülüğünde 1997 yılında bir araya gelen gönüllüler 1998’de KASDAV’a bağlanmış.

Hem fiziksel hem psikolojik etki

Emekli öğretmen Süheyla Yalçınkaya, dört yıldır spor yapıyor. Çok soğuk havalar hariç, her sabah parkta. Hem fiziksel, hem psikolojik olarak rahatladığını söylüyor. Spor sonrasında günü çok daha verimli geçiyormuş.

By-pass’lı delikanlı

Kadın kuaförü Özdemir Özdemirer, parkın by-pass’lı delikanlılarından. 54 yaşında. Her sabah spor yapıp, sonra dükkanına gidiyor. Kolesterol ve tansiyon ilaçlarını spor sayesinde bırakmış. Kendini çok sağlıklı hissediyor.

Sofraları şenlendi

Nesrin Ata’nın ailesi de sofraların şenlendiğini görünce ‘İyi ki kursa gidiyorsun’ demişler. Bankadan emekli 47 yaşındaki Nesrin Hanım, artık daha rahat yemek yaptığını söylüyor.

Parkta bir aşk efsanesi

Parkta duygular da dile geliyor zaman zaman. Anlatacağımız öykünün kahramanlarının adı bizde gizli. Hiç evlenmemiş emekli öğretmen, parkta tanıştığı beyaz sakallı entelektüel adama aşık olur. Sabahları evinden kahvaltılığını, beyaz keten örtülerini, porselen tabaklarını ve gümüş çatal-bıçak takımını getirip, sofrasını kurar. Emekli öğretmenle, entelektüel adam arasındaki bu ritüel günlerce sürer. Birbirlerine aşık olup, ikinci baharı yaşamaya başlarlar. Ama ne yazık ki hikayenin sonu mutlu bitmez. Entelektüel dede, rahatsızlanır ve tetkikleri yapılırken yaşama veda eder. Emekli öğretmen arada bir parka geliyor artık. Şöyle bir etrafı kolaçan edip, birlikte oturdukları masaya gözünü dikiyor. Hayallerini canlandırıp, geç gelen mutluluğu erken kaybetmenin hüznüyle yeniden evinin yolunu tutuyor.

Eşini Scrubble’la kandırdı

Bahattin Baş 54 yaşında. Sorduğumuzda 29 diyor. Çünkü öyle hissediyor. Sekiz yıl önce parkta 20 kişilik bir gruba spor yaptırmaya başlamış. Kısa sürede sayı 120’ye çıkmış. Sonrası da kendiliğinden gelişmiş zaten. İnsanlar katılımcı olunca, Bahattin Bey de kendisini organizasyona vermiş. Bu arada iki kızı da üniversiteyi bitirip, biri yurtdışına gitmiş, biri de çalışmaya başlamış. Eşi Perihan Hanım, sabahın 07.00’sinden akşama kadar parkta organizasyon peşinde koşmasından rahatsız olmuş. Söz geçiremeyince de almış başını bir hafta İzmir’e gitmiş. Sonrası mı? Bahattin Bey, eşini parkta Scrubble oynamaya ikna etmiş. Şimdi turnuvaların bir numaralı katılımcısı Perihan Hanım. Üstelik iddialı da. Birinciliğe oynuyor her zaman.

Her sabah sekiz kilometre

50 yaşındaki emekli Veli Ateş, her sabah 8 kilometre koşuyor. Sonra da spora katılıyor. Bahattin Bey hareketleri gösterirken, o da sayıyor. Bir, iki, üç.... Eskiden şikayetçi olduğu el şişmeleri artık yok.