Yıl, 1783... Avrupa standartlarında olmasa da,
yeni yeni denizci devlet olmaya başlayan ABD,
denizlerde tek başına bayrak gezdirmeye başladı...
Daha 25 Temmuz 1785'te, Atlantik'te bu yeni
bayrağı taşıyan ilk gemi Cezayir açıklarında Osmanlı gemileri
tarafından ele geçirildi. Bu gemi, Boston limanına bağlı,
Kaptan Isaak Stevens' in idaresindeki
"Maria" idi.
Arkasından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan
O'Brien' in "Dauphin"i ayni akıbete
uğradı.
1793 Ekim ve Kasım aylarında 11 ABD gemisi daha Osmanlı Devleti'
nin eline geçti...
ABD Kongresi, 27 Mart 1794 yılında, Osmanlı Leventleri' ne karşı
koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi veya satın alınması
için, Başkan George Washington'a 700.000 altına
yakın harcama yetkisi verdi.
Osmanlı Donanması' nin oluşturduğu deniz tehdidi sayesinde, ABD
donanmasının temelleri atılıyordu. 5 Eylül 1795'te ABD bu tehdide
karşı bir anlaşma yapmayı teklif etti.
Bu anlaşmaya göre ABD, Cezayir'de ki esirlerin iadesi ve gerek
Atlantik'te, gerekse Akdeniz'de ABD bandıralı hiçbir tekneye
dokunulmaması karşılığında, 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı
altını (216.000 dolar) ödeyecekti...
Dili Türkçe olan ve 22 maddeden oluşan anlaşmaya, Başkan
George Washington ve Cezayir Beylerbeyi
Hasan Dayi imza koydular...
Böylece ABD yıllık vergiye bağlanmış oldu.
Bu, ABD' nin iki asrı aşkın tarihinde, yabancı bir dille (Türkçe)
imzalanan tek anlaşma olduğu gibi, yabancı bir devlete vergi
ödemeyi kabul ettiğini kanıtlayan tek Amerikan belgesidir...
ABD tarihinde kendi dilinde olmayan tek uluslararası anlaşma
‘Türkçe' dir ve ABD'nin, tarihinde vergi vermeyi
kabul ettiği tek ülke Osmanlı İmparatorluğudur...
ABD başkanı George Washhington efendi Osmanlı İmparatoru tarafından
muhatap görülmemiş ve anlaşma Cezayir Beylerbeyi tarafından
imzalanmıştır.
İnanılacak gibi değil, değil mi? Ama inanın 200 yıl
önce biz buyduk...
İspatı mı?
Yale üniversitesinde yayınlanan Türkçesinden, İngilizce kopyası
için aşağıdaki adrese tıklayabilirsiniz.
***
http://www.yale.edu/lawweb/avalon/diplomacy/barbary/bar1795t.htm